Το κεντρικό μήνυμα της επίσκεψης που μεταφέρει ως «μεσσίας» ο Σρέντερ, είναι σύμφωνα με τις προκαταρκτικές ενημερώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων η ενθάρρυνση της Τουρκίας να συνεχίσει το δρόμο των μεταρρυθμίσεων και να συμβάλει στην επίλυση του Κυπριακού, προκειμένου να «πάρει³ στη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Δεκέμβριο, την πολυπόθητη ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, με «δεδομένη³ τη γερμανική υποστήριξη στη βάση της αναμενόμενης θετικής γνωμοδότησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον Οκτώβριο.
«Σωτήρας» ο Σρέντερ, ύστερα από την «ψυχρολουσία³ της Μέρκελ
Μετά την «ψυχρολουσία³ που υπέστησαν ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο υπουργός εξωτερικών Αμπντουλάχ Γκιούλ από την Πρόεδρο του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU), Αγγελα Μέρκελ - που στην προ εβδομάδος επίσκεψή της στην Τουρκία μετέφερε το «Οχι³ της παράταξής της στην προοπτική της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, με βασικό αυτή τη φορά επιχείρημα την αδυναμία της ΕΕ να ενσωματώσει στους κόλπους της, μετά τη διεύρυνση με δέκα νέα μέλη, επιπρόσθετα μία τόσο μεγάλη και διαφορετικής κοινωνικής συγκρότησης χώρα, όπως η Τουρκία, αντιπροτείνοντας ως «παρηγορητική³ εναλλακτική λύση μία «προνομιακή εταιρική σχέση³ - η έλευση του Σρέντερ ως σημαιοφόρου στην υποστήριξη του τουρκικού αιτήματος, ανοίγει - σύμφωνα με τον καθηγητή Φαρούκ Σεν (του Κέντρου Τουρκικών Σπουδών στο Πανεπιστημιο του Εσσεν) - ένα «νέο κεφάλαιο στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών³ και αποκτά έναν «ιστορικό συμβολικό χαρακτήρα κάθαρσης³...
Ενδειξη της σημασίας που αποδίδει η τουρκική ηγεσία στην επίσκεψη Σρέντερ, είναι το γεγονός ότι ο Ερντογάν - όπως ανακοίνωσε η υπηρεσία πρωτοκόλλου της καγκελαρίας - θα βρίσκεται συνεχώς στο πλευρό του Σρέντερ, από την ώρα που θα προσγειωθεί στην Αγκυρα συνοδεύοντάς τον σε όλες τις προγραμματισμένες εκδηλώσεις μέχρι και την Τρίτη (24/2) το μεσημέρι που θα αναχωρήσει με ενδιάμεσο προορισμό τη Μάλτα, επιστρέφοντας στο Βερολίνο.
Η επίσκεψη Σρέντερ στην Τουρκία - η τελευταία επίσημη επίσκεψη γερμανού καγκελαρίου χρονολογείται επί Χέλμουτ Κολ από το 1993 - αξιολογείται και από γερμανικής πλευράς ως ιδιαίτερα σημαντική όχι μόνο λόγω της πολύπλευρης σημασίας των σχέσεων Γερμανίας-Τουρκίας (στον οικονομικό, πολιτικό, στρατιωτικό, κοινωνικό και πολιτιστικό τομέα), αλλά ακριβώς λόγω του ότι πραγματοποιείται, όπως ειπώθηκε από τους συνεργάτες του Σρέντερ, «τη χρονιά της μεγάλης απόφασης³ για την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας.
Οι κίνδυνοι ενός «ασφυκτικού εναγκαλισμού³ και το «πολιτικά ορθό³
Το βασικό ίσως πρόβλημα που θα έχει να αντιμετωπίσει ο Σρέντερ στην επίσκεψη αυτή - σύμφωνα με μία εύστοχη επισήμανση γερμανού σχολιαστή - είναι να μην «πνιγεί³ από τους εναγκαλισμούς και να μην δώσει την εντύπωση ότι η χορήγηση της πολυπόθητης ημερομηνίας έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων το Δεκέμβριο στη σύνοδο κορυφής των «25³, είναι πλέον «τελειωμένη υπόθεση³, γιατί κάτι τέτοιο αφενός θα ήταν «αντιπαραγωγικό³ ως προς την πορεία των μεταρρυθμίσεων στην Τουρκία και, αφετέρου, θα προκαλούσε ίσως «αρνητικά ανακλαστικά³ από την πλευρά ορισμένων εταίρων στην ΕΕ, που είτε βλέπουν με ιδιαίτερο σκεπτικισμό την προοπτική να καταστεί κάποτε η Τουρκία πλήρες μέλος της ΕΕ, όπως π.χ. η Αυστρία ή η Ολλανδία, είτε κρατούν ακόμη τα χαρτιά τους κλειστά, όπως η Γαλλία.
