Την ετοιμότητα της κυβέρνησης να αναλάβει τολμηρές πρωτοβουλίες προκειμένου να αντιμετωπίσει την κλιματική κρίση τόνισε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε με αφορμή τις καταστροφικές πυρκαγιές.
Παράλληλα, επιχείρησε να κάνει έναν πρώτο απολογισμό για το τι λάθη έγιναν, πού οι φωτιές βρήκαν απροετοίμαστο το κράτος, αλλά και την αποτελεσματική στρατηγική των εκκενώσεων. Μάλιστα, χαρακτήρισε «χυδαία τη σπέκουλα» σε ΜΜΕ και μέσα κοινωνικής δικτύωσης στο ζήτημα της προληπτικής απομάκρυνσης κατοίκων.
«Πρωταρχικός μας στόχος στις φυσικές καταστροφές ήταν, είναι και θα είναι η προστασία της ζωής. Ανθρώπων και ζώων. Πετύχαμε να προστατέψουμε χιλιάδες ανθρώπους, χάσαμε όμως δάση και περιουσίες. Είναι σημαντικό ότι δεν θρηνήσαμε θύματα στη μεγαλύτερη επέλαση φωτιάς που είχαμε εδώ και 15 χρόνια», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός επισημαίνοντας ότι εκδηλώνονταν σχεδόν 100 πυρκαγιές ταυτόχρονα κάθε μέρα.
Πρόσθεσε ότι μας περιμένουν ακόμα δύσκολες ημέρες δεδομένου ότι βρισκόμαστε στα μέσα Αυγούστου, ενώ απέδωσε την ένταση και την έκταση των πυρκαγιών στον καύσωνα και την ξηρασία.
«Η κλιματική κρίση είναι εδώ και μας υποδεικνύει πως όλα πρέπει να αλλάξουν, από την οικονομία έως τη λειτουργία του κράτους και την καθημερινότητα. Τα δεδομένα απαιτούν τολμηρές λύσεις για τις οποίες είμαι έτοιμος. Εξαρχής κυρίαρχος στόχος μας είναι η προστασία της ζωής, των ανθρώπων και των ζωών. Ακολουθεί η προστασία των σπιτιών, των κρίσιμων υποδομών και του περιβάλλοντος. Η κλιματική κρίση επιβάλλει πλέον μία δραστικά διαφορετική αντιμετώπιση. Οι νέες συνθήκες δικαιώνουν τη δική μου επιλογή να καταστεί το περιβάλλον εθνικός στόχος προτεραιότητας. Η απολιγνιτοποίηση, οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ μάς δίνουν πολύ ισχυρά χρηματοδοτικά εργαλεία. Και με τον νέο κλιματικό νόμο που θα ψηφιστεί εντός των επομένων μηνών, η Ελλάδα θα καταθέσει στα διεθνή φόρα τολμηρές προτάσεις. Στη MED9 θα καταστεί η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής κυρίαρχο θέμα. Φιλοδοξία μου είναι να υπογράψουμε τη Διακήρυξη των Αθηνών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στη Μεσόγειο», υπογράμμισε.
Μάλιστα, ο κ. Μητσοτάκης δεσμεύτηκε ότι αυτή η κυβέρνηση και θέλει και ξέρει και μπορεί και θα ξαναχτίσει πλάι στους πολίτες ό,τι καταστράφηκε υπογραμμίζοντας ότι οι αποζημιώσεις θα αρχίσουν να καταβάλλονται μέσα στις επόμενες ημέρες.
Απόδοση ευθυνών
Ερωτηθείς για τυχόν αστοχίες που θα εντοπιστούν και τις ευθύνες που θα αποδοθούν και το κατά πόσο αυτή η απόδοση θα γίνει σε πολιτικό ή υπηρεσιακό επίπεδο, ο πρωθυπουργός απάντησε ότι οι ευθύνες, στον βαθμό που μπορούν να προσωποποιηθούν, θα αποδοθούν την κατάλληλη στιγμή και όχι την ώρα της μάχης. «Οι ευθύνες είναι πολλών ειδών: επιχειρησιακές, ατομικές, συλλογικές. Δεν αφορούν μόνο σε πρόσωπα, αλλά δομές και διαδικασίες. Πρέπει να αποδίδονται με καθαρό μυαλό κι όχι εν βρασμώ». Συμπλήρωσε δε ότι η κυβέρνηση δε διστάζει να αναγνωρίσει τα λάθη της σημειώνοντας ότι «κάναμε ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατό, αλλά δεν ήταν αρκετό».
