Του Στέλιου Κάνδια

"Πρέπει να είσαι σε 1,5 μέτρο απόσταση..." "ο κορωνοϊός είναι δέκα φορές πιο μεταδοτικός..." "του είπα να μην κυκλοφορεί..." "έχεις πονοκέφαλο ή τίποτα άλλο;" "θα εξαφανιστεί ξαφνικά όπως εμφανίστηκε και θα επανεμφανιστεί μετά από 10 χρόνια..." Πυγολαμπίδες που έρχονται στα αυτιά σου και χάνονται στον άνεμο όσα ακούγονται στους δρόμους για τον διαβόητο κορωνοϊό. Οι οικονομικές έγνοιες, ακόμη κι ο Έβρος, υποχώρησαν μπροστά στην ραγδαία ανατραπείσα καθημερινότητα. Η "εξωτική" τόσο μακρινή σε εμάς επιδημία της μακρινής (Γ)ουχάν, που μας άφηνε παγερά αδιάφορους, κάλπασε γοργά στις ηπείρους φαντάζοντας σαν ιππότης της Αποκάλυψης και μάς χτύπησε την πόρτα μεταβαλλόμενη σε πανδημία. Γνωστοί μας γίνονται ένα ψηφίο, μια ακόμα ψηφίδα, στο γκροτέσκο βιτρό των αλλεπάλληλων απολογισμών για θανάτους και κρούσματα υλοποιώντας τη θεωρία του χάους μόνο που τη θέση της πεταλούδας έχει πάρει μια νυχτερίδα. Οι αδειανές λεωφόροι μάς χαρίζουν απόκοσμες μεταποκαλυπτικές εικόνες. Οι μάσκες πληθαίνουν και συνάμα οι μάσκες πέφτουν. Και ένας άλλος ιός, αυτός της παραπληροφόρησης, με φορέα τα κοινωνικά Μήδεια σέρνεται ύπουλα σα φίδι δαγκώνοντας τον εύθραυστο ψυχισμό μας. Ο αόρατος εχθρός είναι πάντα ο χειρότερος. Ο Ερντογάν, ο Σόιμπλε παλιότερα, είναι άνθρωποι, είναι “απτοί”, έστω κι από τις 40 ίντσες της τηλοψίας. Ο κορωνοϊός όχι. Η απειλή μπορεί να μεταβληθεί σε αυθυποβολή. Ένας πονοκέφαλος, η παραμικρή αδιαθεσία γίνονται αφορμή για πανικό. Ποια τα "άυλα" αντίδοτα πέραν της έγκυρης πληροφόρησης; Κατ' αρχάς τα ιστορικά δεδομένα.  

Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώνει, σχεδόν σε πραγματικό χρόνο, το πανεπιστήμιο Johns Hopkins University (JHU) στο χάρτη του το πρωί της Κυριακής 15 Μαρτίου τα θύματα του νέου κορωνοϊού COVID-19 ανέρχονταν διεθνώς σε 5.833 ενώ τα κρούσματα έφθαναν τα 156.400 σε παγκόσμιο πληθυσμό 7,77 δισεκατομμυρίων.

Συγκριτικά, η ανθρωπότητα βρίσκεται σε πολύ καλύτερη θέση από πλευράς ενημέρωσης και τεχνολογίας από το λοιμό του Θουκυδίδη που ξεκλήρισε ένα μεγάλο ποσοστό των κατοίκων της Αθήνας (από 75,000 έως 100,000 άνθρωποι νεκροί, ένας στους στους τέσσερις Αθηναίους), τη μαύρη πανώλη που προκάλεσε 100 έως 200 εκατομμύρια νεκρούς στην Ευρώπη και στην Ασία το Μεσαίωνα, την επιδημία ευλογιάς που έφεραν μαζί τους στο Μεξικό οι κονκισταδόρες του Κορτές και αποδεκάτισε τους Αζτέκους (πάνω από 3 εκατ. νεκροί) ή την ισπανική γρίπη μόλις πριν από έναν αιώνα που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο 100 εκατομμυρίων ανθρώπων (την περιγράφει γλαφυρά στην Αστροφεγγιά ο Ι.Μ Παναγιωτόπουλος).

Άλλα “αντίδοτα”; η ψυχραιμία και η αυτοπειθαρχία που οφείλουμε να επιδείξουμε ατομικά και συλλογικά αποφεύγοντας τις υστερίες, τις καροτσομαχίες στα σούπερμαρκετ και τις επιπόλαιες περατζάδες στις παραλίες. Η αλληλεγγύη. Η συπείρωση. Αλλά και το κοφτερό και πυρωμένο χιούμορ που καυτηριάζει πληγές. Αναφορές για την πληγείσα τάξη των διαρρηκτών που θα χρειαστεί επίδομα εξαιτίας του #μένουμε_σπίτι, για κρυφά καφέ μετά τα κρυφά σχολειά, για τον νεανίζοντα μεσήλικα που είχε υποσχεθεί στην καλή του ότι θα την παντρευτεί μόνο με… πανδημία, ή για τον τύπο που έμεινε σπίτι και επιτέλους γνώρισε την οικογένειά του δρουν εκτονωτικά και γι' αυτό λυτρωτικά! Χειρονομίες και δράσεις φαινομενικά ελάχιστης σημασίας όπως το πανό της φωτογραφίας στην οδό Τήνου στο Χολαργό δρουν εμψυχωτικά. 

Οι Έλληνες, ως επί το πλείστον, έχουμε έως στιγμής επιδείξει σαρκασμό και αυτοσαρκασμό μπροστά σε έναν εχθρό που δε βλέπουμε. Βγάζεις τη γλώσσα στον κίνδυνο βγάζοντάς τη πρώτα στον εαυτό σου. Και συγκριτικά με άλλους λαούς όπως τους Γερμανούς έχουμε επιδείξει -σχετικά- καλύτερη οργάνωση και ψυχραιμία (καλά όχι όλοι...) καταρρίπτοντας στερεότυπα. Είναι η πρώτη νίκη, ίσως το πρώτο "αντίδοτο" για να παραμείνουμε όσο το δυνατόν πιο “στεγνοί” από την πλημμυρίδα έως ότου ακολουθήσει η άμπωτη.