Γι αυτό το λόγο κυβερνητικοί αξιωματούχοι στο Βερολίνο επιμένουν στις «πολιτικά ορθές³ επισημάνσεις που θα επαναλάβει και ο Σρέντερ στις συνομιλίες του με τον Ερντογάν και τον Πρόεδρο Αχμέτ Σεζέρ, ότι κατ‹ αρχήν «πρέπει να υπάρξει η θετική γνωμοδότηση της Επιτροπής³ και συνεπώς να υλοποιηθούν μέχρι τότε στην πράξη τα «πακέτα³ των μεταρρυθμίσεων που πέρασαν από την τουρκική εθνοσυνέλευση.
Κατά δεύτερο λόγο, όπως είναι σαφές ότι η γερμανική κυβέρνηση απορρίπτει μία διακριτική μεταχείριση σε βάρος της τουρκικής υποψηφιότητας για θρησκευτικούς ή πολιτιστικούς λόγους - πράγμα που υποστηρίζουν συγκαλυμμένα ή ανοικτά πολλοί χριστιανοδημοκράτες και συντηρητικοί ηγέτες, με κορυφαία την γερμανική αξιωματική αντιπολίτευση - άλλο τόσο είναι σαφές πως δεν τίθεται θέμα «εκπτώσεων³ στα πολιτικά κριτήρια της Κοπεγχάγης.
Και κατά τρίτο λόγο επισημαίνεται συγκεκριμένα ότι παρά την «άνευ προηγουμένου³ πρόοδο που έχει συντελεστεί στην Τουρκία, η γερμανική πλευρά δεν προτίθεται να αποσιωπήσει ότι υπάρχουν ακόμη «ελλείμματα³ αναφορικά με τις θρησκευτικές ελευθερίες, τον ρόλο που διαδραματίζει ο στρατός, την υλοποίηση των νομικών μεταρρυθμίσεων και την ελευθερία του τύπου και των ΜΜΕ, καθώς και - προκειμένου να μην δημιουργήσει υπέρμετρες προσδοκίες στην Αγκυρα - ότι είναι «αυτονόητο³ πως ο χρόνος που θα απαιτηθεί για την ολοκλήρωση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων ΕΕ-Τουρκίας, θα είναι «μεγαλύτερος από το χρόνο που απαιτήθηκε σε όλες τις μέχρι τώρα περιπτώσεις³.
Στην κορυφή της ατζέντας το Κυπριακό
Ιδιαίτερο ρόλο θα παίξει στις συνομιλίες του Σρέντερ το Κυπριακό που βρίσκεται στην «κορυφή³ της ατζέντας. Συμφωνα με τις προκαταρκτικές ενημερώσεις που έγιναν στο Βερολίνο, οι συνεργάτες του Σρέντερ τόνισαν ότι η κυβέρνηση υποστηρίζει «σθεναρά³ την επίλυση του προβλήματος στη βάση του σχεδίου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Κόφι Ανάν και ότι ο γερμανός καγκελάριος στις συνομιλίες του με τον Ερντογάν και τον πρόεδρο Αχμέτ Σεζέρ, θα ενθαρρύνει την τουρκική πλευρά «να συνεχίσει να επιδεικνύει μία εποικοδομητική στάση³.
«Η ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας και η προοπτική μιας συγκεκριμένης ημερομηνίας έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την ΕΕ, έχουν ανοίξει το παράθυρο για την υπέρβαση της κρίσης³, είπαν οι διπλωμάτες της καγκελαρίας υπογραμμίζοντας ότι «εξακολουθεί να ισχύει ο παλιός κανόνας, πως η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν επιθυμεί την εισαγωγή επιπρόσθετων προβλημάτων στους κόλπους της³ και ότι ως εκ τούτου «η επίλυση του Κυπριακού πριν από την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την ΕΕ είναι ζωτικής σημασίας³.
