Tι σημαίνει «στασιμοπληθωρισμός» και πώς απειλεί την ΕΕ μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία

DW Γιάννης Παπαδημητρίου

«Στασιμοπληθωρισμός» είναι ο τίτλος στο σχόλιο της Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) που αναβιώνει μνήμες της πετρελαϊκής κρίσης στη δεκαετία του ‘70 και προειδοποιεί για ένα εκρηκτικό μείγμα καλπάζοντος πληθωρισμού και αυξανόμενης ανεργίας στην ευρωζώνη: «Οι οικονομικές συνέπειες του πολέμου στην Ανατολική Ευρώπη θα επιβαρύνουν και την ΕΕ.

Στην οικονομική θεωρία η συνύπαρξη υψηλού πληθωρισμού και χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης ονομάζεται ‘στασιμοπληθωρισμός'. Είχε εμφανιστεί μετά το ‘πετρελαϊκό σοκ' του 1973, όταν η υποτίμηση του χρήματος επεκτάθηκε από τον ενεργειακό κλάδο σε ολόκληρη την οικονομία.

Από την ανάλυση όσων συνέβησαν τότε, προκύπτουν σημαντικά συμπεράσματα για την αντιμετώπιση του στασιμοπληθωρισμού και στη σημερινή εποχή. Ο καλύτερος τρόπος για να καταπολεμηθεί ο πληθωρισμός είναι η αύξηση των επιτοκίων.

Το πρόβλημα με τον στασιμοπληθωρισμό είναι ότι τα υψηλότερα επιτόκια επιβαρύνουν μία οικονομία, η οποία ούτως ή άλλως δεν αναπτύσσεται πλέον. Το αποτέλεσμα είναι η αύξηση της ανεργίας.

Πριν από 50 χρόνια μερικές χώρες είχαν καταφύγει στην υποτίμηση του χρήματος, ελπίζοντας να στηρίξουν την οικονομία τους. Το αποτέλεσμα ήταν ποσοστά πληθωρισμού της τάξης του 23% στην Ιαπωνία, 19% στην Ιταλία και 16% στη Μ.Βρετανία».

Για το ίδιο θέμα η Rheinische Post παρατηρεί: «Λόγω του πολέμου στην Ουκρανία υπάρχει κίνδυνος να επιβραδυνθεί ή και να μην έρθει καν η ανάκαμψη της οικονομίας, στην οποία με τόση προσμονή προσβλέπουμε εδώ και μήνες. Πιο πιθανή φαίνεται η στασιμότητα ή ακόμη και μία ύφεση. Ενδεχόμενος στασιμοπληθωρισμός, δηλαδή ο συνδυασμός πληθωρισμού και οικονομικής στασιμότητας, θα έφερνε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (EKT) ενώπιον διλήμματος: Να αυξήσει τα επιτόκια ή να αναθερμάνει την ανάπτυξη; Και τα δύο μαζί δεν γίνονται…»

«Απαλλοτριώστε τους  ολιγάρχες»  

«Απαλλοτριώστε τους ολιγάρχες» είναι ο τίτλος στο σχόλιο της οικονομικής επιθεώρησης Handelsblatt, που αντιμετωπίζει με σκωπτικό ύφος την έκκληση Ρώσων ολιγαρχών προς το Κρεμλίνο για τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία: «Πρόκειται για το αποκορύφωμα της θρασύτητας. Πολλοί από τους Ρώσους ολιγάρχες συμπεριφέρονται ωσάν να μην ήταν αναπόσπαστο κομμάτι του καθεστώτος Πούτιν ή ακόμη ωσάν να υπήρξαν και αντίπαλοί του» σημειώνει ο αρθρογράφος. Και συνεχίζει: «Πιστεύουν ότι κανείς από τους πολιτικούς ιθύνοντες στη Δύση δεν γνωρίζει τις ροές των χρημάτων τους; Ότι κανείς δεν έχει δει τις λεπτομερείς και με ακρίβεια στοιχειοθετημένες έρευνες του ‘Ταμείου κατά της Διαφθοράς’ που διηύθηνε ο καταδικασμένος σε καταναγκαστικά έργα Αλεξέι Ναβάλνι; Σε αυτές η θαρραλέα ομάδα των συνεργατών του έχει αποδείξει, μετά από εμπεριστατωμένη έρευνα, ποιος χρηματοδοτεί τις βίλες εκατομμυρίων τίνος πρωθυπουργού, ποιος ελέγχει τα ψευδόμενα κρατικά μέσα ενημέρωσης, ποιος συντηρεί τις ερωμένες του Πούτιν και του Σεργκέι Λαβρόφ (στον οποίον επίσης έχουν επιβληθεί κυρώσεις) με ακίνητα, αεροσκάφη και μετρητά».  

