Πτώχευση Thomas Cook: Πως αντιμετωπίζονται οι συνέπειες της στην Ελλάδα

Της Άννας Μαρούλη

Η κατάρρευση της εταιρείας Thomas Cook, του δεύτερου μεγαλύτερου διοργανωτή ταξιδίων (tour operator) στην Ευρώπη, έχει αναμφισβήτητα εξαιρετικά σημαντικές συνέπειες σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα του τουρισμού τόσο στις χώρες τουριστικής προέλευσης (και κυρίως στο Ηνωμένο Βασίλειο) όσο και στις χώρες τουριστικού προορισμού ιδιαίτερα στην περιοχή της Μεσογείου.  

Σε συνέντευξη του στο SKAI.gr, ο Καθηγητής Δρ Ανδρέας Παπαθεοδώρου, Διευθυντής του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στη «Στρατηγική Διοίκηση Τουριστικών Προορισμών και Επιχειρήσεων Φιλοξενίας» καθώς και του Εργαστηρίου Τουριστικών Ερευνών και Μελετών στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, σχολιάζει τις εξελίξεις αναφορικά με την Thomas Cook και πως μπορούν να τις αντιμετωπίσουν οι ελληνικές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις.

Μας εξηγεί ότι τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται στην τουριστική αγορά η εμφάνιση του φαινομένου horror vacui – κενοφοβία ελληνιστί, όρος που χρησιμοποιείται στην τέχνη για να δηλώσει την απέχθεια στην ύπαρξη κενού – καθώς η μεν TUI, ο μεγαλύτερος tour operator παγκοσμίως δήλωσε πρόθυμος να προβεί σε πολύ μεγάλη επέκταση των δραστηριοτήτων του (κατά 2 εκατομμύρια αεροπορικές θέσεις από τους βρετανικούς αερολιμένες) για να καλύψει το κενό που δημιουργήθηκε από την κατάρρευση του Thomas Cook, η δε εταιρεία Hays Travel ανακοίνωσε την πρόθεση εξαγοράς 555 καταστημάτων (φυσικής) λιανικής πώλησης της Thomas Cook.  

Όπως σημειώνει “οι κινήσεις αυτές αναμφισβήτητα θα βοηθήσουν την τουριστική αγορά εργασίας στις χώρες τουριστικής προέλευσης (και ιδιαίτερα στο Ηνωμένο Βασίλειο) – . Ωστόσο, γεννούν προκλήσεις για τις χώρες τουριστικού προορισμού (όπως η Ελλάδα) καθώς μια ενδεχόμενη μεγαλύτερη συγκέντρωση της αγοράς των διοργανωτών ταξιδίων σε συνδυασμό με την ήδη πολύ μεγάλη εξάρτηση των ελληνικών ξενοδοχείων και παρόχων άλλων τουριστικών υπηρεσιών από τους tour operators μπορεί να καταστήσουν την βιώσιμη κερδοφορία των ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων υπόθεση ακόμα πιο δύσκολη στο μέλλον. “

Eστιάζοντας στο ντόμινο των συνεπειών και τις απώλειες του ελληνικού τουρισμού από την πτώχευση ο κ. Παπαθεοδώρου προσθέτει “σύμφωνα με πολύ πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, η συνολική ζημία για τα τουριστικά καταλύματα της χώρας από την κατάρρευση του Thomas Cook ανέρχονται σε 315 εκ. ευρώ”, στοιχεία που παρουσίασε σε πρόσφατες δηλώσεις του και ο Υπουργός Τουρισμού κ. Χάρης Θεοχάρης.

Σχολιάζοντας τα μέτρα που έχει ανακοινώσει η ελληνική κυβέρνηση και το Υπουργείο Τουρισμού ειδικότερα για την αντιμετώπιση της κρίσης αναφέρει ότι “βρίσκονται αναμφίβολα στη σωστή κατεύθυνση – πάντα, βέβαια, με σεβασμό στους κανόνες της ελεύθερης αγοράς και στην ανάγκη αποφυγής του λεγόμενου «ηθικού κινδύνου» που αφορά στην κρατική παρέμβαση για τη στήριξη επιχειρήσεων με χρήματα φορολογουμένων που από δικές τους (και όχι από κρατικές) επιλογές βρέθηκαν σε δεινή θέση”.  

Για τον ρόλο του κράτους σε αυτό το γεγονός, θεωρεί ότι “το κράτος πρέπει να είναι αρωγός αλλά όχι Μεσσίας και σε κάθε περίπτωση προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η υποβοήθηση των ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων με στόχο την αποφυγή κατάρρευσης της ελληνικής αγοράς τουριστικής εργασίας λόγω απολύσεων, μη καταβολής δεδουλευμένων και ανεργίας”.  

Την ίδια στιγμή εξηγεί πως μπορούν να αντιμετωπίσουν οι ελληνικές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις αυτή την εξέλιξη και πώς να δράσουν για την μείωση της εξάρτησης τους από tour operators. 

“Θα πρέπει να χαράξουν μια νέα στρατηγική προωθώντας στο μέτρο του δυνατού τη μείωση της υπερβολικής εξάρτησής τους από την εξαιρετικά συγκεντρωμένη αγορά των tour operators μέσα από την ουσιαστική διαφοροποίηση του προσφερόμενου προϊόντος τους, την ενίσχυση του χαρτοφυλακίου των συνεργασιών τους και την αποφυγή της (μη-) πολιτικής «του αυτόματου πιλότου» ως προς την ανάπτυξή τους.”  

“Η δημιουργία ενός ταμείου εγγυοδοσίας από το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος για την αντιμετώπιση παρόμοιων περιστατικών στο μέλλον θα μπορούσε να αποτελέσει επίσης μια πρόταση υπό διερεύνηση” προσθέτει ο κ. Παπαθεοδώρου.  

Συμπερασματικά επισήμανε ότι «σε κάθε περίπτωση, εμείς ως πανεπιστημιακοί βρισκόμαστε στο πλευρό της Πολιτείας αλλά και του ιδιωτικού τομέα για την παροχή συμβουλών και την ενίσχυση των εκπαιδευτικών δυνατοτήτων των στελεχών των τουριστικών επιχειρήσεων για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της τρέχουσας κρίσης. Ο τουρισμός έχει πλέον αναδειχθεί στον κυρίαρχο πυλώνα της ελληνικής οικονομίας και στόχος όλων μας θα πρέπει να είναι η ανάπτυξη και η κερδοφορία του όχι μόνο σε βραχυχρόνια αλλά κυρίως σε μεσο- μακροπρόθεσμη και πάνω από όλα βιώσιμη βάση.”