Στοιχεία της ΕΚΤ διαψεύδουν τις γερμανικές καταγγελίες για τα επιτόκια

Τα ιταλικά νοικοκυριά έχουν υποστεί σαφώς μεγαλύτερο πλήγμα σε σχέση με τα γερμανικά ή τα γαλλικά από τα υπερ-χαμηλά επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σύμφωνα με νέα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ΕΚΤ, στοιχεία που δεν αποκλείεται να αναζωπυρώσουν την κόντρα μεταξύ Φρανκφούρτης και γερμανικής κυβέρνησης.

Τους τελευταίους μήνες, ανώτεροι γερμανοί πολιτικοί έχουν κατηγορήσει την ΕΚΤ ότι με τα χαμηλά επιτόκιά της συρρικνώνει τα εισόδημα των γερμανών καταθετών, καθότι οι τράπεζες μετακυλούν τα χαμηλά επιτόκια στους τόκους που καταβάλλουν στις αποταμιεύσεις πελατών τους. Παραδοσιακά τα γερμανικά νοικοκυριά συγκαταλέγονται στους μεγαλύτερους αποταμιευτές στην ευρωζώνη.

Ωστόσο, η έρευνα που δημοσιοποίησε η Ευρωτράπεζα σήμερα Τρίτη ουσιαστικά δείχνει ότι το καθαρό εισόδημα των γερμανικών νοικοκυριών δεν έχει πληγεί καθόλου από τη μείωση των επιτοκίων, ενώ αντίθετα το εισόδημα των Ιταλών έχει δεχτεί σημαντικό χτύπημα.

Αυτό συμβαίνει διότι τα νοικοκυριά δεν λειτουργούν μόνο ως αποταμιευτές ή επενδυτές, αλλά και ως δανειολήπτες. Συνεπώς, μολονότι το εισόδημά τους έχει μειωθεί εξαιτίας των χαμηλότερων τόκων στις καταθέσεις τους και τις επενδύσεις τους, ταυτόχρονα έχουν εξοικονομήσει χρήματα επειδή η πολιτική της ΕΚΤ έχει συμπιέσει το κόστος δανεισμού και εξυπηρέτησης χρέους στην ευρωζώνη.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωτράπεζας, από το καλοκαίρι του 2008 έως και το τέλος του 2015 το ισοζύγιο των χαμηλών επιτοκίων για τα νοικοκυριά στη Γερμανία και τη Γαλλία ήταν περίπου ουδέτερο, δηλαδή ό,τι έχουν χάσει σε εισόδημα από τόκους το έχουν πάνω κάτω ανακτήσει από το μειωμένο βάρος στην πληρωμή των δανείων τους.



Αντίθετα, στην Ιταλία η πτώση του εισοδήματος έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα οφέλη από τον φθηνότερο δανεισμό, οδηγώντας σε συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος για το μέσο νοικοκυριό. Συγκεκριμένα, τα έσοδα από τόκους ως ποσοστό του εισοδήματος έχουν πέσει κατά σχεδόν 5 μονάδες, ενώ το κόστος πληρωμής τόκων για δάνεια δεν έχει μικρύνει ούτε καν κατά δύο μονάδες.

Το πρόβλημα των ιταλικών νοικοκυριών, σύμφωνα με την ΕΚΤ, πηγάζει από το γεγονός ότι έχουν συσσωρεύσει λιγότερο χρέος σε σχέση με τους γερμανούς ή γάλλους ομολόγους τους – άρα δεν επωφελούνται εξίσου πολύ από τη μείωση των επιτοκίων δανεισμού – ενώ παράλληλα έχουν επενδύσει μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας τους σε έντοκους τίτλους, που σήμερα έχουν μικρότερες αποδόσεις.

Τελικά, οι μεγάλοι κερδισμένοι από τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια της ΕΚΤ φαίνεται πως είναι οι Ισπανοί, όπου το μέσο νοικοκυριό «κουβαλά» πολύ μεγαλύτερο χρέος σε σχέση με το μέσο όρο της ευρωζώνης, κι έτσι το φθηνό χρήμα έχει δώσει σε πολλούς δανειολήπτες ευνοϊκότερους όρους αποπληρωμής.

Το κέρδος για πολλούς Ισπανούς πολλαπλασιάζεται από το γεγονός ότι τα επιτόκια πολλών ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων συνδέονται ακριβώς με τα επιτόκια της ΕΚΤ, κι έτσι πια βρίσκονται ουσιαστικά στο μηδέν.

Σε ένα παράδειγμα του πόσο έχει επηρεαστεί η αγορά από τη νομισματική πολιτική και την ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ, η απόδοση του γερμανικού 10ετούς ομολόγου έπεσε το πρωί της Τρίτης κάτω από το 0% για πρώτη φορά στα χρονικά.

Τα πιο αιχμηρά γερμανικά σχόλια σε βάρος της ΕΚΤ έχουν έλθει δια στόματος του ίδιου του υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, η οποίος έχει καταλογίσει στην κεντρική τράπεζα του ευρώ μερίδιο ευθύνης για την ακμή του ευρω-σκεπτικιστικού κόμματος AfD. Η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, αν και δεν συντάχθηκε με τον τσάρο της γερμανικής οικονομίας, δήλωσε ότι η πολιτική συζήτηση για τα χαμηλά επιτόκια είναι εύλογη.

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι έχει υπεραμυνθεί της πολιτικής του με μακροοικονομικά επιχειρήματα, ενώ άλλα ανώτερα στελέχη, περιλαμβανομένου του γερμανού κεντρικού τραπεζίτη Γενς Βάιντμαν, έχουν προασπιστεί την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας.

Ολόκληρη η μελέτη της ΕΚΤ ΕΔΩ
Πηγή: skai.gr - Αλέξανδρος Μαράκης