Εως το 2025 η αποκατάσταση του «Αλκαζάρ» - του τεμένους Χαμζά Μπέη, στη Θεσσαλονίκη (φωτογραφίες)

Το τέμενος βρίσκεται στην Εγνατία, σχεδόν στη συμβολή με Βενιζέλου και είναι το παλαιότερο τζαμί της Θεσσαλονίκης

Αποκαθίσταται, ως το 2025, το Αλκαζάρ, στη Θεσσαλονίκη, το μνημείο που βρίσκεται μπροστά από το παλιό δημαρχείο της Θεσσαλονίκης, το Καραβάν Σαράϊ, το οποίο ήταν χώρος με καταλύματα για τους ταξιδιώτες και τους προσκυνητές την Οθωμανική περίοδο.

Το Τεμένος Χαμζά Μπέη, γνωστό ως Αλκαζάρ, εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης, με χρηματοδότηση 10.511.984 ευρώ και ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025.

αλκαζαρ

Το ιστορικό μνημέιο αποκαθίσταται πλήρως από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ενώ ως φορέας υλοποίησης έχει οριστεί η Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων. 

Το τέμενος βρίσκεται στην Εγνατία, σχεδόν στη συμβολή με Βενιζέλου και είναι το παλαιότερο τζαμί της Θεσσαλονίκης. 

αλκαζαρ

Οπως είχε δηλώσει πρόσφατα η προϊσταμένη αρχαιοτήτων Πέλλας και αναπληρώτρια προϊσταμένη Εφορίας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, Μπετίνα Τσιγαρίδα, έως το τέλος του 2026 θα έχουν φύγει όλες οι σκαλωσιές από το «Αλκαζάρ» και το κτίριο θα είναι έτοιμο να αποδοθεί ως ένα πολύ σημαντικό μνημείο για να χρησιμοποιείται σε ήπιες πολιτιστικές δράσεις.

Πρόκειται για το μοναδικό τέμενος με αίθριο στα Βαλκάνια, εκτός από τα τεμένη της Κωνσταντινούπολης.

Το τέμενος μετατράπηκε σε τζαμί είναι προσανατολισμένο στην Μέκκα και αποτελείται από μια τετράγωνη αίθουσα σκεπασμένη με τρούλο. Η αυλή έχει περιστύλιο με 22 κολώνες και επάνω στο κεντρικό κτίριο έχει γίνει προσάρτηση τρίπλευρης στοάς.

Η ιστορία του Αλκαζάρ

Η ιστορική ονομασία του «Αλκαζάρ» είναι Χαμζά Μπέη Τζαμί και χτίστηκε το 1468, στη μνήμη του στρατιωτικού Χαμζά Μπέη, από την κόρη του Χαφσά. Και ενώ αρχικά υπήρξε ένα μικρό τζαμί, με το πέρασμα των χρόνων επεκτάθηκε και απέκτησε μιναρέ και μεγάλη αυλή με περιστύλιο.

αλκαζαρ

Ο Σουλτάνος Σελήμ Β’, διέταξε την απόσπαση παλαιοχριστιανικών κολόνων και κιονόκρανων από διάφορους ναούς της πόλης και την μεταφορά τους εδώ(στο Αλκαζάρ). Το 1620, έγιναν επισκευές στο κτίριο λόγω κάποιας φυσικής καταστροφής, γεγονός που μαρτυράει και η επιγραφή που βρίσκεται στο κτίριο.

Παρέμεινε να λειτουργεί ως τζαμί μέχρι και το 1925.

Ακολούθως ο χώρος αγοράστηκε από επιχειρηματία ο οποίος μετέτρεψε το μνημείο σε κινηματογράφο. Και μάλιστα τα τελευταία χρόνια σε κινηματογράφο προβολής ερωτικών ταινιών.

Την ονομασία «Αλκαζάρ»(σημαίνει φρούριο, οχυρό στα αραβικά) την πήρε όταν άρχισε να λειτουργεί ως κινηματογράφος.

αλκαζαρ

Αργότερα πέρασε στα χέρια άλλου ιδιοκτήτη ο οποίος μετέτρεψε το μνημείο σε εμπορικό κατάστημα κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να αλλοιωθεί εντελώς η φυσιογνωμία του κτιρίου.Το 1977, δωρήθηκε στον Ερυθρό Σταυρό αλλά κρίθηκε ακατάλληλο.

Το 2006, παραχωρήθηκε στο υπουργείο Πολιτισμού, το οποίο από τότε πραγματοποιεί έργα αποκατάστασης του μνημείου.

Πηγή: skai.gr