Κλείσιμο

Προειδοποιήσεις Βέμπερ για τη διεύρυνση του Μηχανισμού Σταθερότητας

Την ανάγκη διατήρησης της αρχής της υπευθυνότητας των κρατών μελών και του όρου μη-διάσωσης στην επικείμενη συμφωνία για τη διακυβέρνηση της ευρωζώνης, τονίζει με άρθρο του στους Financial Times ο απερχόμενος διοικητής της Bundesbank, Άξελ Βέμπερ.

Ως «θεμέλιους λίθους» για τη μεταρρύθμιση της διακυβέρνησης της ευρωζώνης ο κ. Βέμπερ αναφέρει αρχικά τη συμφωνία ότι η προσαρμογή των δημοσίων οικονομικών και οι μεταρρυθμίσεις είναι θέμα των εθνικών κυβερνήσεων και ότι η οικονομική βοήθεια απλά εξασφαλίζει κάποια πρόσθετα χρονικά περιθώρια. Υπό την προϋπόθεση αυτή εκτιμά ότι τα υπάρχοντα όργανα βραχυπρόθεσμης αντιμετώπισης κρίσεων είναι επαρκή. Σε περιπτώσεις μελλοντικών κρίσεων είναι αναγκαία η θέσπιση σωστών κινήτρων για πολιτικές που προάγουν τη σταθερότητα. Παράλληλα, απαιτείται βελτίωση της εποπτείας και των κανονισμών των αγορών. Τέλος, χρειάζεται ένας μηχανισμός επίλυσης κρίσεων που «δεν ελαχιστοποιεί την εξατομικευμένη ευθύνη των κρατών μελών και των παραγόντων της αγοράς».

Υπό αυτούς τους όρους, σχολιάζει ο κ. Βέμπερ, οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συνιστούν ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο επισημαίνει ότι οι προτάσεις που έχουν κατατεθεί για την ενίσχυση του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης δεν είναι επαρκείς και ίσως αποδυναμωθούν περισσότερο στη πολιτική διαδικασία.

Τονίζει δε ότι η παροχή βοήθειας από το Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ) θα δίνεται μόνο με το πρέπον επιτόκιο και θα φέρει ως όρο ένα αυστηρό πρόγραμμα προσαρμογής. Ο Γερμανός αξιωματούχος προσθέτει ότι θα πρέπει να προβλέπονται ρήτρες συλλογικής δράσης που θα διευκολύνουν την αναδιάρθρωση χρέους σε περίπτωση πτώχευσης. Παράλληλα, οι φορολογούμενοι σε άλλες χώρες μέλη της ευρωζώνης θα προστατεύονται με καθεστώς προνομιούχων πιστωτών. Με τις προβλέψεις αυτές εξασφαλίζεται κατά τον κ. Βέμπερ η άμεση απάντηση στις κρίσεις χωρίς να υπονομεύονται τα κίνητρα για βιώσιμη οικονομική πολιτική από τις κυβερνήσεις των κρατών μελών.

Ο Άξελ Βέμπερ συνεχίζει εκφράζοντας τις επιφυλάξεις του απέναντι στις προτάσεις για διεύρυνση ή χαλάρωση των όρων του συμφωνηθέντος πλαισίου δράσης στην ευρωζώνη, σημειώνοντας ότι αποτέλεσμα θα είναι η μείωση του βαθμού υπευθυνότητας των παραγόντων της αγοράς και των κυβερνήσεων. «Για το λόγο αυτό αντιλαμβάνονται έναν κίνδυνο στη μείωση των επιτοκίων των δανείων από το [μελλοντικό] ΕΜΣ κατά μεγάλο ποσοστό σε σχέση με τους όρους του [υπάρχοντος] Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ), εισάγοντας στην ουσία τα ευρωομόλογα από την πίσω πόρτα», τονίζει ο κ. Βέμπερ.
Κατά την άποψή του, οι αγορές ομολόγων δεν πρέπει να ενσωματωθούν στη λειτουργία του ΕΜΣ.

Πρώτον, θα δημιουργούνταν προβλήματα ως προς την ποσότητα, τη χρονική στιγμή και τις συνθήκες αυτών της αγοράς των ομολόγων αυτών. Δεύτερον, με δεδομένη τη στήριξη από τον ΕΜΣ οι χώρες μέλη που αντιμετωπίζουν προβλήματα θα είναι ήδη προστατευμένες από τα υψηλά επιτόκια των αγορών. Τρίτον, ο δανεισμός από τον ΕΜΣ με σκοπό την επαναγορά χρέους από κυβερνήσεις που θα το επιθυμούσαν δεν θα ήταν μόνο πολύ αναποτελεσματική, καθώς θα απαιτούσε πολύ μεγάλες ποσότητες ομολόγων για να έχει οποιοδήποτε όφελος, αλλά θα συνιστούσε επίσης μεταφορά κεφαλαίων από άλλες χώρες μέλη της ευρωζώνης, τόσο μεγαλύτερη όσο μικρότερο θα ήταν το επιτόκιο δανεισμού από τον ΕΜΣ.

Τέταρτον, δεν είναι βέβαιο ότι η αγορά κρατικών ομολόγων από τον ΕΜΣ θα σταθεροποιούσε τις τιμές των ομολόγων και τις αγορές, όπως υποστηρίζουν οι οπαδοί του σχεδίου αυτού.
Πηγή: Θανάσης Γκαβός, Λονδίνο