Reuters: Πιθανώς ακατάλληλο για την Ελλάδα το «μοντέλο Treuhand»

Η Treuhand, ο οργανισμός ιδιωτικοποίησης που είχε αναλάβει τις αποκρατικοποιήσεις στην Ανατολική Γερμανία χαρακτηρίστηκε ως ιδανικό μοντέλο εξόδου από την κρίση για την Ελλάδα από τον πρόεδρο του Eurogroup, Ζαν Κλωντ Γιουνκέρ.

Ωστόσο, η συγκεκριμένη πρόταση (με 14.000 πωλήσεις εταιρειών εντός τεσσάρων ετών) ίσως να μην αποτελεί ιδανική προοπτική για την Ελλάδα, καθώς η Treuhand κατέληξε με χρέη 170 δισεκατομμυρίων δολαρίων αντί για κέρδη 900 δισεκατομμυρίων, όπως υπολογιζόταν.

Η Treuhand ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1990, και παρά τις αρχικές προσδοκίες άφησε πίσω της τεράστια χρέη και άσχημες εντυπώσεις στο γερμανικό λαό μετά την απώλεια 2,5 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας και τη μαζική αποβιομηχάνιση.

Υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ της κατάστασης στην Ανατολική Γερμανία της περιόδου της κατάρρευσης του κομμουνισμού και της κατάστασης στην Ελλάδα σήμερα. «Ίσως να μην είναι το καλύτερο δυνατό μοντέλο για την Ελλάδα- η Treuhand συνάντησε πολλές απρόσμενες και δυσάρεστες εκπλήξεις, κάτι που θα μπορούσε να συμβεί και στην Ελλάδα» είπε ο Γιούργκεν Μίκελς, επικεφαλής οικονομολόγος για την Ευρωζώνη της Citigroup.

Η μεγαλύτερη έκπληξη ήταν η απόκλιση μεταξύ των αρχικών εκτιμήσεων περί της αξίας της κρατικής βιομηχανίας της Ανατολικής Γερμανίας και του τελικού κόστους. Η Ανατολική Γερμανία είχε μία από τις ισχυρότερες οικονομίες της Ανατολικής Ευρώπης κατά τον Ψυχρό Πόλεμο. Ο Ντέτλεβ Ρόβεντερ, Δυτικογερμανός βιομήχανος στον οποίο ανατέθηκε η διεύθυνση της Treuhand ανέμενε τεράστια κέρδη, ύψους 380 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Η Treuhand αποτέλεσε το πνευματικό τέκνο ακτιβιστών για τα πολιτικά δικαιώματα οι οποίοι αγωνίστηκαν για την πτώση του κομμουνισμού και αντιτάχθηκαν στην ενοποίηση με τη Δυτική Γερμανία. Στις αρχές του 1990, πρότειναν τη σύσταση ενός οργανισμού που θα πωλούσε την κρατική περιουσία (αξίας 890 δισεκατομμυρίων δολαρίων σύμφωνα με τους υπολογισμούς τους τότε) και θα μοίραζε τα κέρδη στους Ανατολικογερμανούς πολίτες. Ωστόσο, η Treuhand είχε χρονικό διάστημα μόλις τεσσάρων μηνών μέχρι να συναντήσει τον «σκόπελο» της νομισματικής ενοποίησης. Η Δυτικογερμανική κυβέρνηση παρουσίασε την ισοτιμία γερμανικού μάρκου- ανατολικογερμανικού μάρκου ως 1-1 αντί του 5-1, κάτι που έκανε εξαιρετικά δυσχερές το έργο της Treuhand, ειδικά σε περιπτώσεις βιομηχανιών με υψηλά χρέη και κόστη λειτουργίας. Επιπροσθέτως, οι ανατολικογερμανικές εταιρείες έχασαν τη μεγαλύτερη αγορά τους, την κομμουνιστική ανατολική Ευρώπη, ενώ παράλληλα οι Ανατολικογερμανικοί καταναλωτές στρέφονταν προς τα δυτικά προϊόντα. Ο Ρόβεντερ, ο οποίος ανέλαβε καθήκοντα στις 3 Ιουλίου 1990 γρήγορα στοχοποιήθηκε ως το «πρόσωπο του Δυτικού Καπιταλισμού» και δολοφονήθηκε το 1991. Τον διαδέχθηκε η Μπιργκίτ Μπρόιελ πρώην υπουργός Οικονομικών της Κάτω Σαξονίας.

