του Παναγιώτη Καρκατσούλη
Η κυβέρνηση της ΝΔ και του κ. Μητσοτάκη, όπως κι όλες οι άλλες κυβερνήσεις της Δεξιάς, απεχθάνονται, ιδιαιτέρως, δύο πράγματα: Την αυτοδιοίκηση και την κοινωνική αλληλεγγύη.
Οι υπουργοί και τα στελέχη της κυβερνώσας παράταξης χρησιμοποιούν, κατά κόρον, τον ψόγο εναντίον όλων όσων δεν συμμορφώνονται προς τις αποφάσεις και διαταγές τους με παράλληλη επίκληση της ατομικής ευθύνης, προκειμένου να αποσείσουν από τους ίδιους πολιτικές ευθύνες που τους ανήκουν.
H συλλογιστική τους είναι απλή, έως απλοϊκή: Εάν τα πράγματα δεν πάνε καλά για σένα, εσύ φταίς. Εάν τα πράγματα πάνε καλά, τότε είναι η κυβέρνηση που τα έχει οδηγήσει μέχρις εκεί. Ποιά κυβέρνηση; Μα, η κεντρική, με ηγήτορα τον κ. Μητσοτάκη.
Η συλλογιστική αυτή απορρέει από την καλλιεργημένη στην παράταξή τους κουλτούρα ότι αποτελούν μια πεφωτισμένη πρωτοπορία η οποία πέπρωται να (καθ)οδηγήσει τη χώρα και τους πολίτες.
Μακριά, συνεπώς, απ’ αυτούς η κατανόηση της κυβερνητικής εξουσίας ως εμβρυουλκού των δυνατοτήτων και των ευκαιριών που πρέπει να διανοίγει και να προσφέρει στους πολίτες της χώρας. Η δική τους, όμως, αντίληψη της πεφωτισμένης πρωτοπορίας καταντάει επικίνδυνη όταν ανακύπτει ένα οξύ κοινωνικό ή πολιτικό πρόβλημα. Τέτοιο ήταν η διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού κι ένας υποδειγματικός εκφραστής αυτής της πολιτικής αντίληψης είναι ο κ. Χαρδαλιάς, υφυπουργός πολιτικής προστασίας.
Την περίοδο του lockdown ο κ. Χαρδαλιάς ήταν παντού. Σε κάθε χωριό κι επαρχία, από τον Εχίνο μέχρι τα Χανιά, επέβλεπε, διέταζε, τιμωρούσε. Η επικοινωνιακά λαμπρή εκείνη περίοδος τελείωσε.
Όμως, το πρόβλημα της πανδημίας παραμένει. Μάλιστα, η επιλογή /μεταστροφή στην πολιτική της κυβέρνησης κατά 180 μοίρες για «να σωθεί η οικονομία», οδηγεί στην αλματώδη αύξηση τόσο του ρίσκου της μόλυνσης όσο και των πραγματικών κρουσμάτων.
Ο χώρος για την άσκηση άκοπων επικοινωνιακών πυροτεχνημάτων, μοιραία, περιορίζεται. Οπότε, πρέπει να βρεθεί ένας αποδιοπομπαίος τράγος στον οποίο να φορτωθούν όλες οι μελλοντικές αστοχίες και ευθύνες. Γι’ αυτό τον ρόλο έχουν επιλέξει την Αυτοδιοίκηση και τους Δημάρχους. Έψαχναν μια ευκαιρία για να θέσουν σε εφαρμογή το σχέδιό τους. Και την βρήκαν στα... πανηγύρια.
Όπως τόνισε σε προχθεσινή συνέντευξή του ο κ. Υφυπουργός:
«Πρέπει η Αυτοδιοίκηση και ειδικά οι Δήμαρχοι να αναλάβουν την ευθύνη τους απέναντι σε όλο αυτό». Οι δήμαρχοι και οι κοινοτάρχες, αυτοί δηλαδή, που έμειναν έκθετοι στην πανδημία από τις συνειδητές επιλογές της κυβέρνησης, μέλος της οποίας είναι ο κ. Χαρδαλιάς, καλούνται, τώρα, να σηκώσουν το βάρος της αντιμετώπισης της νόσου.
Να θυμίσουμε, μάλιστα, ότι τέτοια ήταν η εγκατάλειψη κατά την περίοδο του γενικού εγκλεισμού, ώστε ο «δικός» τους κ. Πατούλης ήταν εκείνος που διαμαρτυρόταν ότι δεν είχε ούτε μάσκες να μοιράσει στους πολίτες που τις αναζητούσαν έναντι αλμυρού αντιτίμου.
Είναι οι ίδιοι δήμαρχοι και κοινοτάρχες που, σύμφωνα με τον νόμο 4622/2020, ανάδοχος του οποίου ήταν ο κ. Χαρδαλιάς, θα έπρεπε να διέθεταν, σήμερα, αξιόπιστους τοπικούς μηχανισμούς πολιτικής προστασίας. Δεν διαθέτουν, όμως, τίποτα. Μάλιστα, με εντολή του ίδιου ανθρώπου, του κ. Χαρδαλιά, κλήθηκαν να εφαρμόσουν τα περυσινά σχέδια για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, μια βδομάδα μετά την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου.
Η Αυτοδιοίκηση που τώρα εντέλλεται να πράξει τα δέοντα για την αντιμετώπιση του Covid-19 δεν έχει καν την αρμοδιότητα για την οργάνωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Ένας πομφόλυγας περί μεταφοράς αρμοδιοτήτων ο οποίος κυκλοφόρησε πριν από κάποιους μήνες είχε άδοξο τέλος.
Η ΝΔ δεν πίστεψε ποτέ στην Αυτοδιοίκηση, την αυτονομία και την αυτοδιάθεση των πολιτών των τοπικών κινωνιών. Συντήρησε με κάθε τρόπο ένα υπερ-συγκεντρωτικό κράτος και η παρούσα κυβέρνηση έσπευσε, ήδη τις πρώτες εβδομάδες της, να δώσει ένα δείγμα σεβασμού στις παραδόσεις της παράταξης, ψηφίζοντας ένα νόμο με τον ψευδώνυμο τίτλο «επιτελικό κράτος». Είναι ο νόμος που επιφέρει έναν πρωτοφανή συγκεντρωτισμό στη λήψη των αποφάσεων, καθιστώντας το Μαξίμου μια υπερ-κυβέρνηση.
Εναπόκειται, λοιπόν, στις ίδιες τις τοπικές κοινωνίες να αυτο-οργανωθουν όπως μπορούν. Η ιστορία δείχνει ότι, σε κρίσιμες στιγμές, οι λύσεις που οι πολίτες βρίσκουν όπως και η αλληλεγγύη που αναπτύσσουν, μπορούν να γεφυρώσουν το χάσμα που δημιουργεί η απουσία της κρατικής πολιτικής.
* Δρ. Παναγιώτης Καρκατσούλης - Ινστιτούτο Έρευνας Ρυθμιστικών Πολιτικών - Στέλεχος του Κινήματος Αλλαγής
