Στην 60ή θέση η Ελλάδα στο νέο Παγκόσμιο Δείκτη Ειρήνης

Υποχώρηση έξι θέσεων σε σύγκριση με πέρσι

Λονδίνο, Θανάσης Γκαβός

Την 60ή θέση μεταξύ 163 χωρών καταλαμβάνει η Ελλάδα (με σκορ 1,89) στην κατάταξη του Παγκόσμιου Δείκτη Ειρήνης 2023 που καταρτίζει η διεθνής δεξαμενή σκέψης Ινστιτούτο για τα Οικονομικά και την Ειρήνη (IEP).

Πρόκειται για υποχώρηση έξι θέσεων σε σύγκριση με τον Δείκτη για το προηγούμενο έτος (2022). Μεταξύ των 36 χωρών του Δείκτη που υπάγονται στη γεωγραφική κατηγορία της Ευρώπης η Ελλάδα έρχεται 30ή.

Ο Δείκτης Ειρήνης βασίζεται στην αξιολόγηση τριών κατηγοριών ανά χώρα: του επιπέδου κοινωνικής ασφάλειας και προστασίας των πολιτών, του βαθμού της εμπλοκής σε εγχώριες ή εξωτερικές συρράξεις διαφόρων βαθμίδων βίας ή απειλής βίας και του βαθμού στρατικοποίησης.

Στον τομέα της ασφάλειας η Ελλάδα είναι 36η, της εμπλοκής σε συρράξεις 94η, και της στρατικοποίησης 138η.

Οι 23 επιμέρους δείκτες που εξετάζονται στο πλαίσιο αυτών των κατηγοριών είναι οι εξής: βίαιες διαδηλώσεις, συρράξεις στο εξωτερικό και στο εσωτερικό, θάνατοι από εγχώριες συρράξεις, αντίκτυπος της τρομοκρατίας, ένταση της εγχώριας σύρραξης, σχέσεις με γειτονικές χώρες, παρουσία προσφύγων και εσωτερικά εκτοπισμένων ανθρώπων, πολιτική αστάθεια, βίαιη εγκληματικότητα, ποσοστά φυλακισμένων, επάρκεια αστυνόμευσης, θάνατοι από συρράξεις στο εξωτερικό, εισαγωγές όπλων, επίπεδο πολιτικής τρομοκρατίας, πρόσβαση πληθυσμού σε μικρά όπλα, στρατιωτικές δαπάνες, αντιλήψεις περί εγκληματικότητας, εξαγωγές όπλων, ποσοστά ανθρωποκτονιών, ύψος έμψυχου δυναμικού των ενόπλων δυνάμεων, ύπαρξη πυρηνικών και βαρέων όπλων, χρηματοδότηση ειρηνευτικής δύναμης των Ηνωμένων Εθνών.

Το μέσο επίπεδο της παγκόσμιας ειρήνης μειώθηκε κατά 0,42% το 2022, στη 13η ετήσια επιδείνωση του Δείκτη τα τελευταία 15 χρόνια. Η κατάσταση ως προς την ειρήνη βελτιώθηκε σε 84 χώρες και επιδεινώθηκε σε 79.

Στην κορυφή του Δείκτη Ειρήνης βρίσκεται για ακόμα μία χρονιά η Ισλανδία (με σκορ 1,124), ακολουθούμενη κατά σειρά από τις Δανία (1,31), Ιρλανδία (1,312), Νέα Ζηλανδία (1,313) και Αυστρία (1,316). Την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν η Σιγκαπούρη, η Πορτογαλία, η Σλοβενία, η Ιαπωνία και η Ελβετία.

Στον αντίποδα, τη χειρότερη επίδοση του Δείκτη (με σκορ 3,448) καταγράφει για ακόμα μία φορά το Αφγανιστάν. Οι υπόλοιπες χώρες με κόκκινη σήμανση, που υποδεικνύει πολύ χαμηλό σκορ είναι κατά σειρά η Υεμένη, η Συρία, το Νότιο Σουδάν, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό, η Ρωσία, η Ουκρανία, η Σομαλία, το Σουδάν, το Ιράκ, το Μάλι και η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία.

Χαμηλά στην κατάταξη βρίσκεται η Τουρκία, στη θέση 147 με σκορ 2,8 (μαζί με το Ιράν). Η Κύπρος είναι 64η.

Η έκθεση του IEP αποτιμά επιπλέον τον οικονομικό αντίκτυπο της βίας ανά την υφήλιο για το 2022 σε 17,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, κόστος που αντιστοιχεί στο 12,9% του παγκόσμιου ΑΕΠ και είναι αυξημένο κατά 6,6% σε σχέση με το 2021.

Σημειώνεται ότι η Κύπρος υπολογίζεται πως είναι 8η στον Δείκτη ως προς το υψηλότερο οικονομικό κόστος των απειλών για την ειρήνη ως ποσοστό του ΑΕΠ, με 23,3% (πίσω μόνο από τις Ουκρανία, Αφγανιστάν, Σουδάν, Βόρεια Κορέα, Σομαλία, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Κολομβία). Όπως εξηγείται, το κόστος αυτό προκύπτει από τις οικονομικές συνθήκες που δημιουργεί ο αναλογικά μεγάλος αριθμός των προσφύγων, αλλά και των εγχώρια εκτοπισμένων κατοίκων.

Η Ελλάδα είναι 64η ως προς το οικονομικό κόστος των απειλών για την ειρήνη, με 8% του ΑΕΠ.

Στα επιμέρους στοιχεία αίσθηση προκαλεί η αύξηση της τάξης του 96% των θανάτων σε μάχες σε εμπόλεμες ζώνες το 2022 σε σχέση με το 2021, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, αλλά και των συρράξεων σε Μάλι, Μιανμάρ και πρωτίστως στην Αιθιοπία, όπου καταγράφηκαν τα περισσότερα θύματα.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται δε στην αυξημένη θανατηφόρα χρήση drone σε εμπόλεμες ζώνες. Συνολικά υπολογίζεται πως 238.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε πολεμικές συρράξεις το 2022. 91 χώρες εμπλέκονταν πέρυσι σε κάποια ένοπλη σύρραξη εκτός των συνόρων τους, ενώ το 2008 ο αντίστοιχος ;ρυθμός χωρών ήταν 58.

Είναι η 17η χρονιά δημοσίευσης του Παγκόσμιου Δείκτη Ειρήνης από το ΙΕΡ. Οι 163 χώρες του Δείκτη αντιστοιχούν στο 99,7% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Πηγή: skai.gr