Αισιόδοξα τα νέα μηνύματα από τη χορήγηση χημειοθεραπείας σε ασθενείς με καρκίνο προστάτη

Μάλιστα,  οι εξελίξεις αυτές που βασίστηκαν στο πρώτο σημαντικό φάρμακο για τη νόσο, ανοίγουν ένα σημαντικό πεδίο για περαιτέρω βελτιώσεις στην επιβίωση των ασθενών και την ποιότητα της ζωής τους. 
Ανατρέχοντας μία περίπου δεκαετία πίσω και συγκεκριμένα το 2004, βλέπουμε ότι η επιστημονική κοινότητα δέχτηκε με ενθουσιασμό τα αποτελέσματα από δύο μελέτες ορόσημο (τις TAX327 και SWOG9916) οι οποίες κατέδειξαν όφελος στην επιβίωση και ανακούφιση από τα συμπτώματα της νόσου κατά τη χορήγηση χημειοθεραπείας βασισμένη στη δραστική ουσία δοσεταξέλη σε συνδυασμό με την ουσία πρεδνιζόνη που αποτελούν την πρώτη γραμμής χημειοθεραπεία σε ασθενείς με μεταστατικό ορμονοανθεκτικό καρκίνο προστάτη
Μέχρι το 2010, δεν είχε εγκριθεί άλλη θεραπεία για τους ασθενείς που θα παρουσιάσουν πρόοδο νόσου μετά τη θεραπεία με δοσεταξέλη, αποτελώντας μία πραγματική ακάλυπτη ιατρική ανάγκη, με μόνη διαφοροποίηση τη χορήγηση ενός φαρμάκου, της μιτοξαντρόνης για την ανακούφιση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με το άλγος και τη βελτιστοποίηση της ποιότητας ζωής των ασθενών. 
Από το 2010 μέχρι σήμερα έχουν εγκριθεί καινοτόμες θεραπείες και πλέον δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το οπλοστάσιό για την αντιμετώπιση του προχωρημένου καρκίνου του προστάτη εμπλουτίζεται διαρκώς. Σήμερα, νέες θεραπευτικές επιλογές είναι διαθέσιμες για τους ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο, κατά τη διάρκεια ή μετά θεραπεία με δοσεταξέλη και υποτροπή της νόσου.
Ωστόσο έχουμε να μάθουμε περισσότερα και από τα «παλαιότερα» φάρμακα. Δέκα χρόνια μετά την κυκλοφορία της δοσεξατέλης και συγκεκριμένα  τον Ιούνιο του 2014, στο Ετήσιο Συνέδριο της Αμερικάνικης Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (American Society of Clinical Oncology/ASCO) στο Σικάγο, παρουσιάστηκαν δεδομένα για το συνδυασμό δοσεταξέλης και ορμονοθεραπείας. Σύμφωνα με την ενδιάμεση ανάλυση της μελέτης CHAARTED, ο συνδυασμός της δοσεταξέλης με τη συνήθη ορμονοθεραπεία σε αρχικό στάδιο του μεταστατικού καρκίνου του προστάτη, κατάφερε να βελτιώσει σημαντικά την επιβίωση και βοήθησε τους άντρες με αυτή τη νόσο να ζήσουν πάνω από ένα χρόνο περισσότερο. Η διαφορά στην επιβίωση ήταν περισσότερο έκδηλη στους άντρες των οποίων η νόσος παρουσίαζε ευρύτερη εξάπλωση, δηλαδή περισσότερες από 4 οστικές μεταστάσεις, ή απομακρυσμένη οστική μετάσταση ή σπλαχνική μετάσταση. 
Με βάση τα «ευρήματα»  της CHAARTED, η οποία παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Ετήσιο Συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (American Society of Clinical Oncology/ASCO) στο Σικάγο το 2014, ο συνδυασμός του συγκεκριμένου παλαιότερου χημειοθεραπευτικού φαρμάκου με τη συνήθη ορμονοθεραπεία σε αρχικό στάδιο καταφέρνει να βελτιώσει εντυπωσιακά την επιβίωση και βοήθησε τους άνδρες με μεταστατικό καρκίνο του προστάτη να ζήσουν πάνω από ένα χρόνο περισσότερο.
Στην πρόσφατη τελική δημοσίευση της μελέτης, πριν από λίγες εβδομάδες, αναφέρθηκε ότι οι ασθενείς που έλαβαν συνδυαστική  θεραπεία είχαν διάμεση επιβίωση 57,6 μήνες, σε σύγκριση με 44,0 μήνες για εκείνους που έλαβαν μόνο ορμονοθεραπεία. Η διαφορά στην επιβίωση ήταν πιο έκδηλη στους 520 από τους 790 άνδρες που συμμετείχαν και των οποίων η νόσος παρουσίαζε ευρύτερη εξάπλωση. Σύμφωνα με τα δεδομένα που παρουσιάστηκαν, αυτοί οι ασθενείς που έλαβαν συνδυαστική θεραπεία έζησαν 17 μήνες περισσότερο. 
Παρόλ’ αυτά, δεν είναι ακόμη σαφές, εάν η αρχική χημειο-ορμονοθεραπεία παρέτεινε την επιβίωση των ασθενών με λιγότερο εκτεταμένη νόσο. Τα τελευταία χρόνια έχουν εγκριθεί κι άλλες ορμονοθεραπείες, ενώ η δοσεξατέλη χορηγείται συνήθως, όταν η ορμονοθεραπεία δεν είναι πλέον αποτελεσματική.

