Κλείσιμο

Στατίνες: Η βασική αγωγή για τη χοληστερίνη

Όπως αναφέραμε στο άρθρο της Παρασκευής, στο Δυτικό Κόσμο τα καρδιαγγειακά νοσήματα είναι η πρώτη αιτία θανάτου, ενώ η αυξημένη LDL (κακή) χοληστερόλη αποτελεί το σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου για αυτά, ιδίως σε χώρες και πληθυσμούς υψηλού εισοδήματος. Πριν από περίπου 30 χρόνια, ανακαλύφθηκε μία ιδιαίτερα αποτελεσματική ουσία, η στατίνη, η οποία σε συνδυασμό με την αλλαγή του τρόπου ζωής όσον αφορά στη διατροφή και την άσκηση, έφερε επανάσταση στην αντιμετώπιση και τη βελτίωση των επιπέδων της LDL, μειώνοντας σημαντικά τα νοσήματα αυτά. Παρόλ αυτά τα συγκεκριμένα νοσήματα εξακολουθούν όμως να παρουσιάζουν υψηλή συχνότητα . 

Οι στατίνες αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της θεραπείας της υψηλής χοληστερόλης, είτε ως φάρμακα που χορηγούνται μόνα τους, είτε σε συνδυασμούς με άλλα υπολιπιδαιμικά φάρμακα. Μέσω της συγκεκριμένης θεραπείας μπορεί να σημειωθεί μείωση των επιπέδων της LDL έως και 40-55%, ανάλογα με τον ασθενή. Όμως, όλοι οι ασθενείς δεν ανταποκρίνονται το ίδιο και επίσης αρκετές φορές η μείωση έως και 50% της LDL δεν είναι αρκετή ώστε να μειώνεται ο κίνδυνος για την υγεία. Η Ελλάδα είναι μάλιστα μία χώρα που επιβεβαιώνει τη διαπίστωση αυτή. 

Ειδικότερα, όπως τονίζει ο Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας του ΑΠΘ, κ. Βασίλειος Άθυρος, σύμφωνα με τα στοιχεία της πανευρωπαϊκής μελέτης (EUROASPIRE IV εμείς οι Έλληνες είμαστε πρώτοι στην Ευρώπη στη χορήγηση στατινών, καθώς το  98% των ασθενών που εμφανίζουν  μέτριο και υψηλό κίνδυνο για καρδιοαγγειακό νόσημα λαμβάνουν στατίνες. Παρόλ’ αυτά,  ο θεραπευτικός στόχος της επίτευξης των προσδοκώμενων τιμών κακής χοληστερόλης δηλαδή να μειωθεί κάτω από τα 100mg/dl, επιτυγχάνεται μόνο στο 44% των ασθενών μέτριου κινδύνου ενώ ο στόχος  για μείωση κάτω των 70mg/dl στους ασθενείς υψηλού κινδύνου επιτυγχάνεται μόνο στο 16% αυτών.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, υπάρχουν μελέτες που αποδεικνύουν ότι το 61% του πληθυσμού πάσχει από δυσλιπιδαιμία, ενώ στην Ευρώπη το αντίστοιχο ποσοστό είναι 60%. Οι στατίνες που χορηγούνται σήμερα, καλύπτουν σημαντικά τους ασθενείς, όμως είναι άγνωστο, αλλά σίγουρα αρκετά μεγάλο το ποσοστό ασθενών που μένουν αρρύθμιστοι είτε επειδή δεν το γνωρίζουν είτε επειδή δεν ανταποκρίνονται, για διαφορετικούς λόγους στη θεραπεία την οποία λαμβάνουν, όπως αναφέρθηκε.
Αποδεικνύεται δηλαδή ότι οι  κίνδυνοι εξακολουθούν να υφίστανται και ότι υπάρχουν ακάλυπτες θεραπευτικές ανάγκες. Σύμφωνα με τον κ. Άθυρο, αυτές οι ανάγκες μπορεί να οφείλονται στους γιατρούς που δεν επιμένουν στην αύξηση των δόσεων ή δεν χρησιμοποιούν συνδυασμούς υπολιπιδαιμικών φαρμάκων αλλά και στους ίδιους τους ασθενείς, που έχουν την τάση να μη συμμορφώνονται στη θεραπεία κι αυτό πολλές φορές συμβαίνει για οικονομικούς λόγους. Μάλιστα λόγω της οικονομικής κρίσης δεν είναι λίγοι οι ασθενείς που από μόνοι τους αποφασίζουν να μειώσουν την δόση των στατινών που λαμβάνουν, μειώνοντας δραματικά την αποτελεσματικότητά της. 

Επίσης ορισμένες φορές διαπιστώνεται πραγματική αδυναμία των υπολιπιδαιμικών φαρμάκων να επιτύχουν τους θεραπευτικούς στόχους. Ο κ. Άθυρος αναφέρει πως στις περιπτώσεις που τα φάρμακα δεν επιτυγχάνουν το επιθυμητό αποτέλεσμα  περιλαμβάνονται: 
1.Ασθενείς με οικογενή υπερχοληστερολαιμία (υπολογίζονται σε 40.000 άτομα στην Ελλάδα). Πρόκειται για μια κληρονομική νόσο που χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλά επίπεδα LDL (κακής) χοληστερόλης τα οποία οι ασθενείς δεν μπορούν να ελαττώσουν σε ικανοποιητικό επίπεδο (θεραπευτικό στόχο) και απαιτούνται συνδυασμοί των ισχυρότερων υπολιπιδαιμικών φαρμάκων.
2.Ασθενείς που δεν μπορούν να ανεχθούν τις στατίνες λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών από τους μυς ή το ήπαρ (υπολογίζονται σε 60.000-100.000 άτομα με πραγματική δυσανεξία στις στατίνες). 
3.Ασθενείς υψηλού κυρίως κινδύνου που λόγω αρχικά υψηλών τιμών LDL χοληστερόλης ή μη ικανοποιητικής απάντησης στη θεραπεία δεν επιτυγχάνουν τους θεραπευτικούς στόχους. 

Πηγή: Γιώργος Σακκάς