Λονδίνο, Θανάσης Γκαβός
Η Υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Λιζ Τρας επιβεβαίωσε στη Βουλή των Κοινοτήτων την πρόθεση της κυβέρνησης να παρουσιάσει τις προσεχείς εβδομάδες ένα νομοσχέδιο για αλλαγές στο όρους του Πρωτοκόλλου του Brexit περί Βόρειας Ιρλανδίας.
Το πρωτόκολλο, που υπογράφηκε το 2019 από την κυβέρνηση Τζόνσον και την ΕΕ, προβλέπει ελέγχους σε ορισμένα προϊόντα που διακινούνται από τη Μεγάλη Βρετανία προς τη Βόρεια Ιρλανδία, ώστε να εξασφαλίζεται η τήρηση των κανόνων της ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς στη νήσο της Ιρλανδίας με σκοπό την αποφυγή επαναφοράς «σκληρών» συνόρων μεταξύ Βόρειας Ιρλανδίας και Δημοκρατίας της Ιρλανδίας.
Το πρωτόκολλο αποτελεί εστία έντασης μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών εδώ και καιρό, ωστόσο το ζήτημα έλαβε μεγαλύτερες διαστάσεις μετά από την άρνηση του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος (DUP) να προσχωρήσει σε συγκυβέρνηση με το εθνικιστικό Σιν Φέιν μετά από τις βορειοιρλανδικες βουλευτικές εκλογές στις 5 Μαΐου.
Το DUP θέτει ως όρο για το σχηματισμό συγκυβέρνησης (η οποία προβλέπεται από την ειρηνευτική συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής του 1998), την αλλαγή του πρωτοκόλλου. Το κόμμα και η κοινότητα των ενωτικών θεωρούν πως οι έλεγχοι στα προϊόντα υπονομεύουν τη θέση της Β. Ιρλανδίας στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η κα Τρας επικαλέστηκε, μεταξύ άλλων, στη δήλωσή της στη Βουλή των Κοινοτήτων το πολιτικό αδιέξοδο στη Β. Ιρλανδία για την απόφαση του Λονδίνου να ετοιμάσει νομοσχέδιο για την αμφιλεγόμενη μονομερή τροποποίηση του πρωτοκόλλου.
Όπως είπε, υπάρχει «αναγκαιότητα δράσης» για να αποκατασταθεί η πολιτική σταθερότητα στη Β. Ιρλανδία και να προστατευθεί η ειρηνευτική συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής.
Τόνισε δε πως η κυβέρνηση θεωρεί ξεκάθαρο πως η εισαγωγή του νομοσχεδίου συνάδει με το διεθνές δίκαιο και με την ειρηνευτική συμφωνία, θέση που αμφισβητούν οι Ευρωπαίοι και η βρετανική αντιπολίτευση.
Το Εργατικό Κόμμα σχολίασε πως η μονομερής τροποποίηση μιας διεθνούς συμφωνίας συνιστά παραβίαση του διεθνούς δικαίου και μάλιστα με αντικείμενο μια συμφωνία που η ίδια η κυβέρνηση Τζόνσον χαρακτήριζε «θρίαμβο» πριν από μόλις δύο χρόνια.
Κατά της πρόθεσης για κατάθεση νομοσχεδίου τοποθετήθηκε και ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής επιτροπής για τη Βόρεια Ιρλανδία Σάιμον Χορ, που είναι βουλευτής του κυβερνώντος Συντηρητικού Κόμματος (Τόρις). «Ο σεβασμός για το κράτος δικαίου ρέει βαθιά στις φλέβες των Τόρις και το βρίσκω εντυπωσιακό που μια κυβέρνηση των Τόρις χρειάζεται υπενθύμιση για αυτό», σχολίασε ο κ. Χορ.
Η κα Τρας τόνισε πως σκοπός δεν είναι η κατάργηση του πρωτοκόλλου, αλλά κάποιες διορθώσεις που θα το καθιστούν βιώσιμο και ότι θα υπάρξουν διαβουλεύσεις με επιχειρήσεις και πολίτες στη Βόρεια Ιρλανδία.
Εξέθεσε δε μια σειρά αλλαγών που ζητά το Λονδίνο οι οποίες, όπως είπε, θα οδηγήσουν στη μείωση των ελέγχων και της γραφειοκρατίας στο εμπόριο από τη Μεγάλη Βρετανία προς τη Βόρεια Ιρλανδία, χωρίς να υπονομεύουν τους κανόνες της ενιαίας αγοράς και συνεχίζοντας να διασφαλίζουν ότι δε θα έχουμε επαναφορά σκληρών συνόρων στο νησί της Ιρλανδίας.
Η βάση των βρετανικών προτάσεων αφορά το διαχωρισμό των προϊόντων που φτάνουν στη Βόρεια Ιρλανδία από τη Μεγάλη Βρετανία σε αυτά που προορίζονται να μείνουν εκεί και σε εκείνα που πρόθεση είναι να εξαχθούν στην Ιρλανδία, δηλαδή σε έδαφος της ΕΕ. Για τα πρώτα, είπε η κα Τρας, θα πρέπει να εξαλειφθούν οι πρόσθετοι έλεγχοι που ορίζει το πρωτόκολλο. Το Λονδίνο ζητά επίσης να υπαχθεί η Β. Ιρλανδία στο καθεστώς ΦΠΑ του Ην. Βασιλείου και όχι της ΕΕ, όπως ισχύει με το πρωτόκολλο του Brexit.
«Προτίμησή μας εξακολουθεί να είναι μια λύση μέσω διαπραγμάτευσης με την ΕΕ», σημείωσε πάντως η κα Τρας. «Είμαστε ανοιχτοί σε περαιτέρω συνομιλίες», συνέχισε και για το λόγο αυτό πρόσθεσε πως έχει καλέσει στο Λονδίνο για νέα συνάντηση τον αρμόδιο Αντιπρόεδρο της ΕΕ Μάρος Σέφτσοβιτς.
Στην πρώτη του αντίδραση ο ηγέτης του DUP σερ Τζέφρι Ντόναλντσον χαρακτήρισε την εξαγγελία Τρας «μια καλή αρχή», αλλά επιφυλάχτηκε για αποφάσεις αναφορικά με τη συναίνεση στο σχηματισμό κυβέρνησης στη Βόρεια Ιρλανδία μέχρι να δει πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση αναφορικά με το πρωτόκολλο. «Η υπουργός γνωρίζει ότι οι πράξεις μιλούν πιο δυνατά από τα λόγια», σχολίασε απευθυνόμενος στην κα Τρας ο σερ Τζέφρι.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
