ΚΑΙΡΟΣ

Εκλογικός νόμος: Κλειστά τα χαρτιά της η κυβέρνηση - Τα σενάρια

Your browser doesn’t support HTML5 audio

Από τη στιγμή που προκριθεί η αλλαγή του εκλογικού νόμου η σύγκρουση με τα κόμματα της αντιπολίτευσης στη Βουλή αναμένεται να είναι σφοδρή.

Του Αντώνη Αντζολέτου

Φουντώνουν συνεχώς τα σενάρια για αλλαγή του εκλογικού νόμου από την κυβέρνηση. Από το Μαξίμου κρατούν κλειστά τα χαρτιά τους και επιμένουν πως η πλειοψηφία προχωρά προς τις εκλογές χωρίς διαφοροποιήσεις, ωστόσο ένα – ένα τα κυβερνητικά στελέχη αφήνουν συνεχώς ανοιχτό το παράθυρο να υπάρξει κάποια παρέμβαση. Θα γίνουν ανακοινώσεις από τον πρωθυπουργό την ερχόμενη Κυριακή στη ΔΕΘ κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου; Από την Ηρώδου Αττικού είναι εξαιρετικά φειδωλοί αν και οι πληροφορίες αναφέρουν πως είναι αρκετά τα γαλάζια στελέχη που εισηγούνται την κατάργηση του κλιμακωτού μπόνους που ανεβάζει τον πήχη της αυτοδυναμίας.

Ο Γιάννης Οικονόμου κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών δήλωσε για το θέμα:  «Τα δεδομένα είναι γνωστά. Από εκεί και πέρα πάγια θέση της παράταξής μας είναι ότι ο εκλογικός νόμος πρέπει να αποτυπώνει προφανώς τους εκλογικούς συσχετισμούς και να οδηγεί σε ισχυρές και σταθερές διακυβερνήσεις, σε κυβερνήσεις που μπορούν να παίρνουν γρήγορα σημαντικές, ουσιαστικές θαρραλέες αποφάσεις και αντίστροφα ο εκλογικός νόμος να είναι τέτοιος έτσι ώστε να αποτρέπει και την ακυβερνησία και το σχηματισμό των αδύναμων κυβερνήσεων». Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σε άλλη ερώτηση άφησε επίσης ανοιχτό το παράθυρο παρεμβάσεων  τονίζοντας πως «η κυβέρνηση προχωρά για εκλογές στο τέλος της τετραετίας με το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο. Από εκεί και πέρα υπάρχουν ζητήματα που κανείς οφείλει να προσμετρά και να τους δίνει τη δέουσα σημασία που πρέπει να τους δώσει. Δεν έχει αλλάξει κάτι ούτε έχουμε κάτι περισσότερο αυτή τη στιγμή να πούμε στην κατεύθυνση αυτή».

Στην περίπτωση που αποφασιστεί η αλλαγή του εκλογικού συστήματος ένα από τα σενάρια που έχουν κυκλοφορήσει είναι η επαναφορά του «νόμου Παυλόπουλου» που είχε ψηφιστεί το 2008 και προβλέπει μπόνους 50 εδρών στο πρώτο κόμμα ανεξαρτήτως ποσοστού. Με το νέο εκλογικό σύστημα που ψήφισε η ΝΔ τον Ιανουάριο του 2020 - και θα ισχύσει από τις μεθεπόμενες εκλογές - αν το πρώτο κόμμα λάβει το 25% των έγκυρων ψηφοδελτίων, τότε παίρνει μπόνους 20 έδρες. Οι υπόλοιπες 280 έδρες κατανέμονται αναλογικά μεταξύ των δικαιούμενων εδρών των κομμάτων. Από το 25% και μετά, για κάθε 0,5% το πρώτο κόμμα παίρνει επιπλέον μπόνους μία έδρα, ενώ το μάξιμουμ των 50 εδρών το λαμβάνει εάν το ποσοστό του είναι στο 40%. Η σκέψη, που υπάρχει, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι να μειωθεί το ποσοστό που απαιτείται για κάθε επιπλέον έδρα από το 0,5% στο 0,4% ή ακόμα και στο 0,3%. Και στα δυο σενάρια το ποσοστό για την αυτοδυναμία πέφτει στο 36%, ενώ με το ισχύον σύστημα αν το ποσοστό των κομμάτων εκτός Βουλής φτάσει στο 8% (όπως στις εκλογές του 2019) η πλειοψηφία στη Βουλή απαιτεί τουλάχιστον 38%.

Σε αυτό το περιβάλλον ο Γιώργος Γεραπετρίτης μιλώντας στον ΑΝΤ1 δήλωσε ότι «αυτός είναι ο εκλογικός νόμος και θα πορευτούμε με αυτόν, όμως αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να ξεφεύγει της προσοχής μας ότι διαμορφώνεται ένα κλίμα που υποβαθμίζει την πιθανότητα συνεργασιών, όχι με ευθύνη της κυβέρνησης». Αυτό το ενδεχόμενο, πάντως δεν το βλέπουν θετικά τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Πηγές του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρουν πως ο κ.Μητσοτάκης «ετοιμάζεται να γίνει ο πρώτος πρωθυπουργός στην ιστορία της χώρας, που θα αλλάξει για δεύτερη φορά τον εκλογικό νόμο πριν καν εφαρμοστεί αυτός που έχει ήδη ψηφίσει. Πρόκειται για πρωτοφανή θεσμικό τυχοδιωκτισμό που κανείς άλλος πρωθυπουργός δεν αποτόλμησε στο παρελθόν». Από την Κουμουνδούρου επισημαίνουν πως η εκλογική ήττα της ΝΔ είναι δεδομένη με όποιο εκλογικό σύστημα και αν γίνουν οι μεθεπόμενες εκλογές και μιλούν για νίκη από την κάλπη της απλής αναλογικής. Όπως εκτιμούν από την αξιωματική αντιπολίτευση, μετά τη υπόθεση των παρακολουθήσεων δεν υπάρχει πλέον κανένα περιθώριο συνεργασίας της γαλάζιας παράταξης με το ΠΑΣΟΚ. Συμπληρώνουν πως η μόνη περίπτωση τα δυο κόμματα να επαναλάβουν τη συμμαχία της περιόδου 2012-2015 είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης να πάψει να είναι αρχηγός της γαλάζιας παράταξης.

Υπενθυμίζεται πως την πιθανότητα αλλαγής του εκλογικού νόμου την έχουν φέρει στο προσκήνιο στελέχη της ΝΔ. Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος, η Ντόρα Μπακογιάννη, και ο Θεόδωρος Καράογλου τοποθετήθηκαν και δημόσια για το θέμα. Προβληματισμός από την πλευρά του πρωθυπουργού υπάρχει, καθώς οι κινήσεις του έως τώρα είναι αυστηρά θεσμικές, ωστόσο το ζήτημα της σταθερότητας και της ανάγκης ύπαρξης μιας ισχυρής και αυτοδύναμης κυβέρνησης φαίνεται να έχει μπει στη ζυγαριά του Μαξίμου. Από τη στιγμή που προκριθεί η αλλαγή του εκλογικού νόμου η σύγκρουση με τα κόμματα της αντιπολίτευσης στη Βουλή αναμένεται να είναι σφοδρή. Πέρα από τον ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, Ελληνική Λύση και ΜέΡΑ25 με ανακοινώσεις τους ξεκαθάρισαν πως είναι αντίθετοι σε μια τέτοια κίνηση.