Εκκενώσεις
Απαντώντας σε ερώτηση του ΣΚΑΪ και τη Ναντίν Χαρδαλιά για την κριτική που δέχτηκε η κυβέρνηση για το σχέδιο εκκενώσεων, επισήμανε ότι «δυσκολεύομαι να αντιληφθώ ποιος ασκεί κριτική σε μια πολιτική που στοχεύει στην προστασία. Θεωρώ χυδαία τη σπέκουλα στα ΜΜΕ και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πάνω στο ζήτημα των εκκενώσεων. Έχουμε πολύ τραυματικές εμπειρίες από άλλες πυρκαγιές του παρελθόντος και όταν ο λαός εμπιστεύτηκε την κυβέρνηση, είπα στην Πολιτική Προστασία ότι θα έχουμε οργανωμένο σχεδιασμό εκκενώσεων μέσω του 112». Πρόσθεσε ότι ο ευρωπαϊκός αριθμός έκτακτης ανάγκης είναι μια κατάκτηση της χώρας συλλογικά, καθώς δε στέλνει μόνο το μήνυμα για προληπτικές εκκενώσεις, αλλά και κατευθύνσεις προς τα πού πρέπει να κινηθούν οι κάτοικοι για να είναι ασφαλείς.
Εναέρια μέσα
Σχετικά με τις επιχειρήσεις από αέρος σχολίασε ότι τα εναέρια μέσα ήταν περισσότερα από κάθε άλλη φορά τονίζοντας ότι πέραν αυτών που διαθέτει η χώρα, είτε ιδιόκτητα είτε μισθωμένα, υπήρχαν επιπλέον 20 εναέρια μέσα, από τα ρωσικά αεροσκάφη έως τα μικρά ελικοφόρα που απεστάλησαν από πολλές χώρες.
Απαντώντας στις κατηγορίες ότι δεν υπήρχαν στις περιοχές των πυρκαγιών εναέρια μέσα, παρέπεμψε στις δηλώσεις του Νίκου Χαρδαλιά, εξηγώντας ότι «δεν πετάνε όλα ταυτόχρονα, τα μισά πετάνε και τα άλλα εφοδιάζονται και περιμένουν να επιστρέψουν αυτά που επιχειρούν».
Πρόσθεσε επίσης ότι στο σχέδιο της Πολιτικής Προστασίας που εκπονήθηκε πριν τις πυρκαγιές, προβλέπεται σημαντική ενίσχυση του στόλου με απόκτηση νέων Canadair και μικρών ελικοφόρων, καθώς και ιδιωτικών ελικοπτέρων. «Δεν είναι πανάκεια τα εναέρια μέσα, αλλά είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Στο ερώτημα που ήταν τα εναέρια μέσα η απάντηση δόθηκε από τον κ. Χαρδαλιά. Δυστυχώς όμως δεν μπορούμε να έχουμε ένα εναέριο μέσο για κάθε εστία πυρκαγιάς» συμπλήρωσε ο κ. Μητσοτάκης.
Τι έφταιξε και ο ρόλος της πρόληψης
Στην ερώτηση για το τι έφταιξε τελικά και αν υπεύθυνος ήταν ο μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας ή τα πρόσωπα που διαχειρίστηκαν την πυρκαγιά ή αποδείχθηκε ανεπαρκές το επιτελικό κράτος, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι «θεωρώ πολύ σημαντικό να δούμε με καθαρό μυαλό τι πήγε λάθος και πώς θα γίνουμε καλύτεροι από δω και στο εξής».
Έδωσε στη συνέχεια δύο παραδείγματα σχετικά με το τι δούλεψε και τι δε δούλεψε σωστά επισημαίνοντας πως με πρωτοβουλία της Πολιτικής Προστασίας καθαρίστηκαν 19 οικισμοί και κοινότητες, όπου κρίθηκε ότι έπρεπε το κράτος να παρέμβει. «Η Ιπποκράτειος Πολιτεία ήταν μία απ' αυτές και γι αυτό σώθηκε ο οικισμός, αν και χάθηκαν κάποια σπίτια. Για τα βασιλικά κτήματα είχαμε θέσει προτεραιότητα να παρέμβουμε και να μην έχουμε κάποια ζημιά και λυπάμαι που δεν τα καταφέραμε. Υλοτόμοι καθάριζαν 2 μήνες πριν την πυρκαγιά γιατί είχαμε το πρόβλημα της Μήδειας και πολλά πεσμένα δέντρα. Παρότι στο Τατόι υπάρχουν αντιπυρικές ζώνες, η φωτιά πέρασε πάνω, όπως πέρασε και από την Εθνική Οδό που έχει την μεγαλύτερη αντιπυρική ζώνη. Όμως δεν είναι ότι δεν προσπαθήσαμε. Ένα μεγάλο πρόβλημα προέκυψε από τη φωτιά στη Βαρυμπόμπη, την οποία δυστυχώς δεν προφθάσαμε να καθαρίσουμε», δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης.
