Του Νικόλα Μπάρδη
Η Γαύδος είναι ένα μικρό νησί που υπάγεται στον νομό Χανίων και στην Περιφέρεια Κρήτης, και βρίσκεται νότια της νήσου της Κρήτης, αποτελώντας το νοτιότερο ελληνικό και ταυτόχρονα ευρωπαϊκό άκρο. Εκεί μένουν μόνιμα μόλις 208 κάτοικοι, και η κοντινότερη κωμόπολη στο νησί είναι τα Σφακιά, που βρίσκονται στον ίδιο νομό.
Το νησί βρίσκεται 26 ναυτικά μίλια νότια της Χώρας Σφακίων και η έκταση του αγγίζει τα 29 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Οι τουριστικές υπηρεσίες στο νησί είναι στοιχειώδεις, παρ' όλα αυτά το καλοκαίρι, ο κόσμος στο νησί μπορεί να ξεπεράσει και τους 3.500 ανθρώπους, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι κατασκηνωτές. Το λιμάνι που δέχεται τα πλοία είναι ο Καραβές, ενώ η πρωτεύουσα του νησιού είναι το Καστρί. Οι οικισμοί του νησιού είναι πέντε στο σύνολο και το νοτιότερο κατοικημένο χωριό ονομάζεται Βατσιανά. Άτυπα αποτελεί τον νοτιότερο οικισμό της Ελλάδος και της ευρωπαϊκής ηπείρου παράλληλα. Οι άλλοι οικισμοί της Γαύδου είναι η Άμπελος, τα Βατσιανά, η Γαυδοπούλα και η Φώκια.
Σύντομη ιστορική αναδρομή
Η Γαύδος κατοικείται αδιάκοπα ήδη από τη Νεολιθική εποχή. Το νησί έχει ταυτιστεί με την αρχαία Ωγυγία, όπου η Καλυψώ κρατούσε τον Οδυσσέα αιχμάλωτο. Αρχαιολογικές έρευνες έχουν τεκμηριώσει, πως η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία είχε παρουσία στο νησί. Οι Ρωμαίοι μάλιστα έκαναν κατάχρηση της χλωρίδας του νησιού, προκαλώντας έτσι μια διαδικασία αποσάθρωσης, που συνεχίζεται έως σήμερα.
Ο Απόστολος Παύλος πέρασε από την υπήνεμη πλευρά του νησιού, κατά τη διάρκεια του τελικού ταξιδιού του προς τη Ρώμη. Αφού εγκατέλειψε την Κρήτη, μια καταιγίδα έβγαλε το πλοίο του εκτός πορείας με αποτέλεσμα να περάσει δίπλα από τη Γαύδο. Το γεγονός αυτό έχει καταγραφεί στις Πράξεις 27:16.
Αργότερα, την περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, το νησί είχε περίπου 8.000 κατοίκους (900 - 1000 μ.Χ.), με τρεις επισκόπους και έναν αρχιεπίσκοπο. Τον καιρό της οθωμανικής ηγεμονίας, που κράτησε από το 1665 έως το 1895, η Γαύδος ήταν γνωστή ως Γότζο. Αυτήν την περίοδο ο πληθυσμός μειώθηκε δραματικά, φτάνοντας να μετράει το 1882 μόλις 500 κατοίκους.
Η Γαύδος ως τόπος εξορίας
Τη δεκαετία του 1930 το νησί υπήρξε τόπος εξορίας για τους κομμουνιστές. Περισσότεροι από 250 άνθρωποι εξορίστηκαν στη Γαύδο, συμπεριλαμβανομένων και κάποιων ηγετικών μελών του Κομμουνιστικού κόμματος, όπως ο Μάρκος Βαφειάδης, ο Λεωνίδας Στρίγκος και ο Άρης Βελουχιώτης. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι συμμαχικές δυνάμεις μετέφεραν εκεί μερικά στρατεύματα, μετά τη νίκη των Γερμανών στη Μάχη της Κρήτης.
Η αστικοποίηση που ακολούθησε τη δεκαετία του '60 στην υπόλοιπη Ελλάδα, είχε ήδη αρχίσει από τη δεκαετία του '50 στη Γαύδο. Εκείνα τα χρόνια οι νησιώτες αντάλλαξαν τη γη τους στη Γαύδο με πρώην τουρκική γη στην Κρήτη, η οποία είχε γίνει διαθέσιμη για ανταλλαγή από το κράτος, ενώ κατά την εποίκησή τους στην Κρήτη ίδρυσαν μια νέα κοινότητα, τα γνωστά Γαυδιώτικα.
Στις μέρες μας το νησί ξεχωρίζει για την άγρια ομορφιά και το μεγάλο φυσικό του κάλλος, και κάθε καλοκαίρι προσελκύει πλήθος κατασκηνωτών, από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο, που αναζητούν εναλλακτικές και πιο ήρεμες διακοπές, μακριά από τα πολύβουα και πολυσύχναστα τουριστικά θέρετρα του Αιγαίου. Αν αποφασίσετε να κάνετε κάμπινγκ στις παραλίες του νησιού, φροντίστε να είστε κατάλληλα εξοπλισμένοι και εφοδιασμένοι, καθώς εκεί θα βρείτε μόνο τα απολύτως απαραίτητα.
Φυσικά, ευρισκόμενοι στο νησί, θα έχετε την ευκαιρία να δοκιμάσετε και την ξεχωριστή ντόπια κουζίνα που περιλαμβάνει τσιγαριαστό κατσικάκι, χανιώτικα μπουρέκια, γεμιστούς κολοκυθοανθούς, κακαβιά, ντάκο και ανεπανάληπτες σφακιανές πίτες! Η ενέργεια του τόπου, η παρθένα φύση και η φιλοξενία των ντόπιων θα σας αφήσουν τις καλύτερες εντυπώσεις, και φεύγοντας από εκεί θα δώσετε υπόσχεση να επιστρέψετε ξανά σε αυτόν τον μικρό και απομονωμένο παράδεισο του Λιβυκού Πελάγους.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
