Toυ Νικολάου - Θεολόγου Παπαδόπουλου
Ένα χρόνο πριν, όταν ξεκινούσε η τηλεκπαίδευση, ζητήθηκε από τα παιδιά της χώρας να προσαρμοστούν σε νέες συνθήκες μάθησης, να γράφουν πλέον με το πληκτρολόγιο κι όχι με το μολύβι, να επικοινωνούν μέσα από ανοιχτές ή κλειστές κάμερες, να παίζουν με emoji κι όχι με τους φίλους τους στην αυλή του σχολείου και γενικότερα προέκυψε η ανάγκη να εγκλιματιστούν γρήγορα και ίσως τελικά βίαια, σε μια νέα ψηφιακή πραγματικότητα. Όταν λοιπόν το βιβλίο μετατράπηκε σε τάμπλετ, παρά τις αρχικές δυσκολίες, τα παιδιά ανταποκρίθηκαν επαρκώς στις απαιτήσεις κι απέδειξαν πως αυτή η γενιά διαθέτει διαφορετικές δεξιότητες κι έχει άλλες ανάγκες.
Από τη μεριά του διδάσκοντος, η προσαρμογή στις νέες συνθήκες διδασκαλίας ήταν δύσβατη καθώς δεν κλήθηκε απλά να εξοικειωθεί με τη νέα ψηφιακή πραγματικότητα, αλλά πολύ περισσότερο να αναθεωρήσει αυτά που μέχρι πρότινος θεωρούσε ως δεδομένα. Ουσιαστικά, βρέθηκε στην αμήχανη θέση να αποχωριστεί έναν προσωπικά οριοθετημένο χώρο, ελεγχόμενο, προβλέψιμο και ασφαλή και να μεταφέρει την τάξη του εκτός της ζώνης άνεσής του. Μετά από αρκετούς μήνες καθημερινής τριβής με την τηλεκπαίδευση και τις τεχνολογίες της ψηφιακής μάθησης, η ρουτίνα του εμπλουτίστηκε με μια νέα συνήθεια, μέχρι την επόμενη φορά που θα κληθεί να ξεβολευτεί εκ νέου.
Η επόμενη μέρα της εκπαίδευσης ξεκινάει εκεί όπου τελειώνει η ζώνη άνεσης του εκπαιδευτικού. Είναι γεγονός πως οι περισσότεροι άνθρωποι τείνουν να αποφεύγουν καταστάσεις μέσα στις οποίες αισθάνονται άβολα και διστάζουν να ξεπεράσουν το πλαίσιο του γνώριμου. Στην εκπαίδευση όμως δεν υπάρχουν ούτε όρια ούτε αδιέξοδα. Ο εκάστοτε εκπαιδευτικός καλείται να προσαρμόζεται στις αντίστοιχες κοινωνικές και πολιτισμικές συνθήκες οι οποίες συνεχώς μεταβάλλονται και να οργανώνει το μάθημά του με κύριο γνώμονα τις σύγχρονες ανάγκες που διακατέχουν τον πολίτη του 21ου αιώνα.
Αυτό που μας έμαθε η εξ αποστάσεως διδασκαλία δεν είναι επιφανειακό και δεν επικεντρώνεται μόνο στην ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων. Αυτό αν θέλετε αποτελεί το δέντρο. Το παιδαγωγικό μήνυμα έπειτα από έναν χρόνο τηλεκπαίδευσης, είναι πως η τάξη έχει φτερά κι ανά πάσα στιγμή μπορεί να αλλάξει τοποθεσία και να βρεθεί στο κατάλληλο για εκείνη κλίμα. Ο εκπαιδευτικός πρέπει να ξεπεράσει τον φόβο μην πέσει καθώς αποχωρίζεται την ζώνη άνεσής του και να δει θετικά την προοπτική πως μπορεί να πετάξει.
Το παράδειγμα του σχολείου στη Μούρθια, που μετέφερε την τάξη στην παραλία επιβεβαιώνει εκτός όλων των παραπάνω, την ανάγκη για μια πιο βιωματική εκπαιδευτική διαδικασία, για μια στροφή στη Φύση. «Ψαράδες δίδαξαν τους μαθητές πώς να ψαρεύουν και πώς εκείνοι μπόρεσαν να μας εξασφαλίσουν τροφή στον καιρό της πανδημίας», δήλωσε ο διευθυντής του εν λόγω σχολείου, Αλφόνσο Βέρα. Τα μαθήματα, μέσω της διδασκαλίας σε ανοιχτό χώρο, εντάχθηκαν σε ένα ευρύτερο σχέδιο γνωστό ως «Καθαρός Αέρας», επιδιώκοντας την διασφάλιση μιας καλύτερης ποιότητας αέρα για τα παιδιά κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Η ανάγκη επομένως, οδηγεί τον εκπαιδευτικό να απαλλαγεί από τις φοβίες και τις προκαταλήψεις που τον κρατούν δέσμιο σε οπισθοδρομικές πρακτικές διδασκαλίας. Ποιο θα είναι λοιπόν το επόμενο ταξίδι της τάξης σου;
* Ο Νικόλαος - Θεολόγος Παπαδόπουλος είναι εν ενεργεία εκπαιδευτικός γαλλικής γλώσσας στην Πρωτοβάθμια και Μεταδευτεροβάθμια Εκπαίδευση
