Παναγιώτης Τέτσης: Η ζωγραφική του σήμερα

Έργα του σήμερα, δουλεμένα μέσα στο 2011, αλλά και παλιότερα και λιγότερο γνωστά, συνθέτουν ένα συναρπαστικό εικαστικό γεγονός, μια ιδιαίτερη και επιλεκτική αναδρομή στις ζωγραφικές διαδρομές του Παναγιώτη Τέτση, που για δύο μήνες, έως τις 10 Ιανουαρίου, θα απολαύσει το κοινό στις δύο μεγάλες αίθουσες του Νέου Εκθεσιακού Χώρου του Μεγάρου Μουσικής.

Με 18 καινούργια έργα, ο δάσκαλος και ακαδημαϊκός Παναγιώτης Τέτσης, δηλώνει ένα ακόμα μεγάλο βήμα του στη μόνιμη και διαρκώς μεταβαλλόμενη σχέση του με το τοπίο και τη φύση: Τα πεύκα του, απογυμνωμένα από άλλα «επεισόδια», μόνα τους πάνω σε λευκό περιβάλλον, παραπέμπουν στη λιτότητα της ιαπωνικής ζωγραφικής και ίσως υπαινίσσονται την οικονομία και την απέριττη σοφία του χρόνου που περνάει.

Τα πρόσφατα έργα πλαισιώνονται από παλιότερα, αλλά λιγότερο ή ελάχιστα γνωστά, που ανήκουν στον ίδιο τον καλλιτέχνη ή σε συλλέκτες ενώ παράλληλα εκτίθενται ορισμένα εννοιολογικά συγγενή έργα, δάνεια της Εθνικής Πινακοθήκης για την πολύ ιδιαίτερη αυτή έκθεση του Μεγάρου.

Κεντρικό θέμα των έργων, δεν θα μπορούσε παρά να είναι το τοπίο, μέσα από το επίμονο βλέμμα του ζωγράφου, και ο διάλογος της φύσης με το κτισμένο περιβάλλον και με το φως. Τα υλικά είναι ποικίλα: λάδια, τέμπερες, αλλά και μερικά από τα τόσο σημαντικά μαυρόασπρα χαρακτικά του.

Την ευθύνη της οργάνωσης και της επιμέλειας της έκθεσης έχει η τεχνοκριτικός Έφη Ανδρεάδη, με την υποστήριξη της Τζούλιας Δημακοπούλου στην έρευνα και της ομάδας του ΙΣΕΤ (Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης).

Την αρχιτεκτονική επιμέλεια της Έκθεσης έχουν αναλάβει η καθηγήτρια του ΕΜΠ, Σόνια Χαραλαμπίδου-Διβάνη και οι αρχιτέκτονες Ειρήνη Χαραλαμπίδου και Χριστιανός Λασκαρίδης. Την τεχνική της υποστήριξη έχει ο Θεόδωρος Σταθόπουλος, τεχνικός διευθυντής εγκαταστάσεων του Μεγάρου.

Παναγιώτης Τέτσης Η ζωγραφική του σήμερα

11 Νοεμβρίου 2011– 10 Ιανουαρίου 2012
Καθημερινά 10.00 – 18.00

Γενική είσοδος: 6,00€
Φοιτητικά – Παιδικά: 3,00€
Οικογενειακό εισιτήριο: 10,00€
Ειδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα για σχολεία

Ο Παναγιώτης Τέτσης έχει μια ισόβια σχέση με το τοπίο. Ο ίδιος έχει πει ότι ζωγραφίζει από μνήμης, στο εργαστήριο, και αυτή η απόσταση που μεσολαβεί από το βλέμμα στον καμβά, μεταμορφώνει, με τη βοήθεια της αφαίρεσης, το τοπίο και το μετατρέπει σε μια στιγμή του μυαλού, της διάθεσης, της ανάμνησης.

