Οι αρμόδιες υπηρεσίες θεωρείται βέβαιο ότι θα αντιμετωπίσουν πολύ μεγαλύτερα κόστη από τα αναμενόμενα. Τα περισσότερα κατάλοιπα υψηλού επιπέδου, που θεωρούνται το πιο επικίνδυνο είδος, είναι τα χρησιμοποιημένα καύσιμα από τους τουλάχιστον 400 πυρηνικούς αντιδραστήρες παγκοσμίως, που βρίσκονται σε πάνω από 30 χώρες. Η καταστροφή πυρηνικών όπλων προσθέτει επιπλέον κατάλοιπα στο σωρό. Ακόμη και οι χώρες που δεν διαθέτουν πυρηνική ενέργεια ή πυρηνικά όπλα παράγουν κατάλοιπα, από βιομηχανικές εφαρμογές, νοσοκομεία που χρησιμοποιούν τεχνολογίες θεραπείας ή εξέτασης με ακτινοβολία, και ερευνητικά κέντρα. Ειδικοί δηλώνουν ότι υπάρχει σήμερα η τεχνολογία για την κατασκευή υπόγειων, ασφαλών αποθηκευτικών χώρων που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν για εκατομμύρια χρόνια.
Οι περισσότερες χώρες σχεδιάζουν να σφραγίσουν τα εξαιρετικά επικίνδυνα κατάλοιπα σε κοντέινερ, και να τα αποθηκεύσουν υπογείως, σε βάθος πεντακοσίων-χιλίων μέτρων. Οι επικριτές αυτών των σχεδίων υποστηρίζουν ότι αυτή η μέθοδος θα μπορούσε να αποδειχθεί ασφαλής για κάποιες δεκαετίες ή ακόμη και αιώνες, αλλά σε κάποιο σημείο θα μπορούσε να υπάρξει διαρροή, ή να προσπαθήσουν να τα ξεθάψουν τρομοκράτες. Η Μαρτίνα Κρούγκερ, η οποία εργάζεται για την οργάνωση προστασίας του περιβάλλοντος Γκρίνπις στη Σουηδία, δηλώνει ότι «αν δεν υπάρχει μια υπεύθυνη λύση για την αντιμετώπιση των πυρηνικών αποβλήτων, ίσως είναι καλύτερα να μείνουν πάνω από τη γη για λίγο ακόμα, καθώς αναζητούμε μια τεχνολογία που να είναι ασφαλέστερη». Ορισμένοι πολιτικοί απαιτούν οι χώροι αποθήκευσης να κτισθούν ώστε οι μελλοντικές γενιές να μπορούν να τους ανοίξουν και να καταστρέψουν τα κατάλοιπα με την βοήθεια νέων τεχνολογιών. Αλλοι ανταπαντούν υποστηρίζοντας ότι, με αυτόν τον τρόπο, οι αποθηκευτικοί χώροι θα ήταν ευάλλωτοι σε ενδεχόμενες προσπάθειες δημιουργίας κοινωνικού χάους, για χιλιάδες χρόνια.
Αν τα απόβλητα και τα κατάλοιπα είναι ασφαλή στους χώρους προσωρινής αποθήκευσής τους, γιατί να μην μείνουν εκεί; «Βεβαίως είναι ασφαλή... αλλά πρέπει να συμφωνήσουμε τις ανταλλαγές», δηλώνει ο Τόμας Σάντερς, των Εθνικών Εργαστηρίων Σάντια, που ανήκουν στην κυβέρνηση των ΗΠΑ. Ορισμένα πυρηνικά εργοστάσια ήδη έχουν φθάσει στα όρια των αποθηκευτικών τους δυνατοτήτων. Και μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις ΗΠΑ, η προσοχή έχει στραφεί σε συγκεκριμένα εργοστάσια και το κατά πόσον θα μπορούσαν να αποτελέσουν στόχο τρομοκρατικής επίθεσης. Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης σχεδιάζουν να κτίσουν αποθηκευτικούς χώρους ως το 2020, αλλά δεν έχουν ακόμη αρχίσει να μελετούν καν το πού θα βρίσκονται αυτοί. Το 2001, η Φινλανδία έγινε η πρώτη και, μέχρι στιγμής, η μόνη χώρα της ΕΕ που έλαβε απόφαση για τον τόπο όπου θα δημιουργηθεί ένας χώρος τελικής αποθήκευσης. Οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να αποθηκεύσουν τα απόβλητα και τα κατάλοιπα από τα 103 πυρηνικά εργοστάσια στο έδαφός τους κάτω από το Βουνό Γιούκα στη Νεβάδα. Ο αποθηκευτικός χώρος θεωρητικά θα ανοίξει το 2010, αλλά υπάρχουν έντονες αντιρρήσεις από τους ανθρώπους που ζουν στην περιοχή ή κοντά της, και πολλά νομικά εμπόδια. Οι επικριτές των σχεδίων αυτών δηλώνουν ότι οι μεγάλοι αποθηκευτικοί χώροι αυξάνουν το ρίσκο ατυχημάτων ή αποπειρών κλοπής, καθώς τα πυρηνικά απόβλητα και κατάλοιπα θα πρέπει να μεταφέρονται εκεί από κάθε εργοστάσιο.
