Ένα μοναδικό εμβόλιο θα είναι κατά πάσα πιθανότητα αποτελεσματικό έναντι όλων των διαφορετικών στελεχών του κορονοϊού SARS-CoV-2 που σήμερα κυκλοφορούν στον κόσμο. Αυτό είναι το αισιόδοξο συμπέρασμα μιας νέας μελέτης επιστημόνων στρατιωτικών ερευνητικών κέντρων στις ΗΠΑ, οι οποίοι ανέλυσαν 18.514 γονιδιώματα του ιού, που απομονώθηκαν από ασθενείς διεθνώς στο διάστημα Δεκεμβρίου 2019 - Ιουλίου 2020.
Η ανάλυση δείχνει ότι οι μεταλλάξεις στο ιικό γονιδίωμα είναι σπάνιες, κυρίως στην προεξέχουσα πρωτεΐνη ακίδα του, που χρησιμοποιεί για να προσδένεται στα ανθρώπινα κύτταρα και την οποία στοχεύουν τα περισσότερα από ανάπτυξη εμβόλια. Ακόμη και οι λίγες μεταλλάξεις ορισμένων στελεχών που εξαπλώθηκαν περισσότερο έως τώρα (όπως η D614G), φαίνεται να το πέτυχαν σε μεγάλο βαθμό κατά τύχη. Αυτό αποτελεί καλό νέο για την αποτελεσματικότητα των μελλοντικών εμβολίων.
Οι ερευνητές του Στρατιωτικού Ινστιτούτου Ερευνών Walter Reed και του Ιδρύματος Henry Jackson για την Πρόοδο της Στρατιωτικής Ιατρικής, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), επεσήμαναν ότι επειδή ο νέος κορονοϊός μεταδίδεται πιο γρήγορα από ό,τι εξελίσσεται ο ίδιος, ο ιικός πληθυσμός διεθνώς γίνεται σταδιακά πιο ομοιογενής.
Ο ιός -το γονιδίωμα του οποίου περιέχει περίπου 30.000 «γράμματα» του γενετικού αλφαβήτου- είναι γνωστό ότι μπορεί να μεταλλάσσεται μέσα σε έναν άνθρωπο και αυτές οι μεταλλάξεις, που γεννούν νέα στελέχη, μπορούν να μεταδίδονται σε ευρύτερες γεωγραφικές περιοχές και σε βάθος χρόνου. Αν η «μεταμόρφωση» του ιού βασίζεται σε καλύτερη εξελικτική προσαρμογή του, τότε ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος από ό,τι αν εξηγείται από τυχαίους παράγοντες (ουδέτερη εξέλιξη). Αυτό το δεύτερο φαίνεται πάντως πιθανότερο, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, σύμφωνα με τους Αμερικανούς στρατιωτικούς επιστήμονες, πράγμα που θεωρείται ενθαρρυντικό για τον μελλοντικό εμβολιασμό του παγκόσμιου πληθυσμού.
Όπως επισημαίνουν, αν και ο ρυθμός εξέλιξης του νέου κορονοϊού αναμένεται να μειωθεί με το πέρασμα του χρόνου, είναι σημαντικό να παρακολουθείται η εμφάνιση τα επόμενα χρόνια κάθε νέας μετάλλαξης, η οποία δυνητικά θα μπορούσε να μειώσει την αποτελεσματικότητα ενός εμβολίου, το οποίο θα βασίζεται σε προηγούμενα γονιδιώματα του κορονοϊού. Όπως τονίζουν, «δεν μπορούμε να προβλέψουμε αν μελλοντικά θα δούμε μια καλύτερη εξελικτική προσαρμογή του SARS-CoV-2, πάντως το τωρινό βασικό εύρημα μας είναι ότι τα στελέχη του ιού που κυκλοφορούν, συνιστούν ένα ομοιογενή ιικό πληθυσμό».
