Ο Sebastian Bersick είναι Αναπ. Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο πανεπιστήμιο Fudan της Σαγκάης.
«Οι σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ αυτή τη στιγμή δε μπορούν αν υποτιμηθούν. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για έναν αγώνα επιβίωσης . Η αποτυχία δε θα οδηγήσει μόνο σε διαμάχες και αντίστοιχη πολιτική κατάρευση, αλλά και ένα πισωγύρισμα στον αγώνα των κρατών-μελών για την εξεύρεση κοινής Ευρωπαϊκής Ταυτότητας.
Συνεπώς δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι ευρωπαιοί εμφανίζονται όλο και πιο απελπισμένοι στη προσπάθεια τους να προφυλαχθούν από τις επόμενες κινήσεις των χρηματοπιστωτικών αγορών. Στην τελευταία συμφωνία περιλαβάνεται σχέδιο επέκτασης του ευρωπαΪκου ταμείου διάσωσης στο ιλιγγιώδες 1 τρις ευρώ.
Η ξαφνική αναβολή της 14ης συνόδου ΕΕ-Κίνας, η οποία θα λάμβανε χώρα στις 25 Οκτωβρίου στην Tianjin, οφείλεται στη δυναμική που αναπτύσει η κρίση στην ευρωπαική πολιτική. Παρόλα αυτά, είναι η δεύτερη φορά σε λιγότερο από τρία χρόνια όπου η σύνοδος έχει μονομερώς αναβληθεί. Το 2008 η Κίνα ανέβαλε την 11η Ευρωκινεζική Σύνοδο, η οποία θα γινόταν στη Λυόν της Γαλλίας, μόλις έξι μέρες πρίν αυτή πραγματοποιηθεί.
Ποιο είναι το νόημα αυτών των συναντήσεων, από τη στιγμή που καμία από τις δύο πλευρές δεν τις θέτουν σε προτεραιότητα; Η φετινή σύνοδος αναβλήθηκε λόγο ανωτέρας βίας. Η ΕΕ αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας της και οι ηγέτες της διεξάγουν συνεχώς συναντήσεις προκειμένου να αντιμετωπίσουν την κρίση χρέους της ευρωζώνης.
Και αποτελεί καλό οιωνό το γεγονός ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Herman Van Rompuy όχι μόνο ανέλυσε τους λόγους της απόφασης να αναβληθεί η σύνοδος μόλις 4 μέρες πρίν από τη προγραμματισμένη έναρξη της, αλλά ζήτησε και συγγνώμη από την κινεζική πλευρά σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον κινέζο πρωθυπουργό Wen Jiabao.
Επίσης, η Ύπατη Εκπρόσωπος για εξωτερικές υποθέσεις και αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Catherine Ashton, συμφώνησε, κατά τη διάρκεια της επιέσκεψής της στο Beijing, με τον κρατικό σύμβουλο Dai Binguo, πως η εξέυρεση μιας νέας ημερομηνίας της Συνόδου Κορυφής ΕΕ-Κίνας είναι ζωτικής σημασίας.
H EE θα μπορούσε όμως να είχε ενημερώσει νωρίτερα την κινεζική πλευρά. Το timing δίνει την αίσθηση ενός είδους εκδίκησης: “ Μας αφήσατε μόνους στη μέση του πουθενά το 2008 και τώρα ήρθε η σειρά μας.” Αυτός είναι ο τρόπος συμπεριφοράς στην πραγματικότητα μεταξύ στρατηγικών εταίρων. Αυτή η κίνηση υποδεικνύει την απροθυμία ή ανικανότητα της ΕΕ να δεσμεύσουν και να διαπραγματευτούν με την Κίνα επί ίσους όρους.
Η σταθερότητα των σχέσεων μεταξύ Κίνας και ΕΕ, είναι άκρως σημαντικό τόσο για την Ευρώπη όσο και για την Κίνα. Η Ευρώπη είναι η μεγαλύτερη υπερπόντια αγορά για την Κίνα και επιπλέον και οι δυο πλευρές είναι πρόθυμες να προσελκύσουν τις μεταξύ τους άμεσες ξένες επενδύσεις.
