Τα επόμενα βήματα της Ευρώπης και ο γαλλογερμανικός άξονας

Οι επινίκιοι εορτασμοί του γάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ διήρκεσαν μόλις λίγες ώρες το βράδυ της Κυριακής, στον απόηχο της επικράτησης σε βάρος του απερχόμενου Νικολά Σαρκοζί που φέρνει στο Παλάτι των Ηλυσίων τον πρώτο Σοσιαλιστή πρόεδρο έπειτα από 17 χρόνια.

Παρά την εκλογική επιτυχία, η πραγματικότητα είναι πως οι προκλήσεις που περιμένουν τον κ. Ολάντ είναι πολλές και μεγάλες και ο Σοσιαλιστής ηγέτης έδειξε να έχει επίγνωση του έργου που τον περιμένει.

«Υπάρχει πολλή χαρά και υπερηφάνεια, αλλά επίσης ανησυχία για την ανάληψη αυτής της ευθύνης σε μία δύσκολη εποχή για τη χώρα και την Ευρώπη», δήλωσε επικροτούμενος από συγκεντρωμένους υποστηρικτές του ο κ. Ολάντ. Πρωτύτερα, ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλός του είχε προειδοποιήσει λακωνικά ότι η νέα κυβέρνηση δεν έρχεται στην εξουσία για να «χαρίσει λεφτά».

Ο κ. Ολάντ αναλαμβάνει την προεδρία της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας στην ευρωζώνη σε μία ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο. Το μεγαλύτερο ερώτημα που πλανάται πλέον πάνω από τη Γηραιά Ήπειρο αφορά τη σχέση μεταξύ Παρισιού και Βερολίνου, τη βιωσιμότητα δηλαδή του γαλλογερμανικού άξονα που κινεί την ευρωπαϊκή πολιτική.

Πρώτη δοκιμασία συνιστά το δημοσιονομικό σύμφωνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που αποκρυσταλλώνει τις πολιτικές λιτότητας και δημοσιονομικής πειθαρχίας που προκρίνει το Βερολίνο. Στον αντίποδα, ο κ. Ολάντ έχει επανειλημμένα εξαγγείλει ότι προτίθεται να τροποποιήσει το σύμφωνο, προσθέτοντας μέτρα υπέρ της ανάπτυξης.

Δεν έχει όμως αποσαφηνίσει ποιες είναι οι αναπτυξιακές του προτάσεις ή πώς θα πείσει την Γερμανία να τις δεχτεί.

Δεύτερη πρόκληση θα αποτελέσει η προσωπική σχέση μεταξύ του κ. Ολάντ και της γερμανίδας καγκελαρίου, Άνγκελα Μέρκελ, η οποία υποστήριξε τον συντηρητικό Νικολά Σαρκοζί κατά την προεκλογική εκστρατεία.

Η ιστορία μας διδάσκει ότι ο εκάστοτε καγκελάριος τελικά μαθαίνει πώς να «τιθασεύει» τον γείτονά του, όμως αυτή η διαδικασία χρειάζεται χρόνο και τη διάθεση για αμοιβαίες παραχωρήσεις, πράγματα που εκλείπουν στην Ευρώπη του 2012.

Για την ώρα, το Βερολίνο έχει στείλει ανάμικτα μηνύματα όσον αφορά τη σχέση που ευελπιστεί να έχει με το Παρίσι. Η κ. Μέρκελ τηλεφώνησε εχθές στον κ. Ολάντ προκειμένου να τον συγχαρεί για τη νίκη του, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών, Γκίντο Βεστερβέλε, αποκάλεσε την εκλογή «ιστορικό γεγονός», επισημαίνοντας πως η επίλυση της κρίσης είναι «κοινός στόχος» για τις δύο χώρες.

Προσέθεσε μάλιστα ότι «θα συντάξουμε μαζί ένα σύμφωνο ανάπτυξης που θα δημιουργήσει μεγαλύτερη ανάπτυξη παράλληλα με μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα», χωρίς όμως αυτό να σημαίνει αύξηση δαπανών, αλλά συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και προσεκτικότερη διαχείριση των χρημάτων που υπάρχουν.

Οι δηλώσεις Βεστερβέλε έρχονται στον απόηχο σχολίων που πραγματοποίησε πριν από λίγες ημέρες ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος δήλωσε ότι η Γερμανία θα επιτρέψει στον κ. Ολάντ να «φανεί αξιοπρεπής» εάν κερδίσει.

«Έχω πει ότι ο κάθε πρόσφατα εκλεγμένος πρέπει να μπορεί να σώσει την αξιοπρέπειά του», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Σόιμπλε. «Επομένως θα συζητήσουμε το [σύμφωνο] μαζί του με πολύ φιλικό τρόπο αλλά δεν θα αλλάξουμε τις αρχές μας».

Παραμένει άγνωστο αν οι δηλώσεις Βεστερβέλε σηματοδοτούν τη πρόθεση για συνεννόηση ή είναι απλώς μία καλύτερα «πακεταρισμένη» εκδοχή του μηνύματος Σόιμπλε.

Η απλή πραγματικότητα είναι ότι η Ευρώπη χρειάζεται μία κοινή πολιτική γραμμή ώστε να αντιμετωπίσει την κρίση. Εάν αυτή η ενότητα συμπληρώσει τη λιτότητα με ανάπτυξη τόσο το καλύτερο, όμως η διαίρεση αποτελεί το μεγαλύτερο κίνδυνο.

Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι η εκλογή Ολάντ είναι ιστορική. Μένει να μάθουμε εάν θα είναι καλή.
Πηγή: Επιμέλεια: Μαράκης Αλέξανδρος