Τον χρυσό των Τούρκων εποφθαλμιά τώρα ο Ερντογάν

Σε μάλλον ανορθόδοξες μεθόδους καταφεύγει για ακόμη μία φορά η Τουρκία στην προσπάθειά της να τονώσει τα επίσημα διαθέσιμά της σε χρυσό. Επιχειρεί να οικειοποιηθεί έμμεσα τα μεγάλα αποθέματα χρυσού που έχουν συγκεντρώσει τελευταία τα τουρκικά νοικοκυριά προκειμένου να περιφρουρήσουν τις αποταμιεύσεις τους από τη ραγδαία υποτίμηση της τουρκικής λίρας και τη συνεπακόλουθη εκτίναξη του πληθωρισμού.

Οι τουρκικές αρχές υπολογίζουν πως οι ράβδοι χρυσού που βρίσκονται κατά τη συνήθη έκφραση «κάτω από τα στρώματα» των Τούρκων έχουν αξία που αντιστοιχεί πλέον περίπου στο 40% του τουρκικού ΑΕΠ. Από την αρχή του έτους τα αποθέματα χρυσού στη χώρα έχουν αυξηθεί, καθώς ο νέος γύρος συνεχούς υποτίμησης της τουρκικής λίρας έχει οδηγήσει τους Τούρκους σε φρενήρεις αγορές χρυσού.

Σύμφωνα με το Bloomberg, προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτά τα αποθέματα χρυσού, το τουρκικό υπουργείο Οικονομικών  και το κρατικό εργοστάσιο επεξεργασίας χρυσού της Κωνσταντινούπολης αποφάσισαν από κοινού να εξουσιοδοτήσουν επιλεγμένους χρυσοχόους και κοσμηματοπώλες που θα συγκεντρώσουν τον χρυσό των πολιτών και θα τον αποθηκεύσουν σε κρατικές τράπεζες. Πάντως δεν έχει διευκρινιστεί αν η κίνηση αυτή έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα.

Σύμφωνα, πάντως, με τον Αϊσέν Εσεν, διευθύνοντα σύμβουλο του κρατικού εργοστασίου επεξεργασίας χρυσού, οι πελάτες των χρυσοχόων και οι κάτοχοι του χρυσού θα έχουν το δικαίωμα να αποσύρουν ανά πάσα στιγμή τον χρυσό που τους ανήκει. Ηδη το εργοστάσιο έχει υποδείξει στο υπουργείο 70 κοσμηματοπώλες που βρίσκονται σε 20 επαρχίες της Τουρκίας και σχεδιάζει να επιστρατεύσει συνολικά σε αυτό το σχέδιο περίπου 1.000 κοσμηματοπώλες σε 81 επαρχίες της χώρας.

Οι τουρκικές αρχές καταφεύγουν στη μέθοδο αυτή καθώς έχουν έως τώρα αποτύχει όλες οι προηγούμενες προσπάθειες για να συγκεντρώσουν τον χρυσό που βρίσκεται σε χέρια ιδιωτών.

Σύμφωνα με τον Εσεν, στη διάρκεια των τελευταίων 10 ετών, έχουν τοποθετηθεί σε θυρίδες τραπεζών περίπου 100 τόνοι χρυσού.  Την ίδια στιγμή, όμως, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των Αρχών, βρίσκονται στη χώρα περίπου 5.000 τόνοι χρυσού αποθηκευμένοι σε ό,τι χώρο μπορεί να φανταστεί κανείς.

Σε σχετική ερώτηση του Bloomberg, ο Τούρκος υπουργός Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ τόνισε πως «παρά τις κατά εποχές αυξομειώσεις στην τιμή του, βλέπουμε πως οι καταθέτες στρέφονται σταθερά στον χρυσό». Σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία, στην Τουρκία οι πελάτες των τραπεζών έχουν το δικαίωμα να εισπράξουν σε τουρκικές λίρες ένα ποσό αντίστοιχο της αξίας του χρυσού που έχουν αποταμιεύσει στην τράπεζα με την εκάστοτε τρέχουσα αξία του πολύτιμου μετάλλου. Το υφιστάμενο σύστημα δεν προβλέπει μεσάζοντες ανάμεσα στις τράπεζες και την πελατεία τους.

Σημειωτέον ότι οι χρυσοχόοι και οι κοσμηματοπώλες στην Τουρκία συχνά φιλοξενούν τις λεγόμενες «ημέρες χρυσού», στη διάρκεια των οποίων οι πελάτες φέρνουν τα χρυσά νομίσματα και τα κοσμήματά τους για να τα αποτιμήσουν οι ειδικοί εμπειρογνώμονες συνεργάτες τους. Η αύξηση της ζήτησης για χρυσό και οι εκτεταμένες εισαγωγές του πολύτιμου μετάλλου έχουν συνδράμει καθοριστικά στη διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος της Τουρκίας, που τον Αύγουστο βρέθηκε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο και πλέον ετών. 

Το κρατικό εργοστάσιο επεξεργασίας χρυσού, που είναι και το μεγαλύτερο της χώρας, σχεδιάζει τα τελευταία πέντε χρόνια ένα σύστημα αποτίμησης χρυσού. Σύμφωνα με τον Εσεν, για τον σκοπό αυτό έχει αναπτύξει λογισμικό αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων που μπορεί να βοηθήσει τους κοσμηματοπώλες στο έργο της αποτίμησης του χρυσού. Από τον Ιούλιο έχει αρχίσει μάλιστα τις δοκιμές του συγκεκριμένου λογισμικού σε συνεργασία με τρεις κρατικές τράπεζες και τις θυγατρικές τους που έχουν ειδικευθεί στην ισλαμική τραπεζική.