Αυτή είναι η στήριξη του ευρώ. Η ευρωπαϊκή ζήτηση για κινεζικές εξαγωγές απειλείται, εάν δεν υπάρξει βιώσιμη λύση για την ευρωπαϊκή κρίση.
Μετά την 10η σύνοδο κορυφής ΕΕ-Κίνας το 2007, μέλος της αντιπροσωπείας της ΕΕ μου είπε ότι η κινεζική πλευρά έχει «προβλήματα συμπεριφοράς». Αναφερόταν στο στυλ διαπραγμάτευσης της κινεζικής αντιπροσωπείας, που είχε ως αποτέλεσμα πιο χρονοβόρες διαπραγματεύσεις αναφορικά με τη Δήλωση της Συνόδου του Πεκίνου, από ό, τι αναμενόταν.
Αυτή τη φορά, οι αντιλήψεις βρίσκονται στην καρδιά του προβλήματος. Οι αντιλήψεις παίζουν ρόλο πάνω στη βάση της κατανόησης των επιλογών, προσδοκιών και αποφάσεων των άλλων. Αυτό που τίθεται ως πρόκληση μεταξύ Κίνας-ΕΕ δεν είναι τόσο τα γεγονότα, όσο το πώς οικοδομούνται αυτά.
Η οικονομική άνοδος της Κίνας είναι ένα γεγονός όπως και ο αυξανόμενος κινεζικός διεθνής ρόλος και status. Και είναι επίσης γεγονός ότι η Κίνα έχει ξεκινήσει να συνεισφέρει ολοένα και περισσότερο στην οικονομική ασφάλεια της ΕΕ πχ αγοράζοντας κρατικά ομόλογα κρατών μελών της ΕΕ, όπως της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Ιταλίας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας.
Το Πεκίνο προσδοκά να της συμπεριφερθεί η ΕΕ σύμφωνα με αυτές τις νέες πραγματικότητες. Οι ευρωπαίοι φαίνονται να μην είναι έτοιμοι για αυτό. Για χρόνια τώρα η Κίνα ζητά από την ΕΕ να της παράσχει το Καθεστώς Οικονομίας της Αγοράς. Βέβαια, είναι πολύ δύσκολο για την ΕΕ και τα 27 μέλη της να βρουν συναίνεση και να εφαρμόσουν πολιτικές που σχετίζονται με την Κίνα. Ακόμη, εάν η ΕΕ θέλει να την λάβει σοβαρά η Κίνα και η περιφέρεια της Ασίας, πρέπει να γίνει ενιαίος δρών και να μιλήσει με ενιαία φωνή.
Τέλος, εξαρτάται από την πολιτική βούληση των εμπλεκόμενων δρώντων να ξεπεράσουν τη διχόνοια απέναντι στην Κίνα. Το Καθεστώς της Οικονομίας της Αγοράς είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι διαιρεμένα πάνω στο θέμα και η ΕΕ αδύναται να ανταποκριθεί στις κινεζικές προσδοκίες. Έτσι δεν έχει βρεθεί μια λύση δούναι και λαβείν.
Αυτό είναι αποθαρρυντικό διότι, όπως προβλέπουν οι κανόνες του ΠΟΕ, η Κίνα θα λάβει Καθεστώς Οικονομίας της Αγοράς, αυτόματα το 2016. Οι ευρωπαίοι χάνουν την ευκαιρία για διαπραγματεύσεις καθώς ο χρόνος είναι με την κινεζική πλευρά. Στα μάτια του Πεκίνου η ΕΕ το μόνο που δείχνει είναι αναξιοπιστία στην οικονομική επιτυχία της Κίνας και εν τέλει, η ΕΕ δεν έχει την πολιτική βούληση να συνεισφέρει στη βελτίωση της ποιότητας των σχέσεων ΕΕ-Κίνας, στέλνοντας ένα μήνυμα αξιοπιστίας της ΕΕ στη συνολική ανάπτυξη της Κίνας.
