Νέοι Φάκελοι: Πώς καταλήξαμε στο μνημόνιο

Τις κρίσιμες αποφάσεις, τις άγνωστες συγκρούσεις και τις παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στην υπογραφή του μνημονίου με την τρόικα των δανειστών παρουσίασαν τη Δευτέρα οι Νέοι Φάκελοι στο πρώτο μέρος της μεγάλης έρευνας του Αλέξη Παπαχελά.

Ο Αλέξης Παπαχελάς μιλά με τους ανθρώπους που χειρίστηκαν τις τύχες της Ελλάδας, ή είχαν λόγο στα κέντρα αποφάσεων, όταν ακόμη η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση φαινόταν πολύ μακρινή για τη χώρα μας και ενδεχομένως το μνημόνιο μπορούσε να αποφευχθεί.

Μιλώντας στον Αλέξη Παπαχελά, ο Γιώργος Αλογοσκούφης υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών (2004 έως 2008), δήλωσε ότι υπάρχουν και υπήρχαν και υπάρχουν τρεις τομείς, που δεν ελέγχονται από το υπουργείο Οικονομικών: τα νοσοκομεία, τα ασφαλιστικά ταμεία και η τοπική αυτοδιοίκηση. «Τα νοσοκομεία έκαναν για παράδειγμα προμήθειες χωρίς έγκριση κανενός, με μόνο τις αποφάσεις των διοικητικών συμβουλίων, και κάποια στιγμή μαθαίναμε εκ των υστέρων, τις υποχρεώσεις που αναλάμβαναν» σημείωσε.

«Πολλές από τις δαπάνες τις μαθαίναμε και αφού έκλεινε ο οικονομικός χρόνος. Να φανταστείτε ότι ο οικονομικός χρόνος έκλεινε και στέλναμε και στοιχεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχοντας εκτιμήσεις των αποτελεσμάτων αυτών των οργανισμών που ήτανε έξω από τη στενή κυβέρνηση» δηλώνει.

Από την πλευρά της, η πρόεδρος της ΔΗΣΥ Ντόρα Μπακογιάννη – υπουργός Εξωτερικών (2006 έως 2009) αποκαλύπτει ότι είχε δημιουργηθεί με τον Γ. Αλογοσκούφη ένα πάρα πολύ κακό κλίμα, με πάρα πολλούς υπουργούς να δυσφορούν για τη μη ενημέρωσή τους από τον τότε ΥΠΟΙΚ.

«Αυτές οι εντάσεις στο τραπέζι του υπουργικού συμβουλίου είναι ένα καθαρό δείγμα μίας κυβέρνησης που στην δεύτερη τετραετία της ζωής της δεν έχει ακόμη καταφέρει να αποκτήσει τον έλεγχο της κατάστασης, όχι μόνο στα δημοσιονομικά, αλλά στην ίδια την λειτουργία του στενού κυβερνητικού πυρήνα που παρόλα αυτά συνεδριάζει σε εβδομαδιαία βάση» αναφέρει χαρακτηριστικά.

Η Μιράντα Ξαφά – εκπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ (2004 έως 2009) σημειώνει ότι η έκθεση του Ταμείου που βγήκε το Μάρτιο του 2008, προειδοποιούσε πάρα πολύ ξεκάθαρα, για τους κινδύνους που διατρέχει η ελληνική οικονομία λόγω της πιθανότητας μιας ξαφνικής μεταστροφής των αγορών, μιας απώλειας εμπιστοσύνης δηλαδή με αύξηση των spread προειδοποιεί ότι πρέπει να ληφθούν πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα, και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το θέμα της ανταγωνιστικότητας.

Η κ. Ξαφά κάνει λόγο για ένα κομματικό κράτος που παραμένει ανέγγιχτο, παρότι είναι η πηγή του προβλήματος.

Το μέλος του ΔΣ της ΕΚΤ Γιούργκεν Στάρκ (2006 έως 2011) σημειώνει επίσης ότι στη συνεδρίαση του συμβουλίου της ΕΚΤ στις 8 Μαΐου 2008 στην Αθήνα, στη διάρκεια της οποίας, ο πρόεδρος της ΕΚΤ υπέδειξε τα προβλήματα σε κάποιες χώρες με υψηλό πληθωρισμό, και οι οποίες είχαν χάσει την ανταγωνιστικότητά τους. Αυτό ειπώθηκε ως μήνυμα με παραλήπτη την Ελλάδα, ώστε να επιταχύνει την διαδικασία προσαρμογής.

«Συζητούσαμε για την Ελλάδα συνεχώς. Ήταν το σημείο αναφοράς στην κλίμακα αξιολόγησης που είχαμε για όλες τις χώρες. Οπότε αν κάποιος είχε μια άλλη χώρα κατηγορίας Α, όπως η Ελλάδα, συγκρίναμε αν είναι στο ίδιο, σε υψηλότερο ή χαμηλότερο επίπεδο; Όλοι γνωρίζαμε τις εγγενείς αδυναμίες της Ελλάδας. Αλλά θεωρούσαμε ότι η υποστήριξη της Ευρωζώνης θα οδηγούσε σε ανάπτυξη βασισμένη στους δημοσιονομικούς κανόνες και θα βελτιωνόταν η πιστοληπτική της ικανότητα» επισημαίνει η πρώην αντιπρόεδρος της Moody’s Τζόαν Βιντάλ .

«Τα νούμερα ήταν αμείλικτα και σκέφτηκα πως κάτι έπρεπε να γίνει. Αλλά όταν ήρθα, βρήκα μηδενική πρόθεση για δράση. Η ευχάριστη κατάσταση υψηλής κατανάλωσης και υψηλού ελλείμματος είχε παγιωθεί για μεγάλο διάστημα και ο κόσμος θεωρούσε ότι είναι το φυσιολογικό, κάτι που δικαιούται. Επιπλέον, τα νούμερα αυτά δε υπήρχαν για δύο χρόνια αλλά για δέκα. Οπότε, πλέον ήξερες, πως θα είναι πολύ δύσκολο» σημειώνει χαρακτηριστικά ο Ντάνιελ Γκρος, σύμβουλος της Άνγκελα Μέρκελ.

Ο διοικητής της ΤτΕ Γιώργος Προβόπουλος δηλώνει ότι «από τα τέλη του 2008 φάνηκαν κάποια σημάδια (...) ήταν σαφές και από τις κουβέντες που είχαμε και με το ΔΝΤ αλλά και με τις εταιρείες αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας θεωρούσαμε ότι ήταν ένας μεγάλος κίνδυνος να συμβεί, πράγμα το οποίο συνέβη αργότερα.»

Ο κ. Προβόπουλος διαβεβαιώνει δε, ότι στην τότε κυβέρνηση της ΝΔ είχαν σταλεί μηνύματα από τις Βρυξέλλες για δημοσιονομική πειθαρχία.
Πηγή: skai.gr