Του Νικόλα Μπάρδη
Η Αρχαία Αμβρακία ήταν πόλη-κράτος της βορειοδυτικής Ελλάδας, χτισμένη στις όχθες του ποταμού Αράχθου, στη θέση όπου βρίσκεται σήμερα η πόλη της Άρτας.
Η περιοχή της Αμβρακίας συνόρευε βόρεια με το Βασίλειο των Μολοσσών της Ηπείρου και ανατολικά με τη δολοπική φυλή των Αθαμάνων. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία την πόλη έχτισε ο Άμβραξ, γιος του Θεσπρωτού, αν και μία άλλη εκδοχή υποστηρίζει, πως την πόλη έχτισε η Αμβρακία, κόρη του βασιλιά των Δρυόπων Μελανέα. Οι αρχαίοι συγγραφείς αποκαλούσαν την περιοχή της Αμβρακίας και ως Δρυοπίδα.
Η Αμβρακία διέθετε δύο θέατρα, ένα μικρό και ένα μεγάλο. Το Μεγάλο Θέατρο δεν έχει εντοπιστεί ακόμη, και κατά πάσα πιθανότητα βρίσκεται κάτω από τον σύγχρονο αστικό ιστό της πόλης. Όμως, οι πολυκατοικίες που έχουν σηκωθεί στην περιοχή δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για περαιτέρω εξερεύνηση…
Ωστόσο, το Μικρό Θέατρο είχε καλύτερη τύχη, έμεινε σχεδόν αλώβητο στο αδυσώπητο πέρασμα του χρόνου και σήμερα μπορούμε να το θαυμάσουμε στο κέντρο της Άρτας. Ανασκάφηκε για πρώτη φορά το 1976, μετά από ολιγόμηνη έρευνα σε οικόπεδο επί της οδού Αγ. Κωνσταντίνου και με αφορμή την εκσκαφή θεμελίων για την ανέγερση νέας οικοδομής. Οι ανασκαφικές εργασίες ξεκίνησαν εκ νέου το 2011 και συνεχίστηκαν στο πλαίσιο του ενταγμένου στο ΕΣΠΑ έργου «Εργασίες Ανάδειξης και Διαμόρφωσης του Αρχαιολογικού Χώρου του Μικρού Θεάτρου της Αρχαίας Αμβρακίας» (2014-2020).
Πρόκειται για το μικρότερο σωζόμενο αρχαίο θέατρο στον ελλαδικό χώρο που γνωρίζουμε! Βρέθηκε κοντά στον Άγιο Κωνσταντίνο και εντάσσεται στο διοικητικό και θρησκευτικό κέντρο της Αρχαίας Αμβρακίας, όπως φανερώνουν τα δημόσια κτίρια που εντοπίστηκαν στη γύρω περιοχή.
Από τα σημαντικότερα είναι ο υστεροαρχαϊκός ναός του Απόλλωνα επί της οδού Βασιλέως Πύρρου, το Μεγάλο Θέατρο στην οδό Τσακάλωφ και το Πρυτανείο, που διατηρείται σε κατάχωση κάτω από την πλατεία και το ναό της Αγίας Θεοδώρας. Επιπλέον, στον περιβάλλοντα χώρο του θεάτρου εντοπίστηκε τμήμα του οικοδομικού ιστού της αρχαίας πόλης και μία πλακόστρωτη οδός.
Αξίζει, ωστόσο, να κάνουμε ιδιαίτερη μνεία στο σημαντικότερο από τα κινητά ευρήματα που βρέθηκαν κατά την ανασκαφική έρευνα του χώρου, που ήταν ένας χρυσός στατήρας του Φιλίππου Β΄, το πρώτο χρυσό νόμισμα που βρέθηκε ποτέ σε ανασκαφές στην Ήπειρο!
Το θέατρο δεν χτίστηκε σε φυσικό ύψωμα, όπως συνηθίζονταν εκείνα τα χρόνια, αλλά σε επιχωματωμένο πρανές πάνω στα κατάλοιπα λουτρικού συγκροτήματος με βοτσαλωτά ψηφιδωτά, που χρονολογείται στα μέσα του 4ου π.Χ. αιώνα.
Ισχυρός αναλημματικός τοίχος στηρίζει και οριοθετεί το θέατρο στα ανατολικά του. Από το μνημείο έχουν αποκαλυφθεί μέρος του κοίλου και των παρόδων, η ορχήστρα και το δυτικό τμήμα του στυλοβάτη του προσκηνίου. Το κοίλο, κατασκευασμένο από καλής ποιότητας ασβεστόλιθο της περιοχής, το διατρέχουν ακτινωτά δύο κλίμακες, που το διαιρούν σε τρεις κερκίδες με πέντε σειρές εδωλίων, ενώ είναι πιθανή και η ύπαρξη ακόμη μίας σειρά. Τα εδώλια ήταν λίθινα, ενώ αξιοσημείωτη είναι η απουσία προεδρίας, δηλαδή επισήμων θέσεων στην πρώτη σειρά. Στις δύο πλάγιες κερκίδες σώζονται τρεις σειρές εδωλίων και στη κεντρική τέσσερις. Η ορχήστρα έχει σχήμα τέλειου κύκλου, με διάμετρο 6,70 μέτρων, το προσκήνιο ήταν λίθινο κτίσμα μήκους 10 μέτρων και την πρόσοψή του κοσμούσαν έξι ιωνικοί ημικίονες.
Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία το Μικρό Θέατρο κατασκευάστηκε στα τέλη του 4ου με αρχές του 3ου αιώνα π.Χ. την περίοδο δηλαδή της Βασιλείας του Πύρρου, όταν η Αμβρακία γνώρισε μεγάλη ακμή και έγινε η πρωτεύουσα του βασιλείου.
Πολλούς αιώνες μετά την κατασκευή του, εξακολουθεί ακόμη να μαγεύει τους επισκέπτες της Άρτας, που αντικρίζουν αυτόν τον μικρό μα πολύτιμο αρχαιολογικό θησαυρό ανάμεσα στις σύγχρονες πολυκατοικίες της πόλης. Πρόκειται για ένα από τα πολλά ιστορικά στολίδια της Άρτας, που στέκουν ακόμη όρθια και καταδεικνύουν την σπουδαιότητα της περιοχής, την πλούσια ιστορία και το ένδοξο παρελθόν.
Αν βρεθείτε στην περιοχή και αποφασίσετε να κάνετε ένα οδοιπορικό στα σπουδαιότερα μνημεία της πόλης, μην παραλείψετε να κάνετε και μία στάση στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Άρτας, που διαθέτει σπουδαία ευρήματα από την Αρχαία Αμβρακία και παρουσιάζει την ιστορία της μέχρι και τα Ρωμαϊκά Χρόνια.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
