Του Κάρολου Παπαδά*

Οι επιχειρήσεις είναι οργανισμοί που αποτελούνται από ανθρώπους. Αυτό σημαίνει ότι όπως όλοι οι άνθρωποι, οι επιχειρήσεις οφείλουν να  είναι υπεύθυνες εμπράκτως και ανεξαρτήτως των συνθηκών. Ειδικά όμως σε δύσκολες συνθήκες όπως η τωρινή, οι επιχειρήσεις μπορούν να κάνουν ένα βήμα παραπάνω και να συνεισφέρουν σημαντικά σε συνεργασία με την πολιτεία. Σε αυτό το άρθρο, συνοψίζω πέντε υπεύθυνες, επιχειρηματικές πράξεις κατά την περίοδο μίας πανδημίας, όπως ο κορωνoϊός. 

1.    Προστατεύστε τους ανθρώπους σας
Το κύριο μέλημα σας είναι να προστατεύσετε τους εργαζομένους σας. Πρώτα, λάβετε μέτρα τα οποία είναι ανέξοδα ή έχουν χαμηλό οικονομικό κόστος (π.χ. έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση, εργασία από το σπίτι) και κατόπιν, λάβετε μέτρα που έχουν υψηλότερο οικονομικό κόστος. Να θυμάστε ότι όταν περάσει αυτή η κρίση, θα θέλετε να έχετε ακριβώς τους ίδιους ανθρώπους, στην ίδια θέση, υγιείς και αποδοτικούς.

2.    Προστατεύστε την επιχείρησή σας
Το ίδιο ισχύει και για τους ανθρώπους σας. Όταν περάσει αυτή η κρίση, θα θέλουν να πάνε στις ίδιες θέσεις, σε επιχειρήσεις που είναι υγιείς και αποδοτικές. Η κύρια ευθύνη μίας επιχείρησης από συστάσεως της είναι η κερδοφορία της, η οποία έχει πρωτίστως κοινωνικό πρόσημο και έπειτα οικονομικό. Χωρίς κερδοφορία, η επιχείρηση δεν μπορεί να συνεισφέρει στο κοινωνικό σύνολο, αφού δεν μπορεί να παρέχει οικονομική ασφάλεια στους εργαζομένους της. Μία υγειονομική ή φυσική κρίση επηρεάζει αιφνιδίως την οικονομική επίδοση. Για αυτό το λόγο, συμβουλευτείτε έμπειρους οικονομολόγους, αναλύστε κόστη και οφέλη και προβείτε στις απαραίτητες ενέργειες εγκαίρως. Επίσης, ίσως χρειαστεί να προσαρμόσετε άμεσα την επικοινωνία σας (π.χ. διαφήμιση για μία μαζική εκδήλωση, αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα) καθώς αυτό ίσως πλήξει την εικόνα σας και να προκαλέσει δυσαρέσκεια. Αυτό δεν σημαίνει ότι χρειάζεται να μειώσετε την διαφημιστική δαπάνη ή γενικότερα, οποιαδήποτε δαπάνη σχετίζεται με το μάρκετινγκ. Ακαδημαϊκές έρευνες και επιχειρηματικές πρακτικές έχουν αποδείξει σε αντίστοιχες περιπτώσεις του παρελθόντος ότι αυτό είναι το τελευταίο που πρέπει να κάνετε. Πάντα θα υπάρχει η αυριανή, κανονική ημέρα όπου θα χρειαστεί να διατηρηθείτε ανταγωνιστικοί και κερδοφόροι, έχοντας ικανοποιημένους και πιστούς πελάτες. Σχεδιάστε για την επόμενη ημέρα και τη μετάβαση στη κανονικότητα. Απαιτείται η ίδια σοβαρότητα και ευθύνη.

