Προσφυγικό: Σχέδιο Ζέεχοφερ με σημαντικές αλλαγές για την Ελλάδα

DW Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο

Την αναγκαιότητα μιας «νέας φιλοσοφίας» στη διαχείριση του προσφυγικού υποστήριξε ο γερμανός υπουργός Εσωτερικών Χορστ Ζέεχοφερ. Όπως δήλωσε σε σύσκεψη με ομολόγους του από τις πέντε μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ χθες στο Μόναχο, ο Κανονισμός του Δουβλίνου «εδώ και πολύ καιρό δεν λειτουργεί πλέον και για αυτό δεν μπορεί να αποτελέσει βάση για μια μελλοντική πολιτική ασύλου της ΕΕ».

Στη συνάντηση ο κ. Ζέεχοφερ παρουσίασε στους υπουργούς Εσωτερικών από τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Μεγάλη Βρετανία και την Πολωνία ένα σχέδιο για τη διαχείριση του προσφυγικού που έρχεται εν μέρει σε αντίθεση με τον Κανονισμό του Δουβλίνου.

Η διαφορά με το Δουβλίνο

Κεντρική του ιδέα είναι ότι οι διαδικασίες ασύλου της ΕΕ θα πρέπει μεν να ξεκινούν στις χώρες που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ αλλά θα ολοκληρώνονται σε άλλα κράτη της ΕΕ. Μέχρι στιγμής, και βάσει του Κανονισμού του Δουβλίνου, ισχύει ότι αρμόδιες για ολόκληρη της διαδικασία παροχής ασύλου είναι οι χώρες πρώτης εισόδου στην ΕΕ. Με άλλα λόγια, κράτη όπως η Ελλάδα, η Κύπρος, η Μάλτα.

Το σχέδιο Ζέεχοφερ προβλέπει ότι μελλοντικά στις χώρες αυτές θα γίνεται μόνο η προκαταρκτική εξέταση του δικαιώματος παροχής ασύλου. Δηλαδή, θα εξετάζεται και θα αποφασίζεται στη βάση ενιαίων ευρωπαϊκών κριτηρίων αν κάποιος δικαιούται την παροχή προστασίας στην ΕΕ ή όχι. Όσοι δεν τη δικαιούνται θα επαναπροωθούνται με τη βοήθεια της Frontex στις χώρες προέλευσης. Αντιστρόφως, αιτούντες άσυλο με την προοπτική να αναγνωριστούν ως πρόσφυγες θα προωθούνται στη συνέχεια σε εκείνα τα κράτη μέλη της ΕΕ που θα είναι πρόθυμα να τους δεχτούν. Εκεί, σε ένα δεύτερο στάδιο της διαδικασίας, θα αποφασίζεται οριστικά για το αίτημα ασύλου.

Στόχος του κ. Ζέεχοφερ είναι να προετοιμαστεί ως τη Γερμανική Προεδρεία της ΕΕ το δεύτερο εξάμηνο του 2020 ένα σχέδιο πρότασης προκειμένου να αντικαταστήσει το Δουβλίνο.

Επιδοκιμασία και κριτική

Την στήριξη του για την πρόταση Ζέεχοφερ εξέφρασε ο επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος ο οποίος συμμετείχε στη σύσκεψη του Μονάχου. Ενώ χαρακτήρισε τον γερμανό υπουργό Εσωτερικών «πρακτικό πολιτικό», ενημέρωσε ότι η πλειοψηφία των ομολόγων του στηρίζουν τα σχέδιά του. Στήριξη παρέχουν και οι Σοσιαλδημοκράτες. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Κ.Ο. για θέματα μετανάστευσης Λαρς Καστελούτσι, το κόμμα του υποστηρίζει ένα ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου με διαδικασίες στα εξωτερικά σύνορα, απ' όπου θα γίνεται τόσο η κατανομή των προσφύγων στα κράτη μέλη της ΕΕ αλλά και η απέλαση εκείνων των οποίων θα απορρίπτεται το αίτημα για την παροχή ασύλου.

Κριτική άσκησε η γερμανική οργάνωση για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Pro Asyl. Σύμφωνα με τον διευθυντή της Γκύντερ Μπούργκχαρντ τα σχέδια του υπουργού Εσωτερικών «αναιρούν το κράτος δικαίου». Οι αιτούντες ασύλου στα σύνορα θα διατρέχουν τον κίνδυνο να μην έχουν νομική εκπροσώπηση και ούτε να μπορούν να προσφύγουν μετά από αρνητικές διοικητικές αποφάσεις σε δικαστήρια. Στόχος του εγχειρήματος Ζέεχοφερ είναι να καθιερωθούν «συνοπτικές διαδικασίες» με τους πρόσφυγες «στο περιθώριο», δήλωσε ο κ. Μπούρκχαρντ.