Αντιμέτωπες με ποινές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινδυνεύουν να βρεθούν έντεκα χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και της Ιταλίας, για υπερβολικές κρατικές δαπάνες μόλις τεθούν σε ισχύ οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες φέτος.
Οι συγκεκριμένες χώρες, σύμφωνα με τους Financial Times, είχαν πέρυσι δημοσιονομικά ελλείμματα μεγαλύτερα από το όριο του 3% του ΑΕΠ που επιτρέπεται σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ. Η Επιτροπή θα αποφασίσει τον Ιούνιο εάν θα κινήσει τις λεγόμενες διαδικασίες υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ). Στις χώρες της ευρωζώνης θα μπορούσαν να επιβληθούν πρόστιμα εάν δεν διορθώσουν την πορεία τους, ενώ οι χώρες εκτός του ευρώ αντιμετωπίζουν κινδύνους σχετικούς με τη φήμη τους.
Η επιβολή κυρώσεων είναι σχεδόν βέβαιες για τη Γαλλία, την Ιταλία και το Βέλγιο, των οποίων τα ελλείμματα υπερβαίνουν το 3% και στα σχέδιά τους δεν προβλέπεται συμμόρφωση με τους κανόνες για τα επόμενα χρόνια.
Αυτοί οι δημοσιονομικοί κανόνες ανεστάλησαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19 και τώρα εφαρμόζονται εκ νέου μετά τη μεταρρύθμιση, συμπεριλαμβανομένων ρητρών που παρέχουν περισσότερα περιθώρια για επενδύσεις στον τομέα της άμυνας.
Τους νέους κανόνες επιβαρύνει περαιτέρω και η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σύμφωνα με την οποία θα μπορούσαν να αποκλειστούν χώρες από το νέο αλλά μη δοκιμασμένο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων που δεν θα ενεργούν σύμφωνα με τις συστάσεις της ΔΥΕ.
Ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας και της Τσεχικής Δημοκρατίας, υποστηρίζουν ότι το έλλειμμά τους θα επανέλθει στο 3% ή κάτω του τρέχοντος έτους και δεν θα πρέπει να τιμωρηθούν για προσωρινή μη συμμόρφωση.
«Μπορεί να υπάρχουν οριακές περιπτώσεις», δήλωσε στους Financial Times ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της επιτροπής για οικονομικές υποθέσεις. «Εάν υπάρχει χώρα της οποίας το υπερβολικό έλλειμμα είναι κοντά στο 3% αλλά είναι προσωρινό, μπορεί να αποφασίσουμε να μην χρησιμοποιήσουμε τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Ο προϋπολογισμός του 2024 μπορεί να εκληφθεί υπόψη».
Η Ρουμανία που δεν είναι μέλος της ευρωζώνης είναι επί του παρόντος η μόνη χώρα σε ΔΥΕ.
Πιέζουν για εξαίρεση
Η Πολωνία και η Ρουμανία, καθώς και η Σλοβακία, μέλη της ευρωζώνης, πιέζουν για εξαίρεση με το σκεπτικό ότι οι στρατιωτικές δαπάνες που δημιουργήθηκαν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τις έχουν ωθήσει πάνω από το όριο.
«Η Πολωνία έχει τις υψηλότερες αμυντικές δαπάνες μεταξύ των χωρών του ΝΑΤΟ, υψηλότερες από τις ΗΠΑ. Αυτή είναι μια εξαιρετική κατάσταση που πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά την αξιολόγηση της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος και οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ έχουν θεσπιστεί για αυτό», δήλωσε στους Financial Times ο Andrzej Domański, υπουργός Οικονομικών της Πολωνίας.
Η Πολωνία παρουσίασε έλλειμμα άνω του 5 τοις εκατό το 2023 και δαπάνησε το 3,9% του ΑΕΠ της στην άμυνα το ίδιο έτος, που σημαίνει ότι το έλλειμμά της που δεν σχετίζεται με την άμυνα ήταν κάτω από το όριο του 3 τοις εκατό.
«Είμαστε σε διάλογο με την Επιτροπή και υπάρχει κατανόηση ότι τέτοιες δαπάνες πρέπει να ληφθούν υπόψη», είπε ο Domański.
Οι αμυντικές δαπάνες «είναι ένας από τους σχετικούς παράγοντες» που καθορίζουν εάν θα κινηθεί ή όχι μια διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, είπε ο Ντομπρόβσκις.
Αλλά δεν πληρούν όλες οι αμυντικές δαπάνες επιεικής μεταχείριση. Σύμφωνα με τους μεταρρυθμισμένους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ, «η αύξηση των κρατικών επενδύσεων στην άμυνα» μπορεί να μειωθεί, αλλά όχι οι επαναλαμβανόμενες αμυντικές δαπάνες.
«Στις διαπραγματεύσεις ήταν σαφές ότι αυτό θα ήταν ένα θέμα. Οι μισθοί των στρατιωτών έναντι των τανκς», είπε ένας διπλωμάτης της ΕΕ, σημειώνοντας ότι εναπόκειται στην Επιτροπή να καθορίσει τι θα μπορούσε να εξαιρεθεί.
Η "αποτυχία" της Κομισιόν
Η Επιτροπή στο παρελθόν δέχθηκε κριτική για την αποτυχία επιβολής των κανόνων για το έλλειμμα, ειδικά στην περίπτωση της Γαλλίας. Η αυστηρότερη επιβολή αποτελεί βασικό αίτημα της Γερμανίας και άλλων κατά τις διαπραγματεύσεις για τη μεταρρύθμιση των κανόνων.
«Θα παρακολουθούμε πολύ στενά», δήλωσε ένας αξιωματούχος του υπουργείου της ΕΕ.
Ένα πιθανό αποτέλεσμα είναι ότι οι χώρες θα εξακολουθήσουν να τοποθετούνται στη ΔΥΕ, αλλά ότι η δημοσιονομική προσαρμογή που θα ορίσει η Επιτροπή το φθινόπωρο θα είναι μικρότερη.
«Σαφείς κανόνες διέπουν τα EDP», είπε ο Dombrovskis. «Αυτές οι κύριες παράμετροι δεν έχουν αλλάξει. Το 3% του ΑΕΠ παραμένει το σχετικό όριο για την έναρξη μιας ΔΥΕ».
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