Όταν η Treuhand σταμάτησε τη λειτουργία της το 1994, είχαν συσσωρευτεί χρέη 172 εκατομμυρίων δολαρίων. Τέσσερα εκατομμύρια Γερμανοί εργάζονταν σε εταιρείες που διαχειριζόταν η Treuhand το 1990- αριθμός που είχε πέσει στα 1,5 εκατομμύρια το 1994.

Οι αποτυχίες της Treuhand αποδόθηκαν στην «κληρονομιά» της κομμουνιστικής οικονομίας, ενώ οι επιτυχίες της θεωρήθηκε πως οφείλονταν σε μία ομάδα Δυτικογερμανών μάνατζερ οι οποίοι αφοσιώθηκαν στην προσπάθεια ανοικοδόμησης ρισκάροντας τις καριέρες τους. «Θα έλεγα ότι η Treuhand πέτυχε το στόχο της και έκανε καλή δουλειά, παρά τις δύσκολες συνθήκες των αρχών της δεκαετίας του 1990» λέει ο Φέρντιναντ Φίχτνερ, επικεφαλής οικονομολόγος του ινστιτούτου οικονομικών ερευνών DIW. «Είχε να πραγματοποιήσει πολλές ιδιωτικοποιήσεις μέσε σε λίγα χρόνια, και η αρνητική της εικόνα οφείλεται σε λόγους που δεν είχαν να κάνουν με την ίδια. Οι ανατολικογερμανικές εταιρείες έχασαν τους πελάτες τους όταν κατέρρευσε η ζήτηση για ανατολικογερμανικά προϊόντα από την Ανατολική Ευρώπη. Νομίζω είναι λάθος να την κατηγορούμε για τα υψηλά επίπεδα ανεργίας» συμπληρώνει.

Ο Γιοργκ Κρέιμερ, επικεφαλής οικονομολόγος της Commerzbank στη Φρανκφούρτη, λέει ότι είναι δύσκολο να συγκριθεί η Treuhand και οι στόχοι της με τα προβλήματα της Ελλάδας. «Είναι διαφορετικές περιπτώσεις. Η Treuhand δεν προσπαθούσε να πουλήσει κρατική περιουσία στην υψηλότερη δυνατή τιμή και δεν την απασχολούσε το θέμα του προϋπολογισμού. Δουλειά της ήταν να πουλήσει εταιρείες του κομμουνιστικού κράτους, ελπίζοντας ότι θα ανοικοδομούνταν, αναδιαρθρώνονταν και εξυγιαίνονταν. Η Ελλάδα έχει άλλους στόχους».

Ο Φίχτνερ, της DIW, λέει πως ελπίζει πως η ελληνικές αποκρατικοποιήσεις θα επιβραδυνθούν και θα γίνουν πιο τακτικά με έναν οργανισμό τύπου Treuhand, ενώ θεωρεί πως τα κέρδη από τις ιδιωτικοποιήσεις θα είναι μικρά σε σχέση με τα μακροπρόθεσμα κέρδη που θα κερδίσουν από τις εταιρείες οι οποίες θα αρχίσουν να γίνονται πιο αποδοτικές και επικερδείς. «Κατά την άποψή μου, η καλύτερη πτυχή της ίδρυσης ενός οργανισμού τύπου Treuhand για την Ελλάδα θα είναι η επιβράδυνση των ιδιωτικοποιήσεων» συμπληρώνει.
Πηγή: skai.gr