Του Νίκου Παπαδόπουλου*
Η έκθεση των παιδιών από μικρή ηλικία στα social media είτε άμεσα είτε έμμεσα προϋποθέτει την ανάπτυξη δεξιοτήτων από τη μεριά τους, που θα τους δίνουν τη δυνατότητα να επεξεργάζονται κριτικά όσα λαμβάνουν χώρα γύρω τους χωρίς να τα υιοθετούν αφιλτράριστα. Σε αυτό ακριβώς το σημείο τοποθετείται η ευθύνη του σχολείου και της οικογένειας. Πόσο απαραίτητη είναι η ανάπτυξη κριτικού γραμματισμού;
Πόσο σημαντικό είναι ο μαθητής να είναι σε θέση να επιλέγει την θετική από την αρνητική πληροφορία που θα δεχτεί; Αυτό μπορεί να κατακτηθεί μέσα από την ανάδειξη θετικών προτύπων και την σταδιακή αποδόμηση των επιφανειακών αναγκών που προβάλλονται όλο και πιο συχνά, δίνοντας έμφαση στην εξωτερική εμφάνιση ως μοναδική απόδειξη ομορφιάς.
Αν θα μιλούσα στους μαθητές μου για ένα θετικό κοινωνικό πρότυπο θα επέλεγα τη Μαλάλα Γιουσαφζάι, έναν άνθρωπο που δεν χρειάζεται ρετούς για να δείχνει όμορφος. H Μαλάλα Γιουσαφζάι, όταν ακόμη βρισκόταν στο εντέκατο έτος της ηλικίας της, δέχτηκε επίθεση μέσα στο σχολικό λεωφορείο από Ταλιμπάν και τελικά επέζησε από πυροβολισμό στο κεφάλι. Η Μαλάλα έγινε γνωστή καθώς υπερασπιζόταν το δικαίωμα των κοριτσιών στην εκπαίδευση ενώ στα 17 της χρόνια έγινε η νεότερη κάτοχος βραβείου Νόμπελ στον κόσμο. Η ίδια τότε, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Αυτό το βραβείο δεν είναι μόνο δικό μου. Ανήκει σε όλα εκείνα τα ξεχασμένα παιδιά που θέλουν να μορφωθούν. Σε όλα εκείνα τα τρομαγμένα παιδιά που επιθυμούν ειρήνη, σε όλα εκείνα τα παιδιά που τους έχουν στερήσει τον λόγο και λαχταρούν την αλλαγή».
Το χρέος του δασκάλου βρίσκεται στην ουσιαστική διαπαιδαγώγηση των μαθητών μέσα από την ευρύτερη συμπεριφορά και στάση του απέναντι στη ζωή δημιουργώντας πρότυπα αναφοράς για τους μαθητές, ιδίως των μικρότερων ηλικιών. Τι οδηγεί σε αυτό; Η ανάγκη του κάθε παιδιού για ταύτιση με έναν εκπαιδευτικό δίκαιο, δημοκρατικό, που λειτουργεί με αλληλεγγύη, σεβασμό, υπευθυνότητα και συνέπεια.
Δεν αρκεί ο δάσκαλος να δημιουργήσει απλά καλούς μαθητές, αλλά σύγχρονους πολίτες που θα έχουν αποκτήσει τα κατάλληλα εφόδια να υπερασπιστούν τον άνθρωπο όπου κι αν εκείνος βρίσκεται. Σε αυτό το σημείο, αξίζει να επισημανθεί το πλεονέκτημα της Μαλάλα το οποίο την οδήγησε να προασπιστεί με τόση αποφασιστικότητα τα δικαιώματα της γυναίκας και των παιδιών στην τέταρτη πιο επικίνδυνη χώρα σε ό,τι αφορά τις διακρίσεις. Ποιο ήτα αυτό; H παιδεία! Η Μαλάλα έλαβε από μικρή ηλικία εκπαίδευση καθώς ο πατέρας της είναι ιδιοκτήτης σχολείου θηλέων και ποιητής.
Αξίζει να οδηγήσουμε τα παιδιά, τους μαθητές μας να μην κοιτάζουν απλά στο instagram αλλά να βλέπουν στη ζωή!
* Ο Νικόλαος - Θεολόγος Παπαδόπουλος είναι εν ενεργεία εκπαιδευτικός γαλλικής γλώσσας στην Πρωτοβάθμια και Μεταδευτεροβάθμια Εκπαίδευση
