Boeing 737: Η «μηχανή κοπής χρήματος» που έπεσε από τον ουρανό

9 Απριλίου 1967 

Κάνει την παρθενική του πτήση το πρώτο Boeing 737. 

Εάν μπήκατε σε ένα αεροπλάνο τα τελευταία 50 χρόνια, το πιθανότερο είναι ότι αυτό ήταν ένα 737, αφού πρόκειται για το πιο επιτυχημένο αεροπλάνο εμπορικών πτήσεων που κατασκευάστηκε ποτέ. 

Βέβαια, τα δυστυχήματα των 737 Max τα τελευταία χρόνια έγραψαν μια μαύρη σελίδα στην ιστορία ενός αεροπλάνου που τον Απρίλιο του 2018 έσπασε ρεκόρ, καθώς η Boeing ξεπέρασε τις 10.000 παραδόσεις τέτοιων αεροσκαφών σε αεροπορικές εταιρείες. 

Το πρώτο 737 παρουσιάστηκε στις 17 Ιανουαρίου του 1967 και έκανε την πρώτη του πτήση τρεις μήνες αργότερα. Βαφτίστηκε από αεροσυνοδούς από τις 17 αεροπορικές εταιρείες που είχαν δώσει παραγγελίες για να το αποκτήσουν. 

Η γερμανική Lufthansa παρέλαβε το 737-100 αργότερα μέσα στο έτος, για να γίνει η πρώτη ευρωπαϊκή εταιρεία που αποκτούσε ένα νέο αεροπλάνο της αμερικανικής Boeing. 

Την επόμενη ημέρα, η United Airlines παρέλαβε το πρώτο της 737, λίγο μεγαλύτερο (επρόκειτο για το 737-200), για να χωρά περισσότερα καθίσματα, το οποίο και έμελλε να αποδειχθεί πιο δημοφιλές. 

«Εκείνα τα πρώτα χρόνια, το 737 ήταν ένα πολύ δυνατό, πολύ αξιόπιστο αεροσκάφος», εξηγεί στο CNN ο Graham Simons, ιστορικός της αεροναυπηγικής. «Κάποια από αυτά χρησιμοποιούνταν ακόμα και για προσγειώσεις σε αεροδιαδρόμους με χαλίκια και ακόμα το κάνουν, στον βόρειο Καναδά. Στην φουλ σεζόν, κάποιες ευρωπαϊκές εταιρείες τσάρτερ τα πετούσαν για 18-20 ώρες την ημέρα, χωρίς προβλήματα». 

Σε σύγκριση με τα δύο προηγούμενα αεροπλάνα της Boeing, το 707 και το 727, το 737 ήταν μικρότερο και πιο οικονομικό. Οι δύο βασικοί ανταγωνιστές του τον καιρό εκείνο, το BAC-111 και το DC-9, επίσης είχαν δύο κινητήρες, όμως αυτοί ήταν τοποθετημένοι κοντά στην ουρά του αεροσκάφους, κάνοντας το πίσω μέρος της καμπίνας πιο στενό και θορυβώδες. 

Οι σχεδιαστές της Boeing έβαλαν τους κινητήρες του 737 κάτω από το φτερό, μειώνοντας τον θόρυβο και κάνοντας τη συντήρηση ευκολότερη, αφού οι μηχανικοί μπορούσαν να τους φτάσουν χωρίς σκάλα. 

Καθώς το 737 καθόταν πολύ χαμηλά στο έδαφος, η φόρτωσή του ήταν ευκολότερη (μπορούσε να γίνει από το πίσω μέρος ενός φορτηγού, χωρίς ειδικά μηχανήματα), όπως και ο ανεφοδιασμός του με καύσιμα. Σε συνδυασμό με την ευκολότερη πρόσβαση των επιβατών, αφού δεν χρειάζονταν εξωτερικές σκάλες (το αεροπλάνο είχε τις δικές του), ο χρόνος παραμονής στα μεγάλα αεροδρόμια μειωνόταν από 40 έως 90 λεπτά, εξοικονομώντας χρήματα. 

