Του Βασίλη Χιώτη

Το κυβερνητικό σχέδιο που ανακοινώθηκε χθες για το μεταναστευτικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα, διαθέτει αρκετά θετικά στοιχεία. Αλλά ταυτόχρονα περιλαμβάνει κι αρκετά γκρίζα σημεία, που αν δεν αντιμετωπιστούν, ίσως βρεθούμε σε χειρότερη κατάσταση από αυτήν βρισκόμαστε σήμερα.

Πρώτα από όλα είναι ένα σχέδιο. Κι είναι η πρώτη φορά που η μια ελληνική κυβέρνηση, ανακοινώνει ένα σχέδιο. Για πρώτη φορά η Πολιτεία εφαρμόζει μια πολιτική που αν πετύχει, σίγουρα τα προβλήματα θα είναι πολύ λιγότερα από αυτά που αντιμετωπίζουν τώρα, τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου.

Δεύτερον, εκπέμπεται ένα ισχυρό μήνυμα αποτροπής στους διακινητές αλλά και στους ίδιους τους μετανάστες που πληρώνουν αδρά για να αγοράσουν ένα όνειρο καλύτερης ζωής στη Βόρεια Ευρώπη. Θα είναι πολύ δυσκολότερο τώρα να πειστούν οι κατατρεγμένοι κι οι κυνηγημένοι του πλανήτη να αγοράσουν μια θέση σε μια βάρκα στο Αιγαίο, όταν γνωρίζουν πως θα καταλήξουν σε εάν χώρο κράτησης, στον οποίο μπορεί να ζήσουν για μήνες ή και για χρόνια…

Από δω και πέρα αρχίζουν τα προβλήματα στην πλήρη εφαρμογή του νέου σχεδίου. Υπάρχουν παράμετροι που δεν έχουν ακόμα αντιμετωπιστεί κι είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν αν το σχέδιο αυτό δεν επεκταθεί και στην υπόλοιπη χώρα. Κι αν ακόμη επεκταθεί σε όλη τη χώρα, δεν θα λειτουργήσει αποτελεσματικά, αν δεν υπάρξουν ασφαλιστικές δικλείδες για την περίπτωση που οι προσφυγικές ροές αυξηθούν κι άλλο στο μέλλον.

Σήμερα στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου ζουν πάνω από 37.000 πρόσφυγες και μετανάστες και καταφθάνουν καθημερινά 200-700 την ημέρα. Μόνο τον Νοέμβριο αποβιβάστηκαν στα νησιά πάνω από 4.000. 

Αν λοιπόν μετακινηθούν στην ηπειρωτική χώρα τους επόμενους μήνες μόνο 20.000  όπως ανακοινώθηκε χθες, οι κλειστές δομές θα γεμίσουν ασφυκτικά από την πρώτη μέρα που θα λειτουργήσουν και δεν θα χωράνε άλλους!

Είναι προφανές εξάλλου, πως οι κλειστές δομές, δεν θα λειτουργήσουν αύριο. Ο υφυπουργός Άμυνας έδειχνε χθες στους δημοσιογράφους μακέτες για κλειστά κέντρα που δεν έχουν ακόμη χωροθετηθεί και βέβαια θα χρειαστούν μήνες για να είναι έτοιμα. Στο μεταξύ θα γεμίζουν κι άλλο τα υφιστάμενα Κέντρα υποδοχής που λειτουργούν πλέον σε άθλιες συνθήκες κι ενώ μπήκε ήδη κι ο χειμώνας.

Και δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί επίσης, πότε θα είναι έτοιμα τα αντίστοιχα κλειστά κέντρα που θα πρέπει να κατασκευαστούν και στη συνέχεια να λειτουργήσουν στην Κρήτη, στην Πελοπόννησο κι όπου αλλού αποφασιστεί και δεν ματαιωθεί ο σχεδιασμός από τις αντιδράσεις των περιοίκων και των δημάρχων.  

Το βασικό πρόβλημα του κυβερνητικού σχεδίου λοιπόν, είναι πως ξεδιπλώνεται λες και υπάρχει ο απαιτούμενος χρόνος για την υλοποίησή του. Ενώ στην πραγματικότητα όλα τα χρονικά περιθώρια έχουν εκπνεύσει. Οι ανακοινώσεις που έγιναν χθες, αποκαλύπτουν πως τα νέα κέντρα φιλοξενίας των μεταναστών δεν θα είναι έτοιμα πριν βγει κι ο φετινός χειμώνας. Επί αρκετούς μήνες ακόμα, οι μετανάστες κι οι πρόσφυγες θα εξακολουθούν να στοιβάζονται στη Μόρια, και στη ΒΙΑΛ μέσα στις βροχές και στους ανέμους, χωρίς στέγη και θέρμανση. 

Κι υπάρχει κι ο κίνδυνος, να πυροδοτήσει και νέα έξαρση των ροών, αφού οι διακινητές αντιλαμβάνονται πως έχουν λίγο χρόνο «για να βγάλουν μια τελευταία μπάζα» πριν αρχίσουν να εφαρμόζονται τα νέα μέτρα.

Για να πετύχει λοιπόν το κυβερνητικό σχέδιο απαιτούνται δύο απαραίτητες προϋποθέσεις: Να αποσαφηνιστούν τα γκρίζα σημεία και να λειτουργήσει το ταχύτερο δυνατόν. 

Γιατί το μεταναστευτικό πρόβλημα στην Ελλάδα, είναι σαν την πυρκαγιά. Όσο δεν την αντιμετωπίζεις σωστά, διατρέχεις τον κίνδυνο, αντί να την περιορίσεις να την θεριέψεις…