Δεν «τρέχουν» τα «έξυπνα» δίκτυα στην ΕΕ

Οι προτάσεις της ΕΕ για επιβολή τριετούς προθεσμίας στις τοπικές αρχές, ώστε να χορηγούν άδειες για την εγκατάσταση νέων ηλεκτρικών γραμμών έχει συναντήσει έντονη αντίθεση στο μπλοκ των 27 χωρών, όπως έγινε γνωστό στην EurActiv.

Σύμφωνα με τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιεύθηκαν τον Οκτώβριο, οι τοπικοί πληθυσμοί θα έχουν προθεσμία τριών μηνών να ασκήσουν έφεση κατά των νέων έργων στο δίκτυο μεταφοράς.

«Το χρονικά όρια είναι πιθανώς πάρα πολύ αυστηρά», δήλωσε ο Antonio Correia de Campos, εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη δέσμη των 9.9 δις για τις υποδομές ενέργειας, η οποία περιλαμβάνει την τριετή πρόταση.

«Πρέπει να χαλαρώσουμε λίγο και να εξετάσουμε τη βιωσιμότητα της εκτέλεσης των καθηκόντων αυτών σε τόσο αυστηρά χρονοδιάγραμμα», είπε.

Ο προϋπολογισμός για τις υποδομές που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Οκτώβριο προτείνει δαπάνες 45 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία «δικτύων τσάρων» με την εξουσία να παρακάμψει τις τοπικές αντιρρήσεις και να προωθήσει έργα που συναντούν «σημαντικές καθυστερήσεις ή δυσκολίες εκτέλεσης».

Αλλά η EurActiv κατανοεί ότι τα κράτη μέλη επίσης ανησυχούν ότι τέτοιου είδους διατάξεις θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την έννοια της επικουρικότητας, ή την ανάθεση εξουσιών στην πιο αποκεντρωμένη αρχή.
Αυτό κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στις Βρυξέλλες. «Καθώς μιλάμε για τους ευρωπαϊκούς στόχους για το κλίμα, έχουμε πολύ έντονες ανησυχίες ότι οι διατάξεις αυτές θα ξεφύγουν από το τελικό κείμενο», μια πηγή της ΕΕ είπε EurActiv.

«Εμείς τους βλέπουμε ως μία ευκαιρία, μία μεγάλη συμβολή στο πακέτο των υποδομών και συνεπείς με τις βέλτιστες πρακτικές στην Ευρώπη», πρόσθεσε η πηγή.

Καθυστερήσεις
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει ασχοληθεί με την ανάγκη να αντιμετωπιστούν τα αδιέξοδα.Ένα εσωτερικό έγγραφο εργασίας που συνοδεύει την αρχική πρόταση υποδομών, γνωστοποιημένο και στην EurActiv, αναφέρει τεράστιες καθυστερήσεις που οφείλονται στην δημόσια εναντίωση και τη διοικητική γραφειοκρατία. Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, με τη γραμμή Στυρία, το αυστριακό σχέδιο γραμμικής ισχύος που έχει αντιμετωπίσει καθυστερήσεις έως 25 χρόνια.

Το ίδιο ισχύει για την γαλλοισπανική ενεργειακή γραμμή διασύνδεσης 380 kV, η οποία ξεκίνησε τη δεκαετία του 1970 και δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί τουλάχιστον μέχρι το 2014.

Ενώ η έντονη δημόσια εναντίωση και οι χρονοβόρες διοικητικές διαδικασίες κατονομάζονται ως υπεύθυνες, παρατηρητές ισχυρίζονται ότι η Γαλλία, η οποία συγκεντρώνει το 90% περίπου της ηλεκτρικής της ενέργειας από πυρηνική ενέργεια, έχει λιγότερο κέρδος από την εισαγωγή φθηνότερων μορφών πηγών μορφών ενέργειας.

«Το πραγματικό χρονοδιάγραμμα για την έγκριση και την κατασκευή των μεγάλων γραμμών διασύνδεσης είναι της τάξης των 10 ετών», δήλωσε ο Αρθούρος Ζερβός, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Αιολικής Ενέργειας.

