Του Άρη Πορτοσάλτε
Οι Έλληνες δεν μπορούμε να προσάψουμε στον πρωθυπουργό μας απουσία από τα καθημερινά προβλήματα, όπως έκαναν οι Γάλλοι για τον δικό τους απερχόμενο πρόεδρο. Χρέωσαν, όπως φάνηκε στον πρώτο γύρο των Γαλλικών εκλογών, στον Ε. Μακρόν την εγκατάλειψη τους, στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, προκειμένου ο ίδιος να ηγηθεί της Ευρώπης στην αντιμετώπιση του πολέμου της Ουκρανίας. Η εικόνα του ως αρχηγού της ηγέτιδας Γαλλίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν φάνηκε να συγκίνησε ιδιαιτέρως τους Γάλλους.
Αυτό δεν σημαίνει όμως, ότι και οι Έλληνες δεν νιώθουν μοναξιά. Τα, κατά τον ιστορικό Κ.Κωστή, «κακομαθημένα παιδιά» της Ιστορίας διαχρονικά σε φάσεις οικονομικά δύσκολες απαιτούν να έχουν την φροντίδα του κράτους «πατερούλη». Αποζητούν από τον ηγέτη τους να είναι ανοιχτοχέρης και χουβαρντάς, χωρίς να φείδεται χρήσης του Δημόσιου ταμείου.
Έτσι μαθημένοι οι Έλληνες και πάνω απ’ όλα άνθρωποι της παράδοσης..
Η ιστορική αναδρομή δεν απαιτεί ταξίδι στο βαθύ παρελθόν. Μόλις μια δεκαετία είναι αρκετή, για να αναζητηθούν ομοιότητες και να πιθανολογηθούν μελλοντικές αντιδράσεις της κοινωνίας που ξαναβρίσκεται οικονομικά στριμωγμένη.
Η σημερινή κρίση, πάντως, δεν οφείλεται στον εξωτερικό δανεισμό και στη χρεοκοπία του κράτους. Αντιθέτως, η αφορμή είναι εισαγόμενος εξωγενής παράγοντας με σαρωτικές συνέπειες στην καθημερινότητα συνολικά των ευρωπαίων πολιτών. Αυτή τη φορά, η ακρίβεια και η μείωση της αγοραστικής δύναμης είναι ο εχθρός που ξεβολεύει την τακτοποιημένη σε ένα μεγάλο βαθμό καθημερινότητα στις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Η δυσφορία από το στρίμωγμα παράγει γκρίνια την οποία προσπαθούν να εκμεταλλευτούν οι αυτοαποκαλούμενοι αντισυστημικοί σχηματισμοί για να ροκανίσουν την πολιτική σταθερότητα και την κοινωνική συνοχή.
Δεν έχει περάσει καιρός που με αρκετή δόση ικανοποίησης διατυπωνόταν η άποψη ότι στην Ελλάδα, τουλάχιστον, αφήσαμε πίσω τον λαϊκισμό και ειδικότερα τον εθνικολαϊκισμό. Ως επιβεβαιωτικό του γεγονότος, οι υποστηρικτές της άποψης έλεγαν ότι, ο ΣΥΡΙΖΑ ως κύριος φορέας του εθνικολαϊκισμού, έχοντας κυβερνήσει με τους ακροδεξιούς ΑΝΕΛ του Π. Καμμένου θα επέλεγε μελλοντικά πολιτική διαδρομή με απόσταση ασφαλείας από τις ευκολίες μιας νέας…αυταπάτης. Δοκιμασμένος ο Α. Τσίπρας στη διαχείριση της εξουσίας και στη γοητεία που ασκεί το Μέγαρο Μαξίμου στην αυταρέσκεια των πρωθυπουργών, σκέφτονταν οι λιγότερο φωνακλάδες οπαδοί του, ότι θα τολμούσε να ανοίξει βηματισμό ταχύ προς την σοσιαλδημοκρατία. Εξέφραζαν, μάλιστα, την…πίστη τους ότι ο «νέος» άλλαξε!
Πιθανώς καλών προθέσεων σκέψεις που ωστόσο αψηφούν τους κινδύνους του λαϊκισμού, του γλυκού, του φτηνού, του εμπεδωμένου σε μια κοινωνία η οποία τον εκτιμά βαθιά. Δεν ξεπερνιέται εύκολα, ειδικά όταν είναι δεδομένο ότι θα τον αντικαταστήσει ο κόπος, η δυσκολία, η πολλή δουλειά, χωρίς είναι βέβαιο ότι η προσπάθεια θα αποφέρει καρπούς αμέσως.
