Της Ιωάννας Μάνδρου
Αίσθηση έχει προκαλέσει η αγόρευση της εισαγγελέως Αριστοτελείας Δόγκα στη δίκη για τη στυγερή και αποτρόπαιη δολοφονία της φοιτήτριας Ελένης Τοπαλούδη, που έχει συγκλονίσει το πανελλήνιο.
Χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τηλεοπτικές εκπομπές, απλοί πολίτες, ειδικοί και δικηγόροι έχουν πάρει θέση για την εισαγγελική αγόρευση, με τη συντριπτική πλειοψηφία να εκφράζει επαίνους για τον τρόπο, που η εισαγγελέας ταυτίστηκε με το τραγικό θύμα του ομαδικού βιασμού και της στυγερής δολοφονίας.
Δεν έλειψαν όμως και εκείνοι που τοποθετήθηκαν αρνητικά, στηλιτεύοντας τη στάση της εισαγγελέως, σημειώνοντας ότι όφειλε να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να μην δηλώσει δημόσια την ταύτισή της με την τραγική ιστορία της άτυχης φοιτήτριας.
Ο πρόεδρος μάλιστα του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών Δημήτρης Βερβεσός προχώρησε ένα βήμα παρακάτω. Ζήτησε από την εισαγγελέα να ανακαλέσει τα όσα είπε στην αγόρευση της για τον ρόλο των δικηγόρων στην συγκεκριμένη υπόθεση, όταν σημείωσε ότι ΄"όταν μπήκαν στη μέση οι δικηγόροι άρχισαν τα ψέματα".
Επιπλέον ο κ.Βερβεσός ζήτησε από την ηγεσία της δικαιοσύνης να ελέγξει την εισαγγελέα.
Παρακολουθώ θέματα δικαιοσύνης 35 χρόνια. Για την αγόρευση της εισαγγελέως έχω να πω τα εξής. Δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία φορά που δικάζονται στυγερά και αποτρόπαια εγκλήματα.
Δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία φορά που οι εισαγγελείς, άνδρες η γυναίκες, αγορεύουν στηλιτεύοντας τους δράστες η παρέχοντας με τον τρόπο τους παρηγοριά και συμπόνια στους τραγικούς συγγενείς των θυμάτων. Αυτά γίνονται πάρα πολύ συχνά. Είναι η καθημερινότητα των δικαστηρίων.
Οι εισαγγελικές αγορεύσεις άλλωστε εκ της φύσεως του διαθέτουν και θεατρικότητα και παραστατικότητα και σπάνια περιορίζονται στην ξύλινη νομική τεχνοκρατική γλώσσα.
Όμως άλλο η θεατρικότητα της εισαγγελικής αγόρευσης, άλλο η δριμεία καταδίκη των στυγερών εγκλημάτων και της προσωπικότητας των δραστών, άλλο η παρηγοριά στους τραγικούς συγγενείς των θυμάτων και άλλο η εκδήλωση χωρίς καμία επιφύλαξη της ταύτισης του εισαγγελέα με τη μία η την άλλη δικαζόμενη πλευρά. Οι εισαγγελείς και οι δικαστές εκφράζουν με ανθρώπινο τρόπο νομικά και πραγματικά επιχειρήματα τη θέση τους για τη δικαζόμενη υπόθεση. Όμως οφείλουν από το θεσμικό τους ρόλο να κρατούν την αναγκαία απόσταση, που επιτρέπει την αντικειμενική προσέγγιση της υπόθεσης και πείθει τους πάντες για την αμεροληψία τους. Αν δεν το κάνουν, δεν κάνουν τη δουλειά τους σωστά. Και αυτό σημαίνει πολλά.
Από την άλλη η ταύτιση χιλιάδων πολιτών με την καταδικαστική θέση της εισαγγελέως σε ένα τόσο αποτρόπαιο έγκλημα, όπως αυτό που διέπραξαν οι κατηγορούμενοι στην υπόθεση Τοπαλούδη είναι απολύτως λογική και την καταλαβαίνω απόλυτα. Εμείς οι πολίτες μπορούμε -και καλά κάνουμε- να ζητάμε την παραδειγματική τιμωρία των δραστών και να τους χαρακτηρίζουμε όπως τους αξίζει. Ο εισαγγελέας όμως μπορεί να το κάνει τηρώντας όμως τον βαρύ θεσμικό της ρόλο. Όχι για τον ίδια, ούτε για λόγους τυπικότητας. Αλλά για να έχει η δικαιοσύνη το βάρος της επιβολής της όποιας απόφασης της. Για να μπορεί η όποια απόφαση να είναι γερή και να δικαιώνει τα θύματα και να αποδοκιμάζει τους δράστες. Αλλιώς δεν θα δικάζοταν τα εγκλήματα από τους δικαστές και τους εισαγγελείς, αλλά από τους απλούς πολίτες και ενδεχομένως να φθάναμε στη λογική της αυτοδικίας.
Αλλά αυτά ο πολιτισμός και η ανθρωπότητα τα έχει αφήσει πίσω αιώνες ολόκληρους.