Σε πολλές περιπτώσεις, είναι ασαφές το για πόσο μεγάλο χρονικό διάστημα τα πυρηνικά απόβλητα και κατάλοιπα αποτελούν την ευθύνη των εταιριών που τα δημιουργούν, και πότε η ευθύνη μετατίθεται στο κράτος όπου βρίσκονται. Αυτό κάνει αδύνατο κάθε υπολογισμό του κόστους από τις αρμόδιες υπηρεσίες, ειδικά αν οι αποθηκευτικοί χώροι κατασκευασθούν με τρόπο που απαιτεί φύλαξη για λόγους ασφαλείας. Ο Ιβ λε Μπαρ, πρόεδρος της ANDRA, της εθνικής υπηρεσίας διαχείρησης ραδιενεργών καταλοίπων της Γαλλίας, της μεγαλύτερης πυρηνικής δύναμης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δηλώνει ότι «είναι δύσκολο να εκτιμηθούν τα ακριβή κόστη, διότι η Γαλλία δεν έχει αποφασίσει μια στρατηγική μακροπρόθεσμης διαχείρισης των αποβλήτων και καταλοίπων». «Λέμε ότι θα χρειαστεί ένα ποσό ανάμεσα σε 15 και 25 δισεκατομμύρια ευρώ για να δημιουργηθεί ένας αποθηκευτικές χώρος, να λειτουργήσει και να κλείσει, αν μιλάμε για τις σημερινές εγκαταστάσεις», είπε.
Ενας τέτοιος χώρος θα κάλυπτε τις ανάγκες αποθήκευσης των αποβλήτων και καταλοίπων υψηλού επιπέδου από τα 58 πυρηνικά εργοστάσια της Γαλλίας, αν υποτεθεί ότι τα καύσιμα θα τύχουν επανεπεξεργασίας. Ενα από τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι η εξεύρεση σημείων για την δημιουργία των «πυρηνικών χωματερών». Η κυβέρνηση της Νότιας Κορέας προσπαθούσε για χρόνια να βρει μια περιοχή που θα δεχόταν να αποθηκευτούν εκεί χαμηλού και μέσου επιπέδου ραδιενεργά απόβλητα και κατάλοιπα. Τελικά, αυτή τη χρονιά, η επαρχία Μπουάν δέχθηκε να κατασκευασθεί εκεί ο αποθηκευτικός χώρος, παραχωρώντας γι`αυτό το νησί Ουΐ-ντο. Το νησί έχει 1.000 κατοίκους, στην πλειοψηφία τους ψαράδες. «Αποφάσισαν να δεχθούν την κατασκευή του χώρου αποθήκευσης επειδή η κυβέρνηση καταβάλει ένα τεράστιο οικονομικό πακέτο», δηλώνει ο Μιουνγκ Τζάε Σονγκ, γενικός διευθυντής της Εταιρίας Υδροηλεκτρικής και Πυρηνικής Ενέργειας, που είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος παραγωγός πυρηνικής ενέργειας παγκοσμίως. Ο Μοχάμεντ ΕλΜπαραντέι, επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας του ΟΗΕ, πρότεινε τον Δεκέμβριο να εξετασθεί το ενδεχόμενο κοινής αποθήκευσης των ραδιενεργών αποβλήτων και καταλοίπων από πολλές χώρες, αν και, όπως πρόσθεσε, καμμία χώρα δε θα έπρεπε να εξαναγκασθεί να χειρισθεί τα ραδιενεργά κατάλοιπα κάποιας άλλης. Στο Εουραγιόκι, όπου η κυβέρνηση της Φινλανδίας όρισε ότι θα κατασκευασθεί ο αποθηκευτικός χώρος για τα πυρηνικά απόβλητα και κατάλοιπα, οι κάτοικοι έχουν αναστατωθεί από την ιδέα πως, κάποια μέρα, η πόλη τους θα μπορούσε να αρχίσει να εισάγει πυρηνικά απόβλητα από το εξωτερικό.
Ο τοπικός πολιτικός Αλτι Λουκάντερ δηλώνει ότι η συζήτηση αυτή «προκαλεί σύγχυση, και μπορεί να οδηγήσει τους κατοίκους να μην δεχθούν την δημιουργία ενός εθνικού αποθηκευτικού χώρου».
Πηγή: skai.gr
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
