Πώς ο πόλεμος στην Ουκρανία απειλεί τα Fish and Chips

DW Ζωή Κατζαγιαννάκη, Λονδίνο

Για πάνω από 150 χρόνια το Fish and Chips έχει την πρώτη θέση στην καρδιά των Βρετανών. Αποτελεί τη πρώτη επιλογή όταν τελειώνουν τη δουλειά ή μετά από μια ξέφρενη βραδιά σε παμπ. Ακόμα και οι τουρίστες δημιουργούν ουρές έξω από το καταστήματα για να το δοκιμάσουν. 

Χαρακτηριστικό της κορυφής των προτιμήσεων ότι ο κλάδος των καταστημάτων καταγράφει ετήσιο τζίρο 1,2 δισεκατομμύρια λίρες προσφέροντας πάνω από 382 εκατομμύρια πιάτα τον χρόνο. Μάλιστα, σύμφωνα με την Ένωση Καταστημάτων Fish and Chips (NFFF), το 80% των Βρετανών επισκέπτεται έστω και μια φορά μέσα στον χρόνο τα καταστήματά τους ενώ το 22% είναι τακτικοί πελάτες πηγαίνοντας τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα.

Κάποτε οι Βρετανοί χρησιμοποιούσαν τον όρο «cheap as chip»s για να περιγράψουν οτιδήποτε φθηνό. Όμως τώρα αυτό αλλάζει… Ο κλάδος υπέστη ένα πρώτο πλήγμα στο διάστημα των δυο χρόνων της πανδημίας και πριν προλάβει να συνέλθει ο πόλεμος που ξέσπασε στην Ουκρανία τον οδηγεί σε ένα πραγματικό πρόβλημα καθώς έχει αυξήσει το κόστος, κυριολεκτικά, για κάθε συστατικό του πιάτου.

Ηλιέλαιο και αλεύρι «βαθαίνουν» την κρίση στα fish and chips

Ηλιέλαιο, αλεύρι, πατάτα και ψάρια βρίσκονται στο έλεος του πολέμου και των κυρώσεων. Χαρακτηριστικό, ότι πάνω από το μισό ηλιέλαιο που χρησιμοποιούν τα καταστήματα προμηθεύεται από τη Ρωσία ή την Ουκρανία ενώ ακόμα και το πανάρισμα του ψαριού γίνεται κατά κύριο λόγο με ουκρανικό αλεύρι. Τα λιπάσματα για την πατάτα είναι ρωσικά ενώ περίπου το 40% των ψαριών που χρησιμοποιούνται, αλιεύονται από ρωσικές τράτες.

Επανειλημμένως και αυτή τη φορά μέσω του Γερμανικού Πρακτορείου Ειδήσεων (dpa), ο επικεφαλής της Ένωσης των Καταστημάτων Fish and Chips (NFFF), Άντριου Κρούκ, έκανε έκκληση στην κυβέρνηση Τζόνσον να μειώσει τον φόρο στα έτοιμα φαγητά, που αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο 20%, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια κέρδους στους επιχειρηματίες.

Επισημαίνεται ότι η βρετανική κυβέρνηση είχε μειώσει το ΦΠΑ στον κλάδο κατά την περίοδο της πανδημίας λόγω της δυσμενούς οικονομικής κατάστασης, όμως μετά το τέλος της επανέφερε τους φόρους στα προ – πανδημίας επίπεδα. Όπως όμως δήλωσε στο dpa ο Άντριου Κρουκ, «χωρίς αλλαγή, πολλοί καλοί εργοδότες θα αγωνιστούν  για να επιβιώσουν».

Αυτή τη στιγμή σχεδόν 10.500 καταστήματα Fish and Chips λειτουργούν σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά υπολογίζεται ότι ο ακραίος πληθωρισμός μπορεί να οδηγήσει σε λουκέτο περίπου το 30% από αυτά. Σήμερα μάλιστα, η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία ανακοίνωσε ότι ο ρυθμός αύξησης των τιμών κατέγραψε το υψηλότερο των τελευταίων 40 ετών, αγγίζοντας πλέον το 9% χωρίς σημάδια επιβράδυνσης.