Οι εικόνες του Τέτση είναι πάντοτε οικείες και βιωμένες, συνδέονται με τη ζωή και τις εμπειρίες του: η Ύδρα, η Σίφνος, η λαϊκή αγορά της οδού Ξενοκράτους, τα αντικείμενα που τον περιβάλλουν. Γνωρίζει, όπως κάθε εξασκημένος και πειθαρχημένος εικαστικός, την απόλυτη δυναστεία του φωτός πάνω στη φύση και τα πράγματα. Ό,τι έχει δει το μεταφέρει στα έργα του πότε με ένταση χρωμάτων, πότε με πυκνότητα σύνθεσης, πότε με λιτότητα, αποτυπώνοντας ουσιαστικά τη δική του διαδρομή στο χρόνο και την επίγνωση ότι ο χρόνος, αλλάζει αυτό που βλέπουμε και μεταθέτει τις σημασίες. Φτιάχνει το δικό του ημερολόγιο εμπειρίας με εικόνες, καθαρές, φωτεινές, με αφηρημένη, εξπρεσιονιστική ποιότητα και με κάτι απροσδιόριστα αινιγματικό.

Ο Παναγιώτης Τέτσης γεννήθηκε το 1925 στην Ύδρα, έζησε εκεί τα παιδικά και τα πρώτα εφηβικά του χρόνια και το 1937 εγκαταστάθηκε στον Πειραιά. Το 1940 πήρε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής από τον Γερμανό ζωγράφο και χαράκτη Κ.Φρισλάντερ, αλλά η καθοριστική στροφή για τη ζωή του έγινε με τη γνωριμία του με τον Δημήτρη Πικιώνη και τον Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα. Το 1943 άρχισε σπουδές ζωγραφικής στο προπαρασκευαστικό τμήμα της ΑΣΚΤ και από το 1944 κανονικές σπουδές στην ΑΣΚΤ με δάσκαλο τον Κωνσταντίνο Παρθένη. Αποφοίτησε το 1949 και συνέχισε τις σπουδές με υποτροφία του ΙΚΥ ως ελεύθερος σπουδαστής στην Ecole des Beaux-Arts (1953-56) στο Παρίσι. Εκεί τον απορρόφησε περισσότερο η χαρακτική και ειδικά η χαλκογραφία, με δάσκαλο τον E.J.Goerg. Το 1960 με τρίμηνη υποτροφία της ιταλικής κυβέρνησης μελέτησε την ιταλική τέχνη στα μουσεία και το 1972 μια χορηγία του Ιδρύματος Ford του επέτρεψε να αφοσιωθεί απερίσπαστος στη ζωγραφική και τη χαρακτική.

Ο Παναγιώτης Τέτσης ωριμάζει στη διάρκεια της δεκαετίας του 50, εποχή που τα αφηρημένα κινήματα έχουν αρχίσει να επηρεάζουν τους νέους καλλιτέχνες στην Ελλάδα και συμπίπτουν με το τέλος μιας δεκαετίας πολέμων και διχασμών. Στην μετεμφυλιακή ατμόσφαιρα η απόρριψη της παράδοσης και η ρήξη με ό,τι έχει προηγηθεί γίνεται η νέα σημαία. Η ΑΣΚΤ είναι το σύμβολο του ακαδημαϊσμού και του κονφορμισμού και οι εικαστικοί αυτής της γενιάς μεταναστεύουν στα μεγάλα κέντρα των καλλιτεχνικών επαναστάσεων στην Ευρώπη και την Αμερική (Κεσσανλής, Κανιάρης, Τσόκλης, Τάκης, Κουλεντιανός κ.α).

Ο Τέτσης, όπως γράφει ο Δημήτρης Κουτσομάλης (Διευθυντής του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Άνδρου) «δεν συμμερίζεται ούτε την οργή ούτε την αμφισβήτηση και παρά τη δόξα των ανεικονικών ρευμάτων, εκείνος επιμένει σε μια ζωγραφική του βλέμματος. Ζωγραφίζει ό,τι γνωρίζει, φτιάχνει μια ζωγραφική της υπαίθρου, αληθινά χρωματική, με δυνατές αρμονίες που αποδίδουν πειστικά, τη φύση του ελληνικού φωτός».

Ο Τέτσης παραμένει πιστός στη δική του επιλογή και δηλώνει ότι τον καθοδηγούν οι αισθήσεις του, επιστρέφει κάθε καλοκαίρι στη νησιωτική ύπαιθρο, εκεί που έχει θεμελιώσει την αδιάκοπη και μοναδική σχέση του με το θέμα του. Επιμένει να την καλλιεργεί αποφεύγοντας την παγίδα της επανάληψης, με στοχαστική αναπαράσταση και με ανανέωση της χρωματικής του παλέτας. Η στοχαστικότητά του τον κάνει ακατάτακτο, αγαπάει πράγματα που δεν του ανήκουν: « Μια βάρκα με κουπιά στο ήσυχο παλιό λιμάνι της Ύδρας, που δεν απέκτησα ποτέ».

