Πόλεμος στην Ουκρανία: Μελέτη για τις επιπτώσεις στις ελληνικές επιχειρήσεις και τον τουρισμό

Η ανακοπή των τουριστικών ρευμάτων από τη Ρωσία και την Ουκρανία, εκτιμάται πως θα έχει πολύ μικρή επίδραση στη βιωσιμότητα των τουριστικών επιχειρήσεων.

Έρευνα για τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία στις ελληνικές επιχειρήσεις και τον τουρισμό, πραγματοποίησε η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος (ΚΕΕΕ) σε συνεργασία με την Palmos Analysis.

Καταγράφεται κάθετη πτώση της εισαγωγικής και εξαγωγικής δραστηριότητας με τη Ρωσία και την Ουκρανία. Οι εταιρίες αναζητούν εναλλακτικές χώρες και οδούς για τα προϊόντα τους, ενώ καταγράφεται τάση αύξησης των τιμών, πάνω από τα επίπεδα του τρέχοντος πληθωρισμού. Ο κίνδυνος για «σκληρές συνέπειες» όπως απολύσεις και αναστολές λειτουργίας είναι περιορισμένος.

Στον τουρισμό η έρευνα εκτιμά ότι η ανακοπή των τουριστικών ρευμάτων από τη Ρωσία και την Ουκρανία θα έχει πολύ μικρή επίδραση στη βιωσιμότητα των τουριστικών επιχειρήσεων. Οι επιχειρηματίες προσδοκούν σε αναπλήρωση των όποιων απωλειών τους, μέσω άλλων αγορών του εξωτερικού αλλά και την εσωτερική αγορά. Καταγράφεται σημαντική αύξηση στο κόστος λειτουργίας των τουριστικών επιχειρήσεων και συνεπώς αναμένεται και αύξηση των τιμών.

Ειδικά για τους Ρώσους τουρίστες υψηλότερης κοινωνικοοικονομικής τάξης, η έρευνα αναφέρει ότι αναμένεται μια σημαντική μείωση αφίξεων λόγω του πολέμου που θα επιφέρει πλήγμα στις ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.

Δείτε την έρευνα εδώ

Αναλυτικά τα ευρήματα της έρευνας

Εμπορικές συναλλαγές με Ρωσία/Ουκρανία: Καταγράφεται κάθετη πτώση εισαγω­γι­κής και εξαγωγικής δραστηριότητας σε σχέση με τις δύο εμπόλεμες χώρες με έμφαση των προβλημάτων στη Βόρεια Ελλάδα και σε συγκεκριμένους κλάδους δραστηριότη­τας. Ωστόσο, ο κίνδυνος “σκληρών” συνεπειών, όπως απολύσεις, αναστολή λειτουρ­γίας κτλ., είναι περιορισμένος και εντοπίζεται κυρίως στις πολύ μικρές επιχειρήσεις και σε συγκεκριμένους κλάδους. Προκειμένου να αντιμετωπίσουν την κατάσταση, οι επιχει­ρή­σεις με εισαγωγική/εξαγωγική δραστηριότητα με Ρωσία/Ουκρανία προχωρούν στην αναζήτηση εναλλακτικών χωρών ή εναλλακτικών ο­δών­/­ τρόπων για την εισαγωγή/­εξαγωγή προϊόντων ή στη διοχέτευση των προϊόντων τους στην εσωτερική αγο­ρά. Πα­ράλ­ληλα, καταγράφεται τάξη αύξησης των τιμών των προϊόντων τους πάνω από τα επίπεδα του τρέχοντος πληθωρισμού για την αντιμετώπιση του αυξημένου κόστους, λόγω των μεγάλων αυξήσεων στα κόστη ενέργειας και πρώτων υλών κτλ. Τέλος, η επι­δό­τηση του κόστους ενέργειας είναι το δημοφιλέστερο μέτρο στήριξης από την Πο­λιτεία, σύμφωνα με τις επιχειρήσεις που συμμετείχαν στην έρευνα, και ακολουθούν η αναστολή φορο­λο­γι­κών­/­ ασφαλιστικών υποχρεώσεων (κυρίως μεταξύ των πολύ μι­κρών επιχειρήσεων).