3.    Προσφέρετε την εξειδίκευσή σας
Η πολιτεία και η κοινωνία χρειάζεται το πνευματικό σας κεφάλαιο. Στον κλάδο που δραστηριοποιήστε, είστε ειδικοί. Πώς μπορεί αυτό να βοηθήσει τους συνανθρώπους μας σε μία πανδημία; Επί παραδείγματι, εάν έχετε μία εταιρεία επικοινωνίας, μπορείτε να συμβάλλετε στην ενημέρωση του κοινού. Εάν δραστηριοποιήστε στον τεχνολογικό κλάδο, μπορείτε να βοηθήσετε με τεχνογνωσία για υπηρεσίες εξ᾽ αποστάσεως. Είτε είστε μεγάλη είτε μικρή επιχείρηση, ίσως μπορείτε να συνεισφέρετε με τον τρόπο σας. Πρωτίστως, επικοινωνήστε με τους αρμόδιους κρατικούς φορείς γιατί γνωρίζουν καλύτερα εάν και πώς μπορείτε να φανείτε χρήσιμοι. 

4.    Προσαρμόστε τη στρατηγική σας
Αναλόγως τον κλάδο σας, σκεφτείτε πώς αλλιώς μπορείτε να προσφέρετε το προϊόν ή την υπηρεσία σας, ώστε η αξία του να είναι σχετική στις παρούσες συνθήκες. Δεν υπάρχει ακόμη βέβαιη, ακριβή διάρκεια αυτής της κρίσης, για αυτό σχεδιάστε μακροπρόθεσμα, για να είστε εξασφαλισμένοι μεσοπρόθεσμα. Το κακό νέο είναι ότι ο κορωνoϊός έχει ήδη πλήξει την παγκόσμια οικονομία και η Ιταλική οικονομία θα επηρεάσει σίγουρα την ευρωπαϊκή. Το καλό νέο είναι ότι ποτέ δεν ήμασταν πιο προηγμένοι τεχνολογικά για να αντιμετωπίσουμε μία πανδημία. Εταιρείες τροφίμων και υπηρεσίες ψυχαγωγίας έχουν ήδη συνδράμει προς αυτή την κατεύθυνση με έξυπνες προσαρμογές στην διάθεση προϊόντων.

5.    Δημιουργήστε συνέργειες
Ούτως ή άλλως, ζούμε στην εποχή των μεγάλων συνεργειών για την αντιμετώπιση πολύπλοκων απειλών (π.χ. η κλιματική κρίση). Ενώστε δυνάμεις με άλλες επιχειρήσεις για να προσφέρετε γνώση και υποδομές στην τοπική κοινωνία, εφ᾽ όσον χρειαστεί και πάντα σε συνεννόηση με τους αρμόδιους κρατικούς φορείς. 

Κρίσεις όπως η σημερινή πανδημία, αποδεικνύουν πόσο σημαντικό είναι να υπάρχει συγκεκριμένο πλάνο διαχείρισης υγειονομικών και φυσικών κρίσεων από τις επιχειρήσεις, η ύπαρξη του οποίου προϋποθέτει το αίσθημα της ευθύνης. Δυστυχώς, μερικοί αγνοούν ότι οι επιχειρήσεις είναι ζωντανά κύτταρα όχι μόνο της οικονομίας, αλλά ολόκληρης της κοινωνίας. Προσαρμόζοντας τις παραπάνω πράξεις στον κλάδο, μέγεθος και τόπο της δραστηριότητάς σας, θωρακίζετε τον οργανισμό που διοικείτε και συνεισφέρετε στην αντιμετώπιση μίας κρίσης. Η υπεύθυνη ηγεσία επιβραβεύεται σε περιόδους αβεβαιότητας.

Τέλος, όταν περάσει και αυτό, μακάρι να έχουμε διδαχθεί με το μικρότερο δυνατό τίμημα ότι η ευθύνη των επιχειρήσεων είναι ισότιμη, εάν όχι μεγαλύτερη, της ατομικής. Εάν υπάρχει κάποια δικαιολογία για μία αιφνίδια πανδημία, τότε δεν υπάρχει καμία για τα πολλά προειδοποιητικά μηνύματα της κλιματικής κρίσης.

Ο κ. Κάρολος Παπαδάς είναι επίκουρος καθηγητής Μάρκετινγκ στο Πανεπιστήμιο του York του Ηνωμένου Βασιλείου.