Η πολυμορφία άλλων ιών, όπως της γρίπης, του HIV-1 και του δάγκειου πυρετού, έχει προκαλέσει δυσκολίες στην ανάπτυξη αποτελεσματικών εμβολίων. Με βάση πάντως τα έως τώρα δεδομένα, υπογραμμίζουν οι ερευνητές, «είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι ότι η ιική πολυμορφία του SARS-CoV-2 δεν θα αποτελέσει εμπόδιο για την ανάπτυξη ενός ευρέως προστατευτικού εμβολίου και ότι τα εμβόλια υπό ανάπτυξη θα προκαλούν κατάλληλες αντιδράσεις έναντι όλων των σημερινών παραλλαγών του SARS-CoV-2 που βρίσκονται σε κυκλοφορία».
Εμβόλιο έναντι του SARS-CoV-2 AZD1222: έναρξη νέας μελέτης φάσης 3 στις ΗΠΑ
Νέα μελέτη φάσης 3 ξεκίνησε πρόσφατα στις ΗΠΑ με σκοπό να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα του εμβολίου AZD1222. Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιωάννης Ντάνασης, Μαρία Γαβριατοπούλου και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα νεότερα δεδομένα.
Το συγκεκριμένο εμβόλιο αναπτύχθηκε από το Ινστιτούτο Jenner στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (Jenner Institute Oxford University and Oxford Vaccine Group). Το εμβόλιο AZD1222 χρησιμοποιεί αδενοϊό ώστε να εκθέσει την πρωτεΐνη S του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 στα κύτταρα του ανοσοποιητικού και να προάγει την ανοσολογική απόκριση.
Η μελέτη θα συμπεριλάβει 30.000 ενήλικες εθελοντές σε 80 κέντρα στις ΗΠΑ. Οι εθελοντές θα τυχαιοποιηθούν να λάβουν είτε το εμβόλιο είτε εικονικό φάρμακο, ενώ η μελέτη θα είναι διπλά τυφλή, δηλαδή ούτε οι συμμετέχοντες ούτε οι ερευνητές θα γνωρίζουν ποιος εθελοντής λαμβάνει το εμβόλιο και ποιος το εικονικό φάρμακο. Οι εθελοντές θα λάβουν δύο δόσεις (είτε εμβόλιο είτε φυσιολογικό ορό, ανάλογα με την ομάδα στην οποία θα έχουν τυχαιοποιηθεί) με διαφορά 4 εβδομάδων. Σύμφωνα με το σχεδιασμό της μελέτης, 20.000 εθελοντές θα λάβουν το εμβόλιο και 10.000 το εικονικό φάρμακο, δηλαδή η τυχαιοποίηση θα πραγματοποιηθεί σε αναλογία 2:1.
Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο της μελέτης είναι η πρόληψη της συμπτωματικής λοίμωξης COVID-19 μετά από τις δύο δόσεις του εμβολίου. Επιπλέον, θα αξιολογηθεί η ικανότητα του εμβολίου να προστατεύσει από λοίμωξη COVID-19 ανεξάρτητα από την εμφάνιση συμπτωμάτων, καθώς και η προστασία από σοβαρή νόσο COVID-19 και η πιθανότητα μείωσης των επισκέψεων στα επείγοντα των νοσοκομείων λόγω COVID-19.
Παράλληλα, θα αξιολογηθούν και πιθανές παρενέργειες του εμβολίου όπως ήπια συστηματικά συμπτώματα και δερματικές αντιδράσεις στο σημείο της έγχυσης. Ειδικές μετρήσεις θα πραγματοποιούνται σε δείγματα αίματος για την ανίχνευση και τον προσδιορισμό της ανοσολογικής απόκρισης στους εθελοντές. Ο διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων των ΗΠΑ (NIAID), Δρ Άντονι Φαούτσι, δήλωσε ότι τα πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα προκλινικών μελετών ακολουθήθηκαν από εξίσου ενθαρρυντικά αποτελέσματα κλινικών μελετών φάσης 1 και 2 σε ανθρώπους, οι οποίες δημοσιεύτηκαν στα διεθνούς φήμης έγκριτα επιστημονικά περιοδικά Nature και The Lancet. Γι’ αυτό ακριβώς το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ (NIH) υποστηρίζει τη διεξαγωγή της κλινικής μελέτης φάσης 3.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