Έκανε δε εκτενή αναφορά στις προτεραιότητες της κυβέρνησης τονίζοντας την ανάγκη πρόληψης στη συνολική διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων και την αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών. «Δώσαμε 51 εκατ. ευρώ φέτος για πρόληψη και προγραμματίζουμε να δώσουμε πολύ περισσότερα. Πρέπει να είμαστε σίγουροι όμως ότι αυτή οι πόροι θα μπορούν να απορροφηθούν σωστά. Μάλιστα, τόνισε πως πρέπει να δοθεί έμφαση στη γρήγορη προσβολή της φωτιά από αέρος, ώστε να υπάρχει παρέμβαση όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στην αρχή της πυρκαγιάς.
«Υπάρχουν προβλήματα που αφορούν την οργάνωση, τις αρμοδιότητες, τη στελέχωση ειδικά των δασικών υπηρεσιών» σημείωσε και πρόσθεσε ότι πλέον υπάρχει μία ενιαία δασική πολιτική και δύο πυλώνες: η Πολιτική Προστασία για τη διαχείριση της κρίσης και το Υπουργείο Περιβάλλοντος που θα χαράσσει τη δασική πολιτική και θα υπάρχει ακόμη μεγαλύτερη όσμωση των δύο αυτών πυλώνων.
Στη συνέχεια υπογράμμισε τη δυσκολία στις περιπτώσεις που έχουμε συμβίωση του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος. «Είναι σαφές ότι πια ότι πρέπει να δημιουργηθεί μία ζώνη, πλάτους που θα μας ορίσουν οι ειδικοί, στα οποία δεν θα μπορούμε να φυτέψουμε πεύκα αλλά άλλα βραδύκαυστα και πλατύφυλλα φυτά«, είπε.
Επιτελικό κράτος
Απαντώντας τις κατηγορίες περί ανύπαρκτου επιτελικού κράτος, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι «το επιτελικό κράτος δεν σβήνει φωτιές με τη μάνικα, αλλά συντονίζει, ορίζει προτεραιότητες, αξιολογεί και επιβλέπει» προσθέτοντας ότι έχει πετύχει πάρα πολλά αυτούς τους μήνες. Τόνισε δε ότι «τολμώ να πω σε αυτούς που μας ασκούν κριτική ότι αυτό που παραλάβαμε δε ήταν σίγουρα επιτελικό και σε πολλές περιπτώσεις ούτε κράτος».
Κληθείς να σχολιάσει τη χθεσινή ανακοίνωση του κ. Χρυσοχοΐδη, υπογράμμισε ότι «ρόλος ενός υπουργού δεν είναι μόνο να συντονίζει αλλά να βρίσκεται κοντά στις δυνάμεις, να τις ενθαρρύνει. Προτιμώ υπουργό παρόντα στο πεδίο παρά εξαφανισμένο».
Ενεργοποίηση ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης
Σε ό,τι αφορά στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, είπε ότι το αίτημα κατατέθηκε εντός λίγων ωρών από τη στιγμή που έγινε αντιληπτό ότι «η πυρκαγιά ξεπερνούσε τις δυνάμεις μας». Στο πλαίσιο αυτό, 24 χώρες έσπευσαν να συνδράμουν με εναέρια μέσα, οχήματα και πεζοπόρα τμήματα. «Ποτέ στο παρελθόν δεν υπήρχε μεγαλύτερη διεθνής κινητοποίηση σε τέτοια καταστροφή», συμπλήρωσε επισημαίνοντας ότι μάθαμε πώς μπορούμε να δουλεύουμε και με οργανωμένα σώματα πυροσβεστικής από άλλες χώρες.
«Η γενεσιουργός αιτία ήταν ο πρωτοφανής σε ένταση καύσωνας που μετέτρεψε τη χώρα σε πυριτιδαποθήκη. Δεν προκλήθηκαν τυχαία όλες οι πυρκαγιές. Κάποιες ξέφυγαν. Του χρόνου θα είμαστε καλύτεροι, θα μάθουμε από τα λάθη μας και θα δράσουμε προληπτικά. Δε θα ακυρώσω την προετοιμασία που είχε γίνει», ανέφερε.
