Η δημοκρατία του δημοσίου διαλόγου

οι δημοσιογράφοι, οι πολιτικοί, οι καλλιτέχνες και όσοι, έχουν αυτό τον ρόλο, δέχονται και την κριτική. Είναι, όμως, διαφορετικό να ασκείται κριτική και διαφορετικό να απειλείσαι.

Αναγνωρίζω πως ο δημόσιος διάλογος, ενέχει στοιχεία κριτικής και, μάλιστα, έντονης. Και πολλές φορές με γηπεδικές εκφράσεις. Και απειλών, εμμέσως πλην σαφώς. Ακόμη και καλημέρα να πεις, όσοι θέλουν να σου επιτεθούν, επειδή δεν συμφωνούν με τις απόψεις σου, θα ασκήσουν κριτική. 

Αλλά είναι δημόσιος διάλογος. Με σωστό ή λάθος τρόπο, δέχεσαι κριτική. Εξάλλου και ο όρος από μόνος του, είναι προς κριτική. Αλλιώς, κάνεις διάλογο μόνον με το μικρόκοσμο σου. Με την παρέα σου, με άλλα λόγια. 

Αλλά οι δημοσιογράφοι, οι πολιτικοί, οι καλλιτέχνες και όσοι, έχουν αυτό τον ρόλο, δέχονται και την κριτική. Είναι, όμως, διαφορετικό να ασκείται κριτική και διαφορετικό να απειλείσαι. Με όποιο τρόπο. Ευθέως ή εμμέσως. Διότι η απειλή, ξεπερνά τα όρια της κριτικής και του διαλόγου και μετατρέπεται σε κίνδυνο. Αν επιδιώκεις να προκαλέσεις το φόβο, τότε, απειλείς την ίδια τη δημοκρατία. Ο φόβος, πολλές φορές, εξελίσσεται σε αυτολογοκρισία και αυτή είναι η χειρότερη μορφή λογοκρισίας. Χειρότερη ενδεχομένως και από την απαγόρευση του ελεύθερου διαλόγου. Δεν φυλακίζομαι, επειδή φοβάμαι να μιλήσω και όχι γιατί μου απαγορεύεται. 

Όσοι δημοσιογράφοι ξεπερνούν τα όρια της δημοκρατίας τότε και αυτοί απειλούν. Το ίδιο ισχύει για όλους. Αλλά όταν με παρρησία εκφράζουν τις απόψεις τους, τότε ασκούν το επάγγελμα τους και, μάλιστα, το κεκτημένο δικαίωμα τους να μιλούν ελεύθερα. Διότι οι εξουσίες ελέγχονται και αυτός είναι ο ρόλος της δημοσιογραφίας. Σε όλες τις εξουσίες, σε όλες τις κυβερνήσεις. 

Όταν «βασανίζεις» με οποιοδήποτε τρόπο, γίνεσαι εσύ βασανιστής και τότε έχεις ήδη αποδεχθεί τη θέα του τέρατος, όπως έλεγε και ο Μάνος Χατζηδάκης. Η απειλή, όποια μορφή και αν έχει, δεν είναι Αριστοφανικός λόγος. Ο μέγας θεατράνθρωπος της αρχαιότητος, μπορεί να ασκούσε χειρότερη και σκληρότερη κριτική αλλά στο πλαίσιο της σάτιρας. 

Η κουκούλα, ο σάκος και η τιμωρία για τις απόψεις, δεν είναι ίδιον ούτε της δημοκρατίας ούτε της αριστεράς που έχει δεχθεί ανάλογους βασανισμούς...