Gideon Rachman: Η πολιτική συναίνεση δεν θα σώσει το ευρώ

Στην προσπάθεια της Ευρώπης να χτίσει ένα θεσμικό σύστημα που θα φέρει πολιτική σύμπνοια των χωρών της ευρωζώνης αναφέρεται σε άρθρο του στους Financial Times o Gideon Rachman, υποστηρίζοντας ότι η τακτική αυτή εντείνει αντί να επιλύει το πρόβλημα.

Καθώς η ελληνική κρίση επιδεινώνεται, αναφέρει ο αρθρογράφος, αυξάνονται και οι φωνές που ζητούν νέες και πιο ριζοσπαστικές προσεγγίσεις. Ξεχάστε τα σχέδια διάσωσης και τα μέτρα αυστηρότητας. Η λύση για τα προβλήματα της ευρωζώνης είναι η «πολιτική συνέναιση».

Την περασμένη εβδομάδα, σημειώνει ο κ.Rachman, ο Νουτ Γουέλινγκ της Κεντρικής Τράπεζας της Ολλανδίας υπήρξε ο τελευταίος από μια σειρά αξιωματούχους που προωθούν αυτό το σκεπτικό, ότι δηλαδή η ευρωζώνη «χρειάζεται ένα θεσμικό σχήμα που θα βασίζεται στην πολιτική συναίνεση». Σύμφωνα με τον κ.Γουέλινγκ, «η καθιέρωση της θέσης του Ευρωπαίου Υπουργού Οικονομικών ίσως αποτελέσει σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση». Την άποψη αυτή υποστήριξε και ο διοικητής της ΕΚΤ, Ζαν Κλοντ Τρισέ, υπονοώντας έτσι ότι θα πρέπει να αυξηθεί κατά πολύ ο προϋπολογισμός της ΕΚΤ και οι αποφάσεις περί δαπανών και φορολόγησης να λαμβάνονται στις Βρυξέλες αντί στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Όσοι επιχειρηματολογούν υπέρ της «πολιτικής συναίνεσης» υποστηρίζουν ότι το πρόβλημα της Ευρώπης είναι θεσμικό. Αντίθετα με τις ΗΠΑ, η ευρωζώνη δεν διαθέτει πολιτικούς θεσμούς που μπορούν να στηρίξουν το ενιαίο νόμισμα. Σύμφωνα με τη θέση αυτή, η ύπαρξη ενός Ευρωπαίου Υπουργού Οικονομικών θα λύσει όλα τα προβλήματα.

Η θέση αυτή είναι εξαιρετικά λανθασμένη. Το πραγματικό πρόβλημα είναι πολιτικό και πολιτισμικό. Η Ευρώπη δεν διαθέτει αρκετή πολιτική ομοιογένεια, ώστε να στηρίξει ένα ενιαίο νόμισμα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι Γερμανοί, Ολλανδοί και Δανοί ψηφοφόροι δεν θέλουν να βοηθήσουν την Ελλάδα, ενώ οι Έλληνες επαναστατούν σε αυτό που θεωρούν ως μια νέα μορφή «αποικιοκρατίας» από τις Βρυξέλες και τη Φρανκφούρτη.

Το να υποστηρίζει κανείς ότι η πολιτική συναίνεση είναι ικανή λύσει αυτό το πρόβλημα, είναι σαν να λέει ότι κάποιος που έχει πάθει δηλητηρίαση από αλκοόλ θα γίνει καλύτερα αν πιει μια πιο «δυνατή» βότκα.

Το άρθρο συνεχίζει λέγοντας ότι η παρούσα κρίση πηγάζει ακριβώς από την ιδέα ότι θα μπορούσε να υπάρξει πολιτική σύμπνοια στην Ευρώπη –ιδέα που έχουν υποστηρίξει πολλοί κορυφαίοι ηγέτες της Ευρώπης. Όταν όμως οι αποφάσεις αυτών των ηγετών αποδεικνύονται λανθασμένες, φέρουν ισχυρές επιπτώσεις. Αυτό συμβαίνει τώρα στην Ευρώπη. Οι ηγέτες διαβεβαίωναν τους Γερμανούς ψηφοφόρους ότι το ευρώ θα ήταν σταθερό και ότι δεν θα χρειαζόταν να στηρίξουν τον ασθενέστερο νότο. Τώρα, νοιώθουν προδομένοι και θυμωμένοι. Οι ηγέτες έλεγαν, επίσης, στους Έλληνες, Ιρλανδούς, Ισπανούς και Πορτογάλους ότι το ευρώ ήταν ο δρόμος για μια ευημερία ανάλογη με αυτή του βορρά. Τώρα, το ενιαίο νόμισμα σημαίνει γι’ αυτούς απολύσεις, χαμηλότερους μισθούς και «πετσοκομμένες» συντάξεις. Και νοιώθουν εξίσου προδομένοι και θυμωμένοι.

Σαν αποτέλεσμα, τα περιθώρια πολιτικών ελιγμών ολοένα και στενεύουν και για τις δύο πλευρές. Η ελληνική κυβέρνηση μετά βίας καταφέρνει να συγκεντρώσει αρκετή στήριξη ώστε να στηρίξει τα μέτρα αυστηρότητας. Η γερμανική κυβέρνηση της Άγγελα Μέρκελ χάνει τη στήριξη πολιτικών και πολιτών. Στο μεταξύ, ριζοσπαστικά αντι-ευρωπαϊκά κόμματα κερδίζουν έδαφος σε χώρες-δανειστές όπως η Φιλανδία και η Ολλανδία. Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ηγέτες φωνάζουν ακόμα ότι θα σώσουν το ευρώ. Όμως οι ηγέτες αυτοί λειτουργούν μέσα σε δημοκρατίες. Αν λάβουν αποφάσεις που δεν αρέσουν στους ψηφοφόρους τους, θα χάσουν τη δουλειά τους.

Οι σχέσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών ραγίζουν κάτω από την πίεση της κρίσης. Στην Αθήνα, οι αγανακτισμένοι κρατούν πανό με τη γερμανική σβάστικα. Στη Γερμανία, οι πολίτες έχουν αρχίσει να κατηγορούν το νότο για διαφθορά και ακολασία. Με το να αγνοούν αυτές τις τάσεις και να προσπαθούν να προωθήσουν την πολιτική συναίνεση, οι ηγέτες απλά κινδυνεύουν να επιφέρουν ακόμη σοβαρότερες συνέπειες.

Ο συγγραφέας προτείνει δύο πιθανές λύσεις για το πρόβλημα της Ευρώπης. Είτε πρέπει να διορθωθεί το τρέχον σύστημα, είτε να φύγουν τα ασθενέστερα μέλη, και κυρίως η Ελλάδα, από το ευρώ. Η λύση αυτή είναι χαοτική και επικίνδυνη, εξηγεί. Όμως οι Έλληνες έχουν «τσακισμένο» ηθικό και δεν αισθάνονται ότι έχουν τον έλεγχο της ίδιας τους της κυβέρνησης. Ίσως, καταλήγει ο κ.Rachman, η έξοδος από το ευρώ να είναι η απαρχή μιας εθνικής αναγέννησης.
Πηγή: skai.gr