Σενάρια για αλλαγές χρήσης γης επενδύσεις real estate και ανεμογεννήτριες
Στα σενάρια ότι οι πυρκαγιές εσκεμμένα ξέφυγαν για να αλλάξουν χρήση τα δάση και να τοποθετηθούν ανεμογεννήτριες και να γίνουν επενδύσεις σε real estate, χαρακτήρισε παντελώς ανυπόστατη αυτή τη συζήτηση, καθώς το Σύνταγμα επιτάσσει μια καμένη έκταση να κριθεί αναδασωτέα. «Το ίδιο το Σύνταγμα στο άρθρο 24 επιτρέπει εντός δασών να γίνονται παρεμβάσεις. Δε χρειαζόταν να καούν τα δάση για να μπουν ανεμογεννήτριες, όπως έχουν φτιαχτεί σε πολλά. Η δαιμονοποίηση των ανεμογεννητριών βρίσκεται απέναντι στην πολιτική επιλογή του πλανήτη να μεταφερθεί προς μονάδες παραγωγής ενέργειας που δεν εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα. Θα πάμε σε μηδενικές εκπομπές με σύμμαχο τον ήλιο και τον αέρα», τόνισε.
Οργανωμένο σχέδιο εμπρησμού;
Ερωτηθείς ο πρωθυπουργός αν υπήρξε οργανωμένο σχέδιο εμπρησμών, απάντησε ότι αυτό θα το διερευνήσει η δικαιοσύνη. «Είναι βέβαιο ότι πολλές πυρκαγιές ήταν αποτέλεσμα εμπρησμού. Δεν ξέρουμε αν υπήρχε οργανωμένο σχέδιο. Αλλά το γεγονός ότι είχαμε αυτές τις θερμοκρασίες έκανε το έργο των εμπρηστών πολύ πιο εύκολο», ανέφερε.
Πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ
Κληθείς να απαντήσει γιατί το πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ δεν μπορούσε να ξεκινήσει νωρίτερα αφού είχαν εντοπιστεί οι ελλείψεις στην Πολιτική Προστασία, ο πρωθυπουργός σημείωσε «έχουν γίνει πολλά στην Πολιτική Προστασία τους τελευταίους 24 μήνες» και τόνισε πως υπήρξε πρόνοια για αυτή την αντιπυρική περίοδο και ότι όταν έγιναν οι σχετικές ανακοινώσεις για τις μισθώσεις αεροσκαφών για την αντιπυρική προστασία από τον κ. Χαρδαλιά, εφημερίδες της αντιπολίτευσης τον κατηγορούσαν ότι μοιράζει εκατομμύρια.
Είπε ακόμη ότι ένα τόσο μεγάλο πρόγραμμα δεν μπορεί να υλοποιηθεί μέσα σε λίγους μήνες, ούτε καν σε κάποια χρόνια.
«Αυτό που είναι πάρα πολύ σημαντικό να τονίσουμε είναι ότι έχουμε εξασφαλίσει τους χρηματοδοτικούς πόρους για το σχέδιο ΑΙΓΙΣ», είπε επισημαίνοντας την ευκολία να παρουσιάζονται σχέδια πάνω στον χάρτη χωρίς να υπάρχουν χρήματα για την υλοποίησή τους. Εξήγησε στο σημείο αυτό αναλυτικά το πώς έχουν εξασφαλιστεί οι πόροι και από ποιες πηγές.
Υπογράμμισε επίσης πως η Πολιτική Προστασία δεν έχει να κάνει μόνο με τις πυρκαγιές αλλά και ότι πρέπει να έχει ένα αποκεντρωμένο αποτύπωμα όπως αποκεντρωμένη πρέπει να είναι και η διάταξη των δυνάμεων.
«Αυτό που πρέπει να μας απασχολήσει είναι η ταχύτητα υλοποίησης αυτού του προγράμματος και βέβαια τι θα κάνουμε στη μεταβατική περίοδο», τόνισε.
Πρόωρες εκλογές και οικονομία
Σχετικά με το αν εξετάζει την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι «οι πρόωρες εκλογές δεν είναι ούτε στρατηγική επιλογή ούτε τακτική επιλογή. Είναι μη επιλογή» και πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση θα εξαντλήσει την τετραετία.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στην πορεία της οικονομίας τονίζοντας ότι «οι ενδείξεις δείχνουν ότι η θα ανακάμψει γρήγορα, τα στοιχεία από τον τουρισμό είναι ενθαρρυντικά και εάν συνεχίσουμε έτσι θα ξεπεράσουμε τους στόχους που θέσαμε. Έχουμε τα χρηματοδοτικά εργαλεία για να στηρίξουμε την οικονομία».
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