Η νέα πραγματικότητα στις σχέσεις ΕΕ-Κίνας είναι επίσης εμφανής στο αίτημα της ΕΕ προς τις αναδυόμενες οικονομίες της Βραζιλίας και της Κίνας να συνεισφέρουν στον Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF). Οποιαδήποτε μέθοδος αναπτυχθεί και επιλεγεί, ο κινέζος πρόεδρος Hu Jintao έχει ήδη υπογραμμίσει το κινεζικό ενδιαφέρον για την επιτυχία του EFSF, σε πρόσφατη τηλεφωνική του συνομιλία με τον γάλλο πρόεδρο Nicolas Sarkozy.
Δεν πρέπει να εκπλήσσει τους ευρωπαίους αυτό που ισχυρίζονται τώρα κινέζοι αναλυτές, ότι δηλαδή μια πιθανή συνεισφορά της Κίνας στο EFSF μέσω του ΔΝΤ, πιθανώς οδηγήσει σε αύξηση της ποσόστωσης ψήφου της Κίνας στο ΔΝΤ καθώς και στην πρόβλεψη για το Καθεστώς Οικονομίας της Αγοράς στην Κίνα.
Χρειάζεται καλύτερη επικοινωνία μεταξύ Ευρώπης και Ασίας και συγκεκριμένα μεταξύ ΕΕ και Κίνας. Η διατλαντική περιφέρεια χάνει τον κυρίαρχο ρόλο της στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής. Τα ευρωπαϊκά συμφέροντα δεν μπορούν πλέον να οριστούν με μια νοοτροπία που δεν αναγνωρίζουν τη σημασία και νομιμότητα των αναδυόμενων χωρών όπως της Κίνας, να συμμετέχουν συνολικά στο διεθνές σύστημα.
Αυτές οι εν εξελίξει πραγματικές αλλαγές θα πρέπει να έχουν ως αποτέλεσμα φιλόδοξες πολιτικές και στρατηγικές που σχετίζονται με την Κίνα και την Ασία. Ακόμη, οι στρατηγικές είναι είτε δυσλειτουργικές ή απλά ανύπαρκτες. Οι απλές προσπάθειες από την πλευρά της ΕΕ, όπως η Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας με την Κίνα, ή η συμμετοχή στη Σύνοδο Κορυφής της Ανατολικής Ασίας, δεν σημειώνουν κάποια πρόοδο. Ταυτόχρονα, ΗΠΑ και Ρωσία έχουν ενεργή δραστηριότητα στην περιοχή και αναμένεται να συμμετάσχουν στην Σύνοδο αυτό το Νοέμβριο.
Η ΕΕ ακόμη δεν έχει αποδεχθεί τις σχέσεις της με την Κίνα ενώ η περιφέρεια της Ασίας πρέπει να βασιστεί σε μακροπρόθεσμη στρατηγική. Διαφορετικά, οι συνολικές σχέσεις κινδυνεύουν να αποπροσανατολιστούν από λανθασμένες αντιλήψεις και αναζήτηση βραχυπρόθεσμου σχετικού κέρδους.
Πέρα από τους κινδύνους της, η εκτυλισσόμενη ευρωπαϊκή κρίση προσφέρει επίσης μια ευκαιρία στις σχέσεις Κίνας και Ευρώπης. Είναι σημαντικό ότι η ενασχόληση των ευρωπαίων ηγετών με τις αναδυόμενες χώρες έχει επίδραση στην ίδια τη βάση τους στην Ευρώπη. Η οικονομική ευημερία της Ευρώπης συνδέεται με την Ασία.
Η Ασία μετράει. Μια αποτυχία μπορεί να οδηγήσει τους ευρωπαίους ηγέτες να χάσουν ψήφους. Από τη στιγμή που οι ευρωπαίοι πολιτικοί καταλάβουν ότι η εκλογική συμπεριφορά στο εσωτερικό τους επίσης εξαρτάται από την ποιότητα των σινοευρωπαϊκών σχέσεων, τότε η προβολή της Κίνας στην Ευρώπη θα έχει ωριμάσει.»
Πηγή: EurActiv.gr
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
