BBC: Οι τελευταίες «ορκισμένες παρθένες» της Αλβανίας

Οι θυσίες και τα προνόμια της «μπουρνέσα»,  μια παράδοση που κρατά από τον Μεσαίωνα

Κατά την περίοδο του Μεσαίωνα, υπήρχαν στην περιοχή του Κοσόβου στον βορρά της Αλβανίας οι γυναίκες «μπουρνέσες», μια παράδοση που ήθελε μια γυναίκα να μένει για πάντα παρθένα με αντάλλαγμα ανδρικά προνόμια σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία. 

Μόνο μια ντουζίνα «ορκισμένες παρθένες» έχουν απομείνει πλέον στα Βαλκάνια, ως μια αρχαία παράδοση, καθώς οι γυναίκες ζουν ενώ οι άνδρες πεθαίνουν.

Το BBC παρουσιάζει την ιστορία μίας «ορκισμένης παρθένας» που ζει σήμερα στην περιοχή Λεπούς – μία από τις τελευταίες «μπουρνέσες» της Αλβανίας.

Η 57χρονη σήμερα  Γκιστίνα Γκρίσαϊ - σε ηλικία 23 ετών - έδωσε όρκο να γίνει «μπουρνέσα», δηλαδή να μείνει ανύπαντρη για το υπόλοιπο της ζωής της και να μη συνάψει καμία ερωτική σχέση με κάποιον άντρα  και να ντύνεται σαν άντρας.  

«Η κομμουνιστική Αλβανία ήταν μία αντροκρατούμενη κοινωνία. Ο μόνος τρόπος για να επιβιώσεις ήταν να γίνεις μπουρνέσα» είπε. 

Την απόφαση την πήρε όταν πέθανε ο πατέρας της. Η οικογένειά της ήταν πολύ φτωχή και έτσι αποφάσισε να πάρει τον όρκο της παρθένας για να μπορέσει να την συντηρήσει. Επίσης, δεν την ενδιέφερε ιδάιτερα ο γάμος, οπότε έτσι γλίτωνε και από ένα ανεπιθύμητο ταίριασμα. 

Ως αντάλλαγμα για τις θυσίες της, θα ήταν επικεφαλής του σπιτιού της και θα  αποκτούσε τα αυτονόητα ανθρώπινα προνόμια σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία: θα μπορούσε να κυκλοφορεί όπου και όποτε ήθελε αλλά και να κάνει «αντρικές δουλειές», που θα της επέτρεπαν να πληρώνεται και να έχει εισόδημα. 

«Όταν αποφάσισα να γίνω μπουρνέσα, κέρδισα περισσότερο σεβασμό», λέει η Γκιστίνα. 

Άλλες γυναίκες επέλεξαν να γίνουν «ορκισμένες παρθένες« όχι για λόγους επιβίωσης αλλά  επειδή ένιωθαν περισσότερο σαν άντρες.

Η «μπουρνέσα» Drande ζει στην παραλιακή πόλη Σεντγκίν και αυτοπροσδιορίζεται ως άνδρας. Αναφέρεται στον εαυτό του ως «αυτός», μοιάζει με άντρα και δηλώνει: «Πάντα ένιωθα άντρας».

Για τον Drande, η «μπουρνέσα» ήταν ένας τρόπος για να απολαύσει τις ελευθερίες των ανδρών – απαγορευμένες τότε στις γυναίκες - όπως το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ. 

Drande looking in to the camera

Ο Drande λέει ότι η επιλογή του να γίνει «μπουρνέσα» του έδωσε μεγαλύτερη αποδοχή στην κοινωνία. «Όπου κι αν πήγα, έλαβα ιδιαίτερο σεβασμό και ένιωθα καλά. Με σέβονταν ως άντρα και όχι ως γυναίκα... Ένιωθα πιο ελεύθερος έτσι».

Αν και ο Drande είναι περήφανος για τις θυσίες που έκανε για να γίνει «μπουρνέσα», παραδέχεται επίσης ότι αισθάνεται μοναξιά και κάποιες στιγμές αμφέβαλε για την επιλογή του.  
«Σκέφτηκα για μια στιγμή πώς θα ήταν να είχα ένα παιδί να με προσέχει... Ήμουν πολύ άρρωστος και κανείς δεν ήταν κοντά να με βοηθήσει. Αλλά ήταν μόνο για μια στιγμή, ένα κλάσμα του δευτερολέπτου…»

Πηγή: skai.gr