Σύνοδος ΝΑΤΟ: Τι θα κρίνει τη στάση Ερντογάν στα ελληνοτουρικά - Το μορατόριουμ που θέλει η Αθήνα

Η ελληνική κυβέρνηση μετέβη στη Μαδρίτη απόλυτα προετοιμασμένη για όλα τα ενδεχόμενα και όλες τις εκφάνσεις της τουρκικής προκλητικότητας, εάν και εφόσον αποφασίσει να την εκφράσει ο Ταγίπ Ερντογαν.

Της Πηνελόπης Γκάλιου

Καθοριστικής σημασίας και για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις αναμένεται να αναδειχθεί η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ που ξεκινάει σήμερα στη Μαδρίτη, στην περίπτωση που ο Ταγίπ Ερντογάν επιλέξει να τορπιλίσει και ενώπιον των συμμάχων το κλίμα. Τα στοιχεία ωστόσο, που θα κρίνουν τη στάση του Τούρκου προέδρου φαίνεται να είναι η έκβαση της συνάντησής του με τον Αμερικανό Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν αλλά και οι γενικότερες πιέσεις που θα ασκηθούν παρασκηνιακά και από τους υπόλοιπους συμμάχους, πολλοί εκ των οποίων- όπως και ο πρόεδρος των ΗΠΑ- είναι ενήμεροι με λεπτομέρειες και στοιχεία για την έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας και παραστατικότητας σε βάρος της χώρας μας.

Από την άλλη πλευρά, ο Έλληνας πρωθυπουργός μετέβη στη Μαδρίτη με διπλή στόχευση σε σχέση με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις: από τη μια να ανιχνεύσει τις πραγματικές προθέσεις του Ταγίπ Ερντογάν για το προσεχές διάστημα, όσο αυτό βέβαια είναι εφικτό, εν μέσω των παλινωδιών του Τούρκου προέδρου, ο οποίος μάλιστα χθες για δεύτερη φορά "γύρισε την πλάτη" στον Κυριάκο Μητσοτάκη, προκαλώντας εκ νέου και λέγοντας πως "ένας ηγέτης που έχει δηλώσει πως ο διάλογος τελείωσε, θα μπορούσε να δεχτεί ένα αίτημα του Μητσοτάκη για συνάντηση; Όχι, τελείωσε αυτό. Αυτή η πόρτα έχει κλείσει. Πρώτα θα συμμαζευτούν, κι όταν συμμαζευτούν τότε μπορούμε να καθορίσουμε τον οδικό μας χάρτη για το επίπεδο στο οποίο μπορούν να γίνουν οι συναντήσεις".

Η δεύτερη στόχευση του Έλληνα πρωθυπουργού έχει να κάνει με τη συνέχιση του μαραθωνίου της διεθνοποίησης της τουρκικής προκλητικότητας και των ανυπόστατων και παράνομων διεκδικήσεων της Άγκυρας καθώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επιχειρήσει να αξιοποιήσει τις φιλίες και συμμαχίες της χώρας προς την κατεύθυνση, ενός μορατόριουμ για αποκλιμάκωση της έντασης το προσεχές διάστημα, ώστε να διασφαλιστεί η αποτροπή μιας ανώμαλης εξέλιξης με τη γείτονα.

Σε κάθε περίπτωση η ελληνική κυβέρνηση μετέβη στη Μαδρίτη απόλυτα προετοιμασμένη για όλα τα ενδεχόμενα και όλες τις εκφάνσεις της τουρκικής προκλητικότητας, εάν και εφόσον αποφασίσει να την εκφράσει ο Ταγίπ Ερντογαν. Στην ατζέντα της Συνόδου άλλωστε δεν περιλαμβάνεται η τουρκική προκλητικότητας και οι σχέσεις με την Ελλάδα. Ωστόσο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, έχοντας ήδη ενημερώσει τους συμμάχους μας, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ε.Ε. για την τουρκική προκλητικότητα και τις ελληνικές θέσεις, πηγαίνει στη Μαδρίτη με στόχο μια δημιουργική συμβολή στην ατζέντα της Συνόδου και ξεκάθαρη θέση υπέρ της ένταξης των δύο χωρών. 

Με αυτά τα δεδομένα, είναι πρόδηλο ότι οι έωλες τουρκικές αξιώσεις για αποστρατικοποίηση ελληνικών νησιών και αμφισβήτηση της κυριαρχίας τους είναι εκτός ατζέντας της Συνόδου. Σε περίπτωση ωστόσο, που η τουρκική πλευρά επιχειρήσει να θέσει τέτοια ζητήματα, ο Πρωθυπουργός θα δώσει τις κατάλληλες απαντήσεις. «Εάν», όπως δήλωσε ο ίδιος μετά τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., «τεθεί οποιοδήποτε ζήτημα που αφορά τις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας θα δοθούν με τον πιο αυστηρό τρόπο οι κατάλληλες απαντήσεις». 