Για πολλά χρόνια καθηγητής σε Ελεύθερες Σχολές, ο Παναγιώτης Τέτσης δίδαξε από το 1976 μέχρι το 1991 στην ΑΣΚΤ και το 1989 εξελέγη πρύτανης της Σχολής. Το 1993 έγινε ακαδημαϊκός. Από την αρχή της καριέρας του μέχρι σήμερα έχει κάνει 60 ατομικές εκθέσεις στην Αθήνα και σε άλλες ελληνικές πόλεις, σε πινακοθήκες και σε ιδιωτικές αίθουσες τέχνης. Μεγάλες αναδρομικές εκθέσεις του Παναγιώτη Τέτση έχουν γίνει στην Κύπρο, τη Φλωρεντία (Σαλόνε Μπρουνελέσκι 2003), στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Άνδρο (Θάλαττα -2006), Στην Ύδρα (Μέγαρο Κουντουριώτη, Η Ύδρα του Τέτση, 2007).

Έργα του έχουν συμπεριληφθεί σε σημαντικές ομαδικές εκθέσεις: ΑΣΚΤ-Εθνική Πινακοθήκη (1987), Σύγχρονη Ελληνική Χαρακτική (The Fine Arts Society-Λονδίνο 1983), Η Φυσιογνωμία της Μεταπολεμικής Τέχνης στην Ελλάδα- Εξπρεσιονισμός (Γκαλερί Νέες Μορφές-1982), Διεθνής Έκθεση Χαρακτικής (Τόκιο 1964), Διεθνής Έκθεση Χαρακτικής (Λουγκάνο, Ελβετία-1960), Μπιενάλε Αλεξάνδρειας (1959), Μουσείο Guggenheim (Νέα Υόρκη-1958), Μπιενάλε Σάο Πάουλο (Βραζιλία-1957).

Για το έργο του Παναγιώτη Τέτση έχουν εκδοθεί 4 μονογραφίες και ένα βιβλίο με κείμενά του για την τέχνη. Ο ίδιος μετέφρασε και προλόγισε το βιβλίο του Ιταλού ζωγράφου του 14ου αιώνα, Τσενίνο Τσενίνι, «Πραγματεία περί Ζωγραφικής», σημαντικό για τις τεχνικές της σχολής του Τζότο.

Στο πλαίσιο της Έκθεσης, το Μέγαρο έχει καταρτίσει ειδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές του Δημοτικού (3η - 6η τάξη), του Γυμνασίου και του Λυκείου. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ξενάγηση στην έκθεση καθώς και ένα ειδικά σχεδιασμένο εικαστικό εργαστήρι.

Εκπαιδευμένο προσωπικό θα καθοδηγεί τα παιδιά κατά τη διάρκεια της επίσκεψής τους.

Οι επισκέψεις των σχολείων θα πραγματοποιούνται καθημερινά: Δευτέρα-Παρασκευή, ώρες: 10:00 & 12:00. Διάρκεια προγράμματος: 1:30 ώρα.
Ανώτατος αριθμός συμμετοχών ανά πρόγραμμα: 60 παιδιά.
Το κόστος της ξενάγησης των σχολείων ανέρχεται στα 35€ ανά ομάδα των 30 παιδιών.
Για ομάδες μεγαλύτερες των 30 ατόμων, χρέωση: 1€ ακόμα ανά άτομο.
Η είσοδος στην έκθεση για τα σχολεία και τους συνοδούς τους είναι δωρεάν.

Πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής:
Τα ενδιαφερόμενα σχολεία θα μπορούν να δηλώσουν την επιθυμία τους για συμμετοχή στις ξεναγήσεις στην ηλεκτρονική διεύθυνση: exhibitions@megaron.gr ή στο fax: 210 7228558.
Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Τηλέφωνο πληροφοριών:
210 7282733 (10.00-13.00 Δευτέρα – Παρασκευή).

Πληροφορίες για το κοινό στο τηλέφωνο: 210 72.82.333
και στην ιστοσελίδα του ΜΜΑ: www.megaron.gr
Πηγή: skai.gr