Επιπλέον, καθώς το 737 είχε έξι καθίσματα σε κάθε σειρά ενώ τα ανταγωνιστικά αεροπλάνα είχαν πέντε, μπορούσε να μεταφέρει περισσότερους επιβάτες. «Έγινε  μια πολύ καλή μηχανή κοπής χρήματος», εξηγεί ο Simons.

Παράλληλα, το 737 ήταν το πρώτο αεροπλάνο που εφάρμοσε μία καινοτομία η οποία θα γινόταν τελικά στάνταρ στις πτήσεις. Ενώ την εποχή εκείνη τα αεροπλάνα χρειάζονταν τέσσερα άτομα για να πετάξουν -δύο πιλότους, έναν μηχανικό πτήσης και έναν πλοηγό- το Boeing μπορούσε να πετάξει με ασφάλεια μόνο με δύο πιλότους, λόγω των προηγμένων συστημάτων του. 

Η επιτυχία του επισκιάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν σημειώθηκαν δύο δυστυχήματα σε διάστημα τριών ετών. Όμως το 2012, το 737 έγινε το πρώτο εμπορικό αεροπλάνο που έσπασε το φράγμα των 10.000 παραγγελιών. 

Την εποχή εκείνη, το ένα τρίτο των εμπορικών πτήσεων γινόταν με 737 και ένα τέτοιο αεροπλάνο απογειωνόταν ή προσγειωνόταν κάπου στον πλανήτη κάθε δύο δευτερόλεπτα. 

Το Boeing 737 Max ανακοινώθηκε το 2011 και ήταν η τέταρτη γενιά του αεροσκάφους. Ήρθε ως απάντηση στο A320neo της Airbus, το οποίο πρόσφερε σημαντικά μεγαλύτερη αποδοτικότητα στα καύσιμα. 

Η Boeing είχε κιόλας περισσότερες από 5.000 παραγγελίες για το Max (ανεβάζοντας το συνολικό νούμερο των παραγγελιών για τα 737 πάνω από τις 16.000), όταν χτύπησε η τραγωδία. 

Δύο θανατηφόρα δυστυχήματα, και τα δύο με αεροπλάνα 737 MAX 8, σημειώθηκαν στις 29 Οκτωβρίου του 2018 και στις 10 Μαρτίου του 2019.

Και στις δύο περιπτώσεις, τα συστήματα του αεροπλάνου πήραν λανθασμένες ενδείξεις από έναν ελαττωματικό αισθητήρα, με αποτέλεσμα να κατεβάσουν τη μύτη του αεροσκάφους προς τα κάτω. Οι πιλότοι δεν ήξεραν πώς να αντιδράσουν και προσπαθούσαν απεγνωσμένα να ανεβάσουν τη μύτη, όμως χωρίς αποτέλεσμα. 

Συνολικά 346 άτομα πέθαναν σε αυτές τις δύο πτήσεις, αναγκάζοντας την Boeing να προσγειώσει ολόκληρο τον στόλο των 737 Max.

Σύμφωνα με εσωτερικά έγγραφα που δημοσιεύτηκαν στις αρχές του 2020, ένας υπάλληλος της Boeing έγραφε ότι το αεροπλάνο «σχεδιάστηκε από κλόουν, τους οποίους εποπτεύουν μαϊμούδες». 

Τα 737 Max επέστρεψαν στους αιθέρες πριν από ένα χρόνο, όμως η Boeing υπέστη ένα ενδεχομένως ανεπανόρθωτο πλήγμα από την υπόθεση αυτή. 

Η εταιρεία κλήθηκε να πληρώσει πρόστιμο 2,5 δισ. δολαρίων στο πλαίσιο της συμφωνίας της με το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, όπου κατηγορήθηκε ότι είχε κρίσιμες πληροφορίες για το Max, τις οποίες απέκρυψε. 

Συνολικά, η κρίση αυτή υπολογίζεται ότι της κόστισε 20 δισ. δολάρια, καθώς ακόμα και μετά την επιστροφή των Max, οι παραδόσεις της Boeing ήταν λιγότερες από εκείνες της Airbus το 2021. 

Πηγή: moneyreview.gr
TAGS: Boeing 737