Μελέτη CHAARTED 
Η μελέτη CHAARTED είναι μία κλινική μελέτη φάσης 3, η οποία ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2006 με τη χρηματοδότηση του Αμερικανικού Αντικαρκινικού Ινστιτούτου (National Cancer Institute) και η Sanofi πρόσφερε το χημειοθεραπευτικό φάρμακο δοσεξατέλη και υποστήριξε τη μελέτη στο πλαίσιο μίας Συμφωνίας Κλινικών Δοκιμών (Clinical Trials Agreement) με τη Συνεργατική Ογκολογική Ομάδα των Ανατολικών Πολιτειών (ECOG), τη Συμμαχία για Κλινικές Δοκιμές στην Ογκολογία (Alliance for Clinical Trials in Oncology) και  την Αμερικανική Ερευνητική Ομάδα Ογκολογίας (NRG Oncology).
Η μελέτη συμπεριέλαβε 790 ασθενείς με ορμονοευαίσθητο, μεταστατικό καρκίνο του προστάτη, οι οποίοι τυχαιοποιήθηκαν για να λάβουν είτε μόνο ορμονοθεραπεία (ADT), είτε ορμονοθεραπεία (ADT) σε συνδυασμό με δοσεξατέλη κάθε 3 εβδομάδες για μία περίοδο 18 εβδομάδων (6 κύκλοι θεραπείας). Οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν σε δύο ομάδες, καλά ισορροπημένες σε ότι αφορά στα δημογραφικά στοιχεία, τους παράγοντες διαστρωμάτωσης και τα χαρακτηριστικά της νόσου.
Ο στόχος ήταν να αξιολογηθεί το όφελος της εξ αρχής χορήγησης χημειο-ορμονοθεραπείας για την αντιμετώπιση ασθενών με ορμονοευαίσθητη νόσο σε αρχικό στάδιο. Πρωτεύον στόχος της μελέτης ήταν η συνολική επιβίωση, και αξιολογήθηκε επίσης ένας αριθμός δευτερευόντων καταληκτικών σημείων. 

Σχεδιασμός κλινικής δοκιμής
Σ’ αυτή τη μελέτη συμμετείχαν 790 ασθενείς με ορμονοευαίσθητο, μεταστατικό καρκίνο του προστάτη, οι οποίοι τυχαιοποιήθηκαν για να λάβουν είτε μόνο ορμονοθεραπεία (ADT), είτε ορμονοθεραπεία (ADT) σε συνδυασμό με δοσεξατέλη κάθε 3 εβδομάδες για μία περίοδο 18 εβδομάδων (6 κύκλοι θεραπείας). Η τυχαιοποίηση των ασθενών στα δυο σκέλη ήταν καλά ισορροπημένη με βάση τα δημογραφικά στοιχεία, τους παράγοντες διαστρωμάτωσης και τα χαρακτηριστικά της νόσου. Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο ήταν η συνολική επιβίωση, και αξιολογήθηκε επίσης ένας αριθμός δευτερευόντων καταληκτικών σημείων. 

 
Πηγή: Γιώργος Σακκάς