Στο 30% ανήλθε το ποσοστό της αδήλωτης εργασίας στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας το 2011, προκαλώντας αιμορραγία στα ασφαλιστικά ταμεία. Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία του ΣΕΠΕ (Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας) τα οποία επικαλείται στην έκθεσή του «Η έννοια της αδήλωτης εργασίας και τα χαρακτηριστικά της» το ΙΟΒΕ ( Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών).
Το Ίδρυμα αναφέρει στην έκθεσή του πως βασικοί παράγοντες της αδήλωτης εργασίας στη χώρα είναι η παρατεταμένη ύφεση, η υψηλή ανεργία και ο μεγάλος αριθμός αυταπασχολουμένων και μεταναστών.
Αναφέρει επίσης πως η αδήλωτη εργασία συνδέεται με την ανάπτυξη της παραοικονομίας, η οποία εκτιμάται στο 25% περίπου του ελληνικού ΑΕΠ.
Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, η βαθιά ύφεση στην οποία έχει εισέλθει η ελληνική οικονομία την τελευταία τριετία, η υψηλή ανεργία και οι αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις αποτελούν παράγοντες που ευνοούν την αδήλωτη εργασία, ενώ μεταξύ των θεσμικών παραγόντων, ως κυριότεροι επισημαίνονται η χαμηλή εμπιστοσύνη στην οργάνωση του κράτους και στο πολιτικό σύστημα, οι ισχυροί οικογενειακοί δεσμοί και η θετικά προσκείμενη συμπεριφορά προς την ανασφάλιστη εργασία.
Ειδικότερα ως κυριότεροι παράγοντες για την εμφάνιση του φαινομένου προβάλλονται το ανεπαρκές κοινωνικό κράτος και το ύψος της φορολογίας και των ασφαλιστικών εισφορών, ενώ στους κυριότερους κοινωνικούς-οικονομικούς παράγοντες εντάσσονται η παραγωγική δομή της οικονομίας και το μέγεθος της παραοικονομίας.
Το ύψος της αυτοαπασχόλησης στην Ελλάδα είναι διπλάσιο του μέσου όρου της ευρωζώνης και ανέρχεται στο 31% της συνολικής απασχόλησης το 2011. Στον πρωτογενή τομέα (73%) και στα Επιστημονικά-Τεχνικά επαγγέλματα (δικηγόροι, λογιστές, σύμβουλοι επιχειρήσεων, αρχιτέκτονες, επιστημονική έρευνα κ.ά., 61%) καταγράφονται τα υψηλότερα ποσοστά αυτοαπασχόλησης στην Ελλάδα.
Στην αδήλωτη εργασία εντοπίζονται κυρίως παράτυποι μετανάστες που δεν μπορούν να συμμετέχουν στην επίσημη αγορά εργασίας, ενώ σε δυσμενή θέση βρίσκονται οι άνεργοι και κυρίως οι μακροχρόνιοι άνεργοι, οι οποίοι στην αναζήτηση εργασίας αδυνατούν να διαπραγματευθούν τους όρους, αλλά και τις συνθήκες με τις οποίες απασχολούνται, με συνέπεια να στερούνται βασικών εργασιακών δικαιωμάτων.
Από τη σύγκριση μεταξύ σημαντικών κλάδων της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας, φαίνεται ότι στις υπηρεσίες παροχής καταλύματος –την κατεξοχήν δραστηριότητα τουριστικής ζήτησης, οι παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση της αδήλωτης εργασίας (αυτοαπασχόληση, βοηθοί στην οικογενειακή επιχείρηση) είναι ηπιότεροι. Η εκτίμηση αυτή επιβεβαιώνεται και από έμμεσες προσεγγίσεις της αδήλωτης εργασίας, καθώς η διαφορά μεταξύ των μισθωτών απασχολούμενων στην έρευνα Εργατικού 8υναμικού της ΕΛΣΤΑΤ και των ασφαλισμένων στο ΙΚΑ βάσει των Αναλυτικών Περιοδικών 8ηλώσεων, είναι μικρότερη σε σχέση με τις κατασκευές, τον πρωτογενή τομέα, τη μεταποίηση, το εμπόριο και την εστίαση.
Κύριες αιτίες εκδήλωσης της αδήλωτης εργασίας
Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, το φαινόμενο της αδήλωτης εργασίας είναι πολυσύνθετο και επηρεάζεται από ένα ευρύτερο φάσμα οικονομικών, κοινωνικών, πολιτικών και θεσμικών παραγόντων. Στους θεσμικούς
παράγοντες ως κυριότεροι επισημαίνονται η χαμηλή εμπιστοσύνη στην οργάνωση του
κράτους και στο πολιτικό σύστημα, οι ισχυροί οικογενειακοί δεσμοί και η θετικά προσκείμενη
συμπεριφορά προς την ανασφάλιστη εργασία. Αντίστοιχα, ως κυριότεροι πολιτικοί παράγοντες
για την εμφάνιση του φαινομένου προβάλλονται το ανεπαρκές κοινωνικό κράτος (πχ χαμηλά
κοινωνικά επιδόματα), το ύψος της φορολογία και των ασφαλιστικών εισφορών, ενώ στους
κυριότερους κοινωνικούς-οικονομικούς παράγοντες εντάσσονται η παραγωγική δομή της οικονομίας και το μέγεθος της παραοικονομίας.
Το ΙΟΒΕ συνδέει επίσης την εμφάνιση της αδήλωτης εργασίας με το ύψος του μη μισθολογικού κόστους, που καταβάλλεται από εργοδότες και εργαζόμενους, και επισημαίνει ότι πολλές επιχειρήσεις καταφεύγουν στη μη καταβολή φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, αποσκοπώντας - λανθασμένα - στον περιορισμό του λειτουργικού τους κόστους. Σύμφωνα με το Ίδρυμα, η τακτική αυτή συνεπάγεται μεγάλες απώλειες για τα ασφαλιστικά ταμεία και αποτελεί μια μορφή αθέμιτου ανταγωνισμού στην επιχειρηματικότητα, με αποτέλεσμα επιχειρήσεις που εφαρμόζουν την εργατική νομοθεσία, αντιμετωπίζουν δυσκολίες να επεκτείνουν (ή ακόμα και να διατηρήσουν) τη δραστηριότητά τους.
Πηγή: skai.gr
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