Η ελβετική Neue Zürcher Zeitung (NZZ) εστιάζει στον συγχρωτισμό Ρώσων ολιγαρχών με την ελβετική τράπεζα Credit Suisse. Όπως υποστηρίζει, «η Credit Suisse φέρεται να έχει χρηματοδοτήσει την αγορά ιδιωτικών αεροσκαφών για Ρώσους ολιγάρχες, στους οποίους αργότερα επιβλήθηκαν κυρώσεις από τις ΗΠΑ. Για μία ακόμη φορά η τράπεζα απέτυχε στην προσπάθειά της να υποβαθμίσει το θέμα και να καλύψει σχετικές διαρροές». Η εφημερίδα της Ζυρίχης σημειώνει ότι η συγκεκριμένη τράπεζα «φέρεται να ζήτησε προ ημερών με επιστολή της σε επενδυτές να καταστρέψουν διαφημιστικό υλικό για ενυπόθηκα δάνεια πολυτελείας. Σύμφωνα με τους Financial Times στους οφειλέτες των αρχικών δανείων για την αγορά πολυτελών σκαφών και ιδιωτικών αεροσκαφών συμπεριλαμβάνονται Ρώσοι ολιγάρχες». Πού πήγαν τελικά τα ενυπόθηκα δάνεια; Επικαλούμενη στοιχεία των Financial Times η ελβετική εφημερίδα σημειώνει ότι «ένα κομμάτι του ρίσκου μεταβιβάστηκε σταδιακά σε hedge funds, στο πλαίσιο ενός χαρτοφυλακίου δύο δισεκατομμυρίων δολαρίων και όπως φαίνεται με δελεαστικό επιτόκιο άνω του 11%».  

«Ισορροπίες» Ερντογάν στην Ουκρανία

Στον ρόλο της Τουρκίας στην ουκρανική κρίση αναφέρεται η εφημερίδα General-Anzeiger της Βόννης. Μεταξύ άλλων διαβάζουμε: «Ήδη στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου η Τουρκία επέμενε στην ουδετερότητά της, για να προσχωρήσει στις νικήτριες δυνάμεις λίγο πριν το τέλος του πολέμου. Κάτι αντίστοιχο κάνει σήμερα ο Ερντογάν. Λέει ότι δεν θέλει να χάσει ούτε την Ρωσία, ούτε την Ουκρανία, αλλά όσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να τηρήσει τις ισορροπίες. Η γεωγραφία έχει προικίσει την Τουρκία με μία σημαντική θέση στο σημείο όπου συναντώνται η Μεσόγειος και η Μαύρη Θάλασσα. Ο Ερντογάν θέλει να ξεμπλέξει από το δίλημμα απαγορεύοντας τον διάπλου όλων τον πολεμικών σκαφών από τα τουρκικά Στενά του Βοσπόρου, ενώ δεν συμμετέχει στις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας. Μπορεί αυτή η στρατηγική να αποδώσει για ένα διάστημα. Αλλά κάποια στιγμή η Τουρκία θα πρέπει να εξηγήσει στη Δύση, γιατί η ρωσική πολεμική αεροπορία εξακολουθεί να χρησιμοποιεί τον τουρκικό εναέριο χώρο, ωσάν να μη συμβαίνει τίποτα…»