Τουριστικές επιχειρήσεις σε περιοχές με παρουσία Ρώσων/Ουκρανών τουριστών: Γε­νικά, η συμμετοχή Ρώσων/Ουκρανών τουριστών στην πελατειακή βάση των τουριστι­κών επιχειρήσεων είναι μικρή και αναμένεται πολύ μικρή επίδραση στη βιωσιμότητα των τουριστικών επιχειρή­σεων από την ανακοπή του τουριστικού ρεύματος από τις δύο εμπό­λεμες χώρες. Ήδη, οι τουριστικές επιχειρήσεις προσδοκούν αναπλήρωση των ό­ποιων απωλειών, μέσω στόχευσης σε άλλες αγορές του εξω­τερικού, αλλά και στην εσω­τερική αγορά, ενώ εκτιμούν ότι θα υπάρξει αποκατάσταση της ροής του­ριστών από Ρωσία/Ουκρανία, εφόσον τερματιστεί η πολεμική σύγκρουση, από την επόμενη κιόλας σεζόν. Παράλληλα, καταγράφεται σημαντική αύξηση του κόστους λειτουργίας για τις τουριστικές επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα να αναμένεται αύξηση τιμών των υπη­ρεσιών τους, λίγο πάνω από τα επίπεδα του τρέχοντος πληθωρισμού, για την αντι­με­τώ­πιση αυξημένου κόστους ενέργειας και πρώτων υλών κτλ. Ωστόσο, οι τάσεις αύξη­σης των τιμών εμφανίζονται πιο ήπιες σε καταλύματα και τουριστικά γραφεία, λόγω “κλειδω­μένων” συμφωνιών. Τέλος, η επιδότηση του κόστους ενέργειας καταγράφεται και εδώ ως το δημοφιλέστερο μέτρο στήριξης από την Πολιτεία.

Ρώσοι τουρίστες εξωτερικού: Πρόκειται για υψηλότερης κοινωνικο-οικονομικής τάξης άτομα. Η ασφάλεια του προορισμού, η σχέση τιμής – αξίας (value for money) και το δίπτυχο “ήλιος & θάλασσα” είναι τα βασικά κρι­τήρια επιλογής προορισμού διακοπών στο εξωτερικό, ενώ οι σχέσεις της Ρωσίας με τη  χώρα προορισμού αξιολογείται πολύ πιο χαμηλά. Οργανώνουν τις διακοπές τους στο εξωτερικό κυρίως μέσω τουριστικών γραφείων και η Ελλάδα βρίσκεται μεταξύ των δημοφιλέστερων προορισμών του εξω­τερικού για την πραγματοποίηση των διακοπών τους. Αναμένεται να υπάρξει ση­μα­ντική μείωση στη ροή Ρώσων τουριστών προς το εξωτερικό, λόγω του πολέμου και το πλήγ­μα από τις μειωμένες ροές κατά τη φετινή σεζόν φαίνεται να αφορά κυρίως στις Ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Μεσο-μακροπρόθεσμα, ωστόσο, δεν διαφαίνεται μέχρι στιγμής κάποια σοβαρή επίπτωση στην ει­κόνα της Ελλάδας, ως τουριστικού προορισμού, από την επιδείνωση των σχέ­σεων των δύο χωρών, λόγω του πολέμου.

Η ταυτότητα της έρευνας

Η έρευνα διεξήχθη πανελλαδικά, την περίοδο Μαΐου-Ιουνίου 2022, μέσω τηλεφωνικών και on line συνεντεύξεων με ιδιοκτήτες/διευθυντικά στελέχη 155 επιχειρήσεων με συναλλαγές με Ρωσία και Ουκρανία, μέσω τηλεφωνικών συνεντεύξεων με  ιδιοκτήτες/διευθυντικά στελέχη 331 τουριστικών επιχειρήσεων, με τη χρήση των συστημάτων CATI (Co­mpu­ter Assisted Tele­pho­ne Inter­viewing) και CAWI (Computer Assisted Web Intervie­wing). Επι­πρόσθετα, έγιναν σε “βάθος συνεντεύξεις” με 15 εκπροσώπους Υπουργείων, Φο­ρέ­ων & Οργανισμών, ενώ την περίοδο 8-13/6/2022 διεξήχθη on line έρευνα (μέσω δομημένων on line panels με τη χρήση του συστήματος CAWI) σε 407 Ρώσους πολίτες, κατοίκους μεγάλων ρωσικών πόλεων, που πραγματοποιούν διακοπές στο εξωτερικό.

Πηγή: skai.gr