«Καταλαβαίνω ότι τρία χρόνια είναι ένα σύντομο χρονικό διάστημα, αλλά θα πρέπει να είμαστε αυστηροί», είπε ο Ζερβός στην EurActiv. «Αν είμαστε «πιο χαλαροί», θα μιλάμε για επίτευξη των στόχων της ΕΕ το 2030 αντί το 2020».

Οι επικριτές λένε ότι οι γραμμές μεταφοράς εγκυμονούν κινδύνους για την υγεία στις γύρω κοινότητες, χαμηλότερες τιμές των κατοικιών, και είναι επικίνδυνες για τα πουλιά.
Μια πιθανή απάντηση σε αυτά τα προβλήματα έχει βρεθεί σε μια νέα έρευνα από μια ανεξάρτητη ομάδα συμβούλων μηχανικών, όπου διαπιστώθηκε ότι η ταφή καλωδίων ηλεκτρικού ρεύματος είναι πολύ φθηνότερη από ό,τι εθεωρείτο μέχρι σήμερα.
Πυλώνες σχεδιασμού
Οι ανησυχίες εξετάστηκαν επίσης τον περασμένο Οκτώβριο σε ένα διαγωνισμό για « σχέδια πυλώνων» , στον οποίο κέρδισε ένα δανέζικο σχέδιο «Τ-πυλώνα».

Μια πιο σκληρή κριτική του πακέτου αναφέρει ότι στα 12 κύρια προγράμματά του κατά προτεραιότητα τα ορυκτά καύσιμα προτιμούνται σε σχέση με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

«Η στρέβλωση υπέρ του φυσικού αερίου είναι ιδιαίτερα εμφανής στις προτεινόμενες διαδρομές προτεραιότητας, με τέσσερις διαδρόμους να σχετίζονται με το φυσικό αέριο και μόνο ένα εξ ολοκλήρου αφιερωμένο στη μεταφορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», η ευρωβουλευτής των Πράσινων Claude Thurmes δήλωσε κατά την ανακοίνωση του πακέτου.

Ωστόσο, οι συνήγοροι της ταχείας επέκτασης και του «smartening» των συστημάτων του δικτύου υποστηρίζουν ότι τα υφιστάμενα δίκτυα είχαν ως επί το πλείστον χτιστεί στα μέσα του 20ου αιώνα και είναι σε θέση να ενσωματώσουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι οποίες είναι απαραίτητες εάν η ΕΕ επιθυμεί να επιτύχει τους στόχους του 2020.

«Αν θέλουν περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, θα πρέπει να έχουν περισσότερες γραμμές μετάδοσης», πηγή της ΕΕ είπε στην EurActiv. «Χωρίς αυτό, δεν θα επιτύχουν τους στόχους για το 2020. Είναι τόσο απλό».

Ιστορικό
Τον Δεκέμβριο του 2009, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων συμφώνησαν σε ένα πακέτο δημοσιονομικής τόνωσης που αντιπροσωπεύει περίπου το 1,5% του ΑΕΠ της ΕΕ, ή 200 δις. ευρώ. Η δέσμη εγκρίθηκε στη βάση της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που παρουσιάστηκε ένα μήνα πριν, και η οποία φαίνεται να περιείχε τη γένεση των χρημάτων που ανακοινώθηκαν στο χθεσινό σχέδιο υποδομών.
Για να συμπληρώσει το σχέδιο ανάκαμψης, η Επιτροπή πρότεινε την ανακατανομή των μη δαπανηθέντων πόρων της ΕΕ από τη γεωργία για τη στήριξη της ενέργειας και των έργων υποδομής του ευρυζωνικού Διαδικτύου.

Σύμφωνα με την πρόταση, τα ποσά θα πρέπει να μετατοπιστούν από την «γραμμή δύο» του προϋπολογισμού της ΕΕ (διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πόρων, συμπεριλαμβανομένων των άμεσων πληρωμών για τη στήριξη του γεωργικού τομέα) στην «γραμμή 1Α» (ανταγωνιστικότητα, την ανάπτυξη και την απασχόληση).