Ακτινοθεραπεία: Ένα ακόμη ισχυρό όπλο στην ίαση για τον καρκίνο του προστάτη

Συνέντευξη κ. Γιώργου Πισσάκα, Συντονιστή Διευθυντή Ακτινοθεραπευτικού Ογκολογικού Τμήματος Νος. «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ», Προέδρου Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας (ΕΕΑΟ)

Ο ακτινοθεραπευτής ογκολόγος είναι ο γιατρός τον οποίο επισκέπτεται ο ασθενής με καρκίνο του προστάτη όταν όγκος που παρουσιάζεται μπορεί να αντιμετωπιστεί εκτός χειρουργείου και με τη χρήση ακτινοβολίας. Ο κ. Πισσάκας περιγράφει τη συγκεκριμένη θεραπευτική διαδικασία αλλά και τη σημασία της συνεργασίας της ειδικότητάς του με τις ειδικότητες του ογκολόγου και του ουρολόγου για την ορθή διαχείριση του κάθε ξεχωριστού περιστατικού

Ποια είναι η θέση του ακτινοθεραπευτή ογκολόγου στη θεραπεία ενός ασθενή με καρκίνο στον προστάτη;

Ο ακτινοθεραπευτής ογκολόγος  αντιμετωπίζει ένα πολύ μεγάλο μέρος των ασθενών που πάσχουν από καρκίνο του προστάτη. Πολλές φορές η ακτινοθεραπεία είναι αρκετή από μόνη της να οδηγήσει έναν ασθενή που αντιμετωπίζει αυτό το πρόβλημα στην ίαση. Άλλες φορές αυτό επιτυγχάνεται σε συνεργασία με τον ουρολόγο και τον παθολόγο ογκολόγο.


Ποιος είναι ο στόχος της ακτινοθεραπείας και σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται;

Η ακτινοθεραπεία εμπλέκεται σε πολλές περιπτώσεις, από τις πιο «ήσυχες» (που στον καρκίνο του προστάτη είναι και το μεγαλύτερο μέρος) έως τις πιο επιθετικές και με διαφορετικούς τρόπους. Πιο συγκεκριμένα υπάρχει η εξωτερική ακτινοθεραπεία όπου ο προστάτης ακτινοβολείται από απόσταση από ένα μηχάνημα (είναι οι γνωστοί  Γραμμικοί Επιταχυντές) ή ακτινοβολείται από ραδιενεργές πηγές που τοποθετούνται στον προστάτη και αυτή είναι η βραχυθεραπεία.
Στόχος λοιπόν είναι η καταστροφή των καρκινικών κυττάρων και η ίαση. Βέβαια ακόμη και στις περιπτώσεις εκείνες που τα πράγματα είναι πιο προχωρημένα όπως π.χ στις περιπτώσεις που υπάρχει πόνος λόγω οστικών μεταστάσεων  η ακτινοθεραπεία μπορεί να προσφέρει ανακούφιση εξαλείφοντας τον πόνο.

Η ακτινοθεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε ίαση του καρκίνου του προστάτη;

Βεβαίως. Σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό. Θα ήθελα να επαναλάβω  ότι ο καρκίνος του προστάτη είναι σε γενικές γραμμές ένας πολύ «ήσυχος» καρκίνος και επειδή μπορεί να διαγνωστεί νωρίς, στο  μεγαλύτερό του μέρος  είναι ιάσιμος. Στα αρχικά λοιπόν στάδια η ακτινοθεραπεία έχει ισοδύναμα ποσοστά ίασης με την χειρουργική αφαίρεση. Σε λίγο πιο προχωρημένα στάδια μπορεί να συνδυαστεί με την χειρουργική επέμβαση ενώ σε άλλες περιπτώσεις  ο συνδυασμός ακτινοθεραπείας και ορμονοθεραπείας είναι η καλύτερη λύση.