Η γερμανική πολιτική δεν ευνοεί πλέον μία λύση-"πακέτο³, όπως είχε αρχικά διαφανεί ως ενδεχόμενο, με επιχειρήματα «ρεαλιστικής πολιτικής³. Το ενδιαφέρον της γερμανικής πολιτικής ηγεσίας να επιλυθεί το Κυπριακό «εγκαίρως³ - πριν δηλαδή από τη γνωμοδότηση της Επιτροπής και τη σύνοδο κορυφής των «25³, πλέον, το Δεκέμβριο - οφείλεται, σύμφωνα με πρόσφατες διευκρινίσεις διπλωματικών πηγών από το γερμανικό υπουργείο εξωτερικών, στο ότι η παράταση της «εκκρεμότητας³ μετά την 1η Μαίου (την ημερομηνία δηλαδή της τυπικής ένταξης των δέκα νέων χωρών-μελών της ΕΕ) και μία «λογική συναλλαγής³ με την Τουρκία του τύπου «λύση στο κυπριακό έναντι ημερομηνίας έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων³, αφενός θεωρείται «παρακινδυνευμένη³ και αφετέρου στερεί τη γερμανική πολιτική ηγεσία από ένα σημαντικό επιχείρημα συνηγορίας υπέρ της παροχής μιας συγκεκριμένης ημερομηνίας στην Τουρκία.
Στην περίπτωση παρ‹ όλα αυτά που η επίλυση του Κυπριακού δεν καταστεί δυνατή μέχρι την 1η Μαίου, για τη γερμανική πλευρά είναι σημαντικό - αναφορικά με το στόχο της παροχής της ημερομηνίας έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων στην Τουρκία - να μην ευθύνεται η τουρκική κυβέρνηση.
Η οικονομική διάσταση - το ενεργειακό μεγαθήριο στο Ισκεντερούν
Στην επίσκεψη του Σρέντερ παίζει σημαντικό ρόλο η ιδιαίτερη κοινωνικοπολιτική διάσταση των διμερών σχέσεων Γερμανίας-Τουρκίας, λόγω των 2,5 και πλέον εκατομμυρίων Τούρκων που ζουν και εργάζονται στη Γερμανία, όπως και ο ρόλος των τουρκικής καταγωγής πολιτογραφημένων γερμανών - που υπολογίζονται σε 150.000 και που στη συντριπτική τους πλειοψηφία υποστηρίζουν πολιτικά το SPD.
Τα 3,5 εκατομμύρια γερμανών τουριστών που επισκέπτονται κάθε χρόνο κατά κανόνα την Τουρκία και το γεγονός ότι η Γερμανία αποτελεί τον πρώτο εμπορικό εταίρο της Τουρκίας είναι οι οικονομικές πτυχές αυτών των ιδιαίτερων σχέσεων. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας για το πρώτο εξάμηνο του 2003, το 13 % των τουρκικών εισαγωγών και το 16 % των τουρκικών εξαγωγών είχαν προέλευση ή προορισμό τη Γερμανία, με συνολικό όγκο 5,4 δισεκατομμύρια Ευρώ και με ποσοστά αύξησης έναντι του 2002 κατά 3,5% και 15% αντίστοιχα.
Την «πρωτιά³ κατέκτησε η Γερμανία και στον τομέα των βιομηχανικών επενδύσεων όχι μόνο ύστερα από τις επενδύσεις της DaimlerChrysler, Bosch και MAN στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας -"μπορεί να χαίρομαι για τις επενδύσεις στην Τουρκία, αλλά φοβάμαι ότι σύντομα τα γερμανικά φορτηγά δεν θα παράγονται πλέον στη Γερμανία, αλλά στην Τουρκία³, δήλωσε χαρακτηριστικά η Μέρκελ επιστρέφοντας - αλλά κυρίως μετά την ολοκλήρωση τον περασμένο Νοέμβριο της επένδυσης-"μαμούθ³ στην Ισκεντερούν, κοντά στα Αδανα, ύψους 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων, από την Steag, με τη συμμετοχή RWE, Siemens και Babcock-Borsig στον ενεργειακό τομέα με την κατασκευή ενός μεγαθηρίου παραγωγής ενέργειας από γαιάνθρακα, που μπορεί να καλύψει το 8% των συνολικών ενεργειακών αναγκών της Τουρκίας.
Η μετάβαση του Σρέντερ στην Ισκεντερούν για να παραστεί στην πανηγυρική τελετή των εγκαινίων του έργου θα αποτελέσει και το «κλείσιμο³ της επίσκεψής του στην Τουρκία.
Πηγή: skai.gr
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