Ο Α.Τσίπρας δεν είχε κανένα λόγο να αλλάξει, αντιθέτως αναδεικνύεται ευκολότερο για τον ίδιο και τον μηχανισμό του ΣΥΡΙΖΑ να καταγγέλλουν τον Κ. Μητσοτάκη και να επιλέγουν το αντίθετο σε κάθε εξαγγελία της κυβέρνησης. Ανέξοδη, άκοπη αντιπολίτευση. Δεν φαινόταν να απασχολεί τον ΣΥΡΙΖΑ ότι με τον τρόπο αυτό δεν θα αποτελούσε τη σοβαρή εναλλακτική πρόταση που πιθανώς να επιθυμούσαν οι πολίτες. Έφθασε στο σημείο ο Α. Τσίπρας να αρπάξει ακόμη και το σύνθημα του πρώην πρωθυπουργού Γ.Παπανδρέου ότι «θα βουλιάξουμε εάν δεν αλλάξουμε τον Μητσοτάκη» βέβαιος ότι οι περισσότεροι δεν θα έμπαιναν στον κόπο να θυμηθούν ότι ήταν το σύνθημα ΓΑΠ που οδήγησε στην Ελλάδα κατευθείαν στο πρώτο μνημόνιο, το 2010. Ιστορία πια…
Στο σταυροδρόμι του αντιπολιτευτικού λαϊκισμού συναντώνται η Αριστερά και η πέραν της ΝΔ Δεξιά με τις παραφυάδες της. Εργαλείο τους η ακρίβεια και ο πληθωρισμός που μειώνουν την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. Ο οριζόντια απλωμένος στην κοινωνία λαϊκισμός δεν είναι, προφανώς, χαρακτηριστικό μόνο του ΣΥΡΙΖΑ. Διαθέτει η Ακροδεξιά τον δικό της ανθόκηπο όπου ευδοκιμεί ποικιλία. Βασισμένη στον φθηνό λόγο, στις θεωρίες συνωμοσίας, στις ψευδείς ειδήσεις και χρησιμοποιώντας έως προσφάτως σαν ακίδα τον εμβολιασμό και τελευταία την πουτινοφιλία που διαπερνά την κοινωνία, η Ακροδεξιά κάνει το δικό της μάρκετινγκ προσπαθώντας να περιορίσει τη δυνατότητα του δημόσιου διαλόγου βασισμένου στη λογική.
Με την πολιτική κατασκευή του υποτιθέμενου ελιτισμού οι αυτοαποκαλούμενοι αντισυστημικοί επενδύουν στη διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής με όχημα την οργή. Βέβαια, κάθε κατασκευασμένη ή αληθινή ασχήμια δύναται να σκεπαστεί μόλις αρχίσει η διανομή της κρατικής ενίσχυσης. Ξαφνικά υποχωρούν όλες οι αντιθέσεις. Η κοινωνία ενώνεται ξανά και πάλλεται από αγαλλίαση. Στη διετία του κορωνοϊού ο δανεισμός 43 δισ€ που διανεμήθηκαν υπό διάφορες μορφές σε όλα τα οικονομικά στρώματα της κοινωνίας λειτούργησαν σαν λιμενοβραχίονας στο κύμα. Έτσι συμβαίνει πάντα. Η διαρκής απαίτηση για διαρκώς περισσότερες παροχές που εκπληρωνόταν από τον διαρκή εξωτερικό δανεισμό του κράτους προκαλούσε παροδική ανάσχεση στον λαϊκισμό μέχρι την επόμενη κρίση που θα επανάφερε τις απαιτήσεις. Σήμερα, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία φέρνει αναταράξεις στην οικονομία, στην ενέργεια, μειώνει την αγοραστική δύναμη των Ελλήνων πολιτών, όπως κι όλων των Ευρωπαίων και φτιάχνει συνθήκες για την αναβίωση του τέρατος.
Ο αριστεροδεξιός εθνικολαϊκισμός ξανά προ των πυλών!
Και τι κάνει ή τι μπορεί να κάνει η κυβέρνηση; Συμπίπτουν οι δυσχερείς στιγμές στη φάση που έχει αδυνατίσει ο μεταρρυθμιστικός οίστρος και εμφανίζεται η κυβέρνηση να μένει μετέωρη παρακολουθώντας αμήχανη την εξέλιξη των πραγμάτων.
Λέει μια άγραφη «αρχή» της πολιτικής πως ο λαϊκισμός αντιμετωπίζεται με έναν καλύτερο λαϊκισμό! Άγνωστο εάν ο Κ. Μητσοτάκης θα μετέλθει αντίστοιχων μέσων προκειμένου να σταματήσει την αίσθηση ότι έχει αρχίσει η κατρακύλα. Άγνωστο εάν θα προτιμήσει τον δύσκολο δρόμο των μεταρρυθμίσεων που θα εμπεριέχουν τη σύγκρουση της κυβέρνησης με εγκαθιδρυμένα συμφέροντα.
Η ανάληψη πρωτοβουλιών είναι απολύτως αναγκαία. Το περιεχόμενο και το μείγμα το ζητούμενο.
Οψόμεθα..
