Από τη Ρωσία εισάγει η Ευρώπη το 46% των αναγκών της σε στερεά καύσιμα (όπως άνθρακας), το 38% σε φυσικό αέριο και το 26% σε πετρέλαιο, υπολογίζει η Moody’s, τονίζοντας ότι στην περίπτωση μιας ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, που θα πυροδοτήσει κυρώσεις από τη Δύση και αντίποινα από τη Ρωσία, η Ευρώπη δεν θα παραμείνει ανεπηρέαστη, με δεδομένη την υψηλή ενεργειακή εξάρτησή της από τις ρωσικές εξαγωγές.
Η Ελλάδα έχει μεν υψηλή εξάρτηση από τις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας, όμως δεν επηρεάζεται από τις εντάσεις στην Ουκρανία στο μέτωπο του εμπορίου ή της ασφάλειας και άρα συγκαταλέγεται από τη Moody’s ανάμεσα στις χώρες που κινδυνεύουν λιγότερο.
Το βασικό σενάριο της Moody’s θέλει τις εντάσεις μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας να μην φτάνουν τελικά σε μία στρατιωτική σύγκρουση. Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με τον οίκο, ότι ο κίνδυνος ουσιαστικών πιέσεων στις πιστοληπτικές αξιολογήσεις των ευρωπαϊκών χωρών είναι χαμηλός, εκτός και εάν σημειωθεί τελικά μία σύγκρουση η οποία θα κρατήσει για καιρό ή θα κλιμακωθεί σε μία πολεμική σύρραξη που θα επεκταθεί και πέραν της Ουκρανίας.
Σε κάθε περίπτωση, το βασικό κανάλι μέσω του οποίου επηρεάζονται οι ευρωπαϊκές οικονομίες και αξιολογήσεις είναι αυτό της ενέργειας, με τη Moody’s να εντοπίζει επίσης κινδύνους διατάραξης του εμπορίου αλλά και κινδύνους ασφαλείας, κυρίως με τη μορφή κυβερνοεπιθέσεων.
Οι χώρες της Βαλτικής και της ΚΑ Ευρώπης είναι οι πιο εκτεθειμένες στα τρία αυτά κανάλια, ενώ αντίθετα, η Αυστρία, η Ιταλία και η Ελλάδα είναι ευάλωτες στους κινδύνους που σχετίζονται με την ενεργειακή ασφάλεια, κυρίως λόγω της υψηλής εξάρτησής τους από το ρωσικό φυσικό αέριο.
H Ελλάδα
Ειδικότερα, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο ισοδυναμούν τουλάχιστον στο 75% της συνολικής ενεργειακής προσφοράς στην Ελλάδα (στην Αυστρία, για παράδειγμα, τα υψηλά ποσοστά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μειώνουν τη σχετική εξάρτηση).
Η Ελλάδα εισάγει το 82% της συνολικής ενέργειας που καταναλώνει, σύμφωνα με τα στοιχεία της Moody’s. Και από τη Ρωσία προέρχεται το 26% του πετρελαίου και το 39% του φυσικού αερίου που εισάγεται στην Ελλάδα.
Τα LNG terminals και η ευκολότερη πρόσβαση σε άλλους προμηθευτές από τη Ν. Αφρική περιορίζουν κάπως τον κίνδυνο, σημειώνουν οι αναλυτές της Moody’s.
Αντίθετα, ενώ η ενεργειακή έκθεση είναι υψηλή, η έκθεση μέσω του εμπορίου είναι περιορισμένη. Η Moody’s θεωρεί πολύ χαμηλό τον κίνδυνο η Ελλάδα να αντιμετωπίσει μία απειλή ασφαλείας που θα επηρεάσει αρνητικά την πιστοληπτική της αξιολόγηση, κυρίως λόγω της γεωγραφικής θέσης της.
Οι κίνδυνοι για την Ευρώπη
Η Moody’s προειδοποιεί για σημαντικές επιπτώσεις στην περίπτωση που η Ρωσία αποφασίσει να μειώσει τις προμήθειες ενέργειας, ως μοχλό πολιτικής πίεσης ή ως απάντηση σε ενδεχόμενες ευρωπαϊκές κυρώσεις.
Πιθανές ζημιές σε υποδομές είναι ένας ακόμα κίνδυνος, καθώς το περισσότερο από το φυσικό αέριο της Ρωσίας φτάνει στην Ε.Ε.. μέσω αγωγών που περνούν από την Ουκρανία.
Η διατάραξη των προμηθειών φυσικού αερίου θα προκαλέσει σημαντική αλλά προσωρινή εξασθένηση της ευρωπαϊκής οικονομίας, γιατί πρόκειται για κρίσιμο καύσιμο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τη θέρμανση των νοικοκυριών.
Επιπλέον, το ρωσικό φυσικό αέριο δεν μπορεί να υποκατασταθεί εύκολα και γρήγορα, όπως τονίζει η Moody’s, αφού η συνολικής δυναμικότητα των ευρωπαϊκών terminals LNG καλύπτει στην καλύτερη περίπτωση μόνο το ένα τέταρτο της συνολικής ζήτησης.
«Αν και μία ολοκληρωτική διακοπή των ρωσικών παραδόσεων ενέργειας είναι απίθανη, ακόμα και μία σχετικά σύντομη μείωση στην προμήθεια φυσικού αερίου πιθανότατα θα οδηγούσε σε περαιτέρω αύξηση των ενεργειακών τιμών, οι οποίες έχουν ήδη εκτιναχθεί τους τελευταίους μήνες, πυροδοτώντας την έκρηξη του πληθωρισμού και ενισχύοντας ακόμα περισσότερο το κόστος παραγωγής στη βιομηχανία», εξηγούν οι αναλυτές.
Μία περαιτέρω κλιμάκωση των πληθωριστικών πιέσεων θα μπορούσε επίσης να εντείνει τις πιέσεις στην ΕΚΤ για σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής. Και από την άλλη, θα επιβάρυνε τα δημόσια οικονομικά, αναγκάζοντας και τις κυβερνήσεις να εφαρμόσουν πρόσθετα μέτρα στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