Η Κυβέρνηση και η ελληνική διπλωματία συστηματικά ενημερώνουν τους εταίρους και συμμάχους μας και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού για τις τουρκικές προκλήσεις και για τα ελληνικά δίκαια. Σε όλα τα fora απαντά ψύχραιμα, τεκμηριωμένα, αποφασιστικά, με επιχειρήματα που βασίζονται στο Διεθνές Δίκαιο και αποδομούν κάθε παράλογο, ανιστόρητο και έωλο τουρκικό ισχυρισμό. Αυτό θα κάνει και τώρα ο Πρωθυπουργός εάν τεθεί οποιοδήποτε ζήτημα από τον Τούρκο Πρόεδρο. 

"Δεν πάμε να τσακωθούμε με κανέναν. Είμαστε, όμως, ανυποχώρητοι στα ζητήματα της εθνικής μας κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και έτοιμοι, ανά πάσα στιγμή, να αποδομήσουμε, πάρα πολύ ουσιαστικά, με βάση νομικά επιχειρήματα, με βάση την ιστορική αλήθεια, με βάση την πραγματικότητα όπως διαμορφώνεται, τους όποιους ανιστόρητους και ατεκμηρίωτους ισχυρισμούς"τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου. "Τα αναθεωρητικά αφηγήματα μπορούν να οδηγήσουν σε εξτρεμισμό, μπορούν να προκαλέσουν εντάσεις. Το ίδιο ισχύει και με τις παράνομες συμφωνίες, χάρτες που συντάχθηκαν κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου, και αν μπορώ να πω, συμφωνίες και χάρτες κατά παράβαση της κοινής λογικής" σχολίασε ο Νίκος Δένδιας δίνοντας το στίγμα των κινήσεων της Αθήνας σε περίπτωση που χρειαστεί να αντικρούσει τον τουρκικό παραλογισμό και στη Μαδρίτη.

Ο ρόλος του Τζο Μπάιντεν

Μετά το τηλεφώνημα πάντως Μπάιντεν – Ερντογάν και την οριστικοποίηση της συνάντησής τους, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ, ίσως έβαλε μία "άνω τελεία" προς ώρας στον τουρκικό παροξυσμό, εναντίον της Ελλάδας. Στην Άγκυρα μάλιστα εκτιμούν πως εάν η Τουρκία ικανοποιηθεί με τα F-16, μετά τη συνάντηση των δύο προέδρων, ενδεχομένως να υπάρχει και ένα πιο ήρεμο καλοκαίρι στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις. 

Σύμφωνα με το Λευκό Οίκο, ο πρόεδρος Μπάιντεν προσβλέπει στη συνάντηση με τον πρόεδρο Ερντογάν στη Μαδρίτη, όπου θα συζητηθούν θέματα όπως οι συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία για τη  διατλαντική ασφάλεια και άλλες απειλές για τη Συμμαχία. 

Σειρά συναντήσεων θα έχει και ο Έλληνας πρωθυπουργός στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ έχοντας γίνει αρχικώς γνωστές η συνάντηση με τον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, τον Καναδό πρωθυπουργό Τζάστιν Τριντό και τον νέο πρωθυπουργό της Αυστραλίας Άντονι Αλμπανέζι.

Το πρόγραμμα της Συνόδου του ΝΑΤΟ

Η Σύνοδος του ΝΑΤΟ ξεκινά στις 11:00, με την τελετή υποδοχής των ηγετών από τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg και τον πρωθυπουργό της Ισπανίας Pedro Sánchez. Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ θα βγάλουν την καθιερωμένη οικογενειακή φωτογραφία και στις 11:30 θα ξεκινήσει η Σύνοδος με παρέμβαση του προέδρου της Ουκρανίας Volodymyr Zelenskyy κατά την έναρξη. Στις 14:30 είναι προγραμματισμένο το γεύμα των ηγετών. Στις 16:00 η Σύνοδος των χωρών του ΝΑΤΟ θα διευρυνθεί με τη συμμετοχή Αυστραλίας, Γεωργίας, Ιαπωνίας, Κορέας, Ν. Ζηλανδίας, Σουηδίας, Φινλανδίας, προέδρων Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στις 20:00 αύριο θα είναι το άτυπο δείπνο ηγετών κρατών-μελών ΝΑΤΟ και Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Την Πέμπτη στις 10:45 έχει προγραμματιστεί η τελετή Υπογραφής Επιστολής Δέσμευσης για το Ταμείο Καινοτομίας ΝΑΤΟ, στις 11:00 η Σύνοδος των ηγετών, στις 13:00 το γεύμα ηγετών και στις 13:15 οι δηλώσεις του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg προς τον Τύπο.