Πολλοί ασθενείς φοβούνται τις επιπλοκές σε μία ακτινοθεραπεία. Είναι δικαιολογημένος ο φόβος τους, και εάν ναι ποιές είναι αυτές; 

Η  μη καλή γνώση των σημερινών δεδομένων της ακτινοθεραπείας δημιουργεί αυτό τον φόβο. Και δεν είναι μόνο οι ασθενείς που φοβούνται (και δικαίως) αλλά και πολλοί γιατροί άλλων ειδικοτήτων  . Η αλήθεια είναι ότι η τεράστια εξέλιξη της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια, είχε ιδιαίτερα θετικό αντίκτυπο στις δυνατότητες  των  ακτινοθεραπευτικών  μηχανημάτων με αποτέλεσμα να έχουμε πολύ καλύτερες θεραπείες. Ξέρετε ότι, ότι είναι για έναν χειρουργό το χειρουργικό νυστέρι είναι για τον ακτινοθεραπευτή ογκολόγο το μηχάνημα της ακτινοθεραπείας. Έτσι λοιπόν  η θεραπεία που είναι πλέον  εξαιρετικά στοχευμένη καταφέρνει να περιορίσει, με πολύ καλύτερο τρόπο από ότι το έκανε παλιά, την ακτινοβολία στην περιοχή που έχει καθορίσει ο ακτινοθεραπευτής  ογκολόγος. Έτσι  προστατεύονται  σε  πολύ μεγάλο βαθμό τα όργανα που είναι δίπλα ,ελαχιστοποιώντας τις παρενέργειες.

Πώς χορηγείται η ακτινοθεραπεία και για πόσο καιρό μπορεί να την κάνει ένας ασθενής;

Όπως είπαμε και λίγο πριν υπάρχει μία πολύ μεγάλη γκάμα μεθόδων που χρησιμοποιούνται για να χορηγηθεί η ακτινοθεραπεία. Και αυτή η ποικιλία αφορά τόσο στην εξωτερική  ακτινοθεραπεία όσο και στην βραχυθεραπεία. Ανάλογα λοιπόν με την μέθοδο που θα επιλεγεί καθορίζεται και ο χρόνος που θα χρειαστεί. Η διάρκεια κυμαίνεται από μία μέρα αν έχει επιλεγεί η θεραπεία με ραδιενεργούς κόκκους έως και 40 συνεδρίες αν έχει επιλεγεί η μέθοδος της εξωτερικής ακτινοθεραπείας με την μικρή καθημερινή δόση. 

Σε αρκετές μορφές καρκίνου, η συνεργασία μεταξύ διαφορετικών ειδικοτήτων είναι το «κλειδί» για μια επιτυχημένη θεραπεία. Θα λέγατε ότι ισχύει το ίδιο και στην περίπτωση του καρκίνου του προστάτη;

Η καλύτερη θεραπεία παρέχεται  όταν οι γιατροί των εμπλεκομένων ειδικοτήτων  ξέρουν να συνεργάζονται .Ο κάθε ειδικός γιατρός ξέρει  τι μπορεί να προσφέρει η δικιά του ειδικότητα. Και όταν όλα μπαίνουν σε ένα τραπέζι και συζητιούνται  ο πιο ωφελημένος είναι ο ασθενής . Και αυτό θα πρέπει να γίνεται για κάθε ογκολογικό ασθενή ο οποίος θα πρέπει να ενημερώνεται και να γνωρίζει όλες τις εναλλακτικές λύσεις. Για τον  καρκίνο του προστάτη αυτό είναι ακόμη πιο επιτακτικό γιατί η ίαση μπορεί να επιτευχθεί με διαφορετικούς ισοδύναμους τρόπους. Και σε μια τέτοια περίπτωση ένας σωστά ενημερωμένος ασθενής μπορεί να επιλέξει, αφού αυτή η επιλογή  αφορά στο δικό του σώμα και στον δικό του τρόπο ζωής.

Πηγή: Γιώργος Σακκάς