Η πολιτική στόχευση του Ερντογάν και τα σενάρια κρίσης που προτιμά

Ο Ερντογάν εμφανίζεται διατεθειμένος να εξομαλύνει τις σχέσεις του με όλους τους γείτονες εκτός από την Ελλάδα και την Κύπρο

Του Αντώνη Αντζολέτου

Ο Ταγίπ Ερντογάν έχει «απλώσει και πάλι τον τραχανά» στο τραπέζι και βολιδοσκοπεί από πού μπορεί να έχει τα περισσότερα γεωπολιτικά οφέλη.

Δεν είναι μυστικό πως στη Λιβύη έχει επενδύσει μεγάλο διπλωματικό κεφάλαιο, έχει βάλει χρήματα, αλλά και ανθρώπινο δυναμικό. Για την ενεργοποίηση του μνημονίου με την αφρικανική χώρα μπορούν να δοθούν πολλές ερμηνείες.

Ίσως να νιώθει πιο ασφαλής σε σχέση με τη Δύση. Ότι θα έχει, δηλαδή, τις λιγότερες πιέσεις σε αντίθεση με τις άλλες παραβατικές πρωτοβουλίες που έχει πάρει το τελευταίο διάστημα.

Και την ίδια στιγμή, όπως και το 2019, επιχειρεί να εκμεταλλευτεί το γεγονός πως έχει απέναντί του την αδύναμη κυβέρνηση της Τρίπολης. Ο Τούρκος πρόεδρος είδε προφανώς πως με μια άλλη εξουσία στη Λιβύη, όχι φιλική προς αυτόν, όλο το αφήγημα που έχει χτίσει εδώ και τρία χρόνια θα καταρρεύσει. 

Από την εξίσωση δεν μπορεί να βγει και το ασταθές περιβάλλον που έχει διαμορφώσει στην Ευρώπη η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Με τον αστερίσκο πως από τη στιγμή που η Τουρκία έχει επιλέξει να πατάει σε δυο βάρκες να κινδυνεύει να χάσει ένα σημαντικό μέρος της διαπραγματευτικής της ισχύος, κυρίως απέναντι στις ΗΠΑ.

Ίσως να μην το βλέπει αυτή τη στιγμή, ενδεχομένως όμως να είναι και στρατηγική επιλογή.

Ο Ερντογάν εμφανίζεται διατεθειμένος να εξομαλύνει τις σχέσεις του με όλους τους γείτονες, εκτός από την Ελλάδα και την Κύπρο. Είναι χαρακτηριστικό πως έχει ξεχάσει τους Παλαιστίνιους και τον αντισημιτισμό που τον διακατείχε, ενώ κινήσεις κάνει και προς την Αρμενία.

Ασφαλείς αναλύσεις για το αν η κλιμάκωση που επιδιώκει ο Ερντογάν βρήκε πρόσφορο έδαφος στη Λιβύη δεν μπορούν να γίνουν με βάση το απρόβλεπτο του χαρακτήρα του.

Το αφήγημα πως «η Τουρκία απειλείται» παραμένει στο τραπέζι και το στηρίζουν με τον τρόπο τους όλες οι εμπρηστικές δηλώσεις των κυβερνητικών αξιωματούχων, όπως και του εθνικιστή εταίρου Ντεβλουτ Μπαχτσελί. Για αυτό το λόγο άλλωστε το θέμα μπήκε και στο πρόσφατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας της χώρας. Ενδεχομένως προετοιμάζεται το έδαφος για μια προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Το χθεσινό μήνυμα του Χουλουσί Ακαρ δεν ήταν μια ακόμα δήλωση. Ο τόνος που χρησιμοποίησε αλλά και οι οδηγίες στο τουρκικό πολεμικό ναυτικό και αεροπορία συνιστούν απειλή πολέμου.

Ο Ερντογάν επιδίδεται σε ένα εμπρηστικό κρεσέντο για πρώτη φορά τόσο παρατεταμένο χρονικά. Πέρα από τις εντυπώσεις τι θα μπορούσε να κερδίσει από αυτή τη ρητορική αν τελικά εξελιχθεί σε κάτι πιο σοβαρό στο πεδίο; Μήπως η πολιτική στόχευση του Ερντογάν έχει να κάνει μια μερική αποστρατιωτικοποίηση των νησιών;

Ή προσβλέπει σε μια θετική εξέλιξη σχέση με την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα;

Ιδανικά για τον Τούρκο πρόεδρο μια ελεγχόμενης κλίμακας κρίση που θα του έδινε το δικαίωμα να αμφισβητήσει ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα θα ήταν το σενάριο που θα τον βόλευε πιο πολύ. Εκτός και αν το μεγάλο πρόβλημα της Άγκυρας είναι το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και να σταματήσουν οι επενδύσεις που δρομολογούνται εκεί. 

Όλα τα σχέδια προσκρούουν στο Διεθνές Δίκαιο που είναι με το μέρος της Ελλάδας. Διαχωριστική γραμμή με την Τουρκία έβαλε η ΕΕ, αλλά και οι σύμμαχοι οι οποίοι συνεχώς με δηλώσεις τους αποδοκιμάζουν τις τουρκικές κινήσεις. Η στρατιωτική ενίσχυση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων είναι δεδομένη, ενώ βασική ασπίδα αποτελεί και η ρήτρα αμυντικής συνδρομής που έχει υπογραφεί με τη Γαλλία.

Πηγή: skai.gr