Ζητείται τιμολογιακή πολιτική στον άνθρακα

Οι ηγέτες κάποιων από τις μεγαλύτερες ενεργειακές εταιρείες της Ευρώπης έχουν στείλει επιστολές στον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jose Manuel Barroso απαιτώντας επείγουσα δράση για να σταματήσει η πλήρη κατάρρευση της τιμής του άνθρακα.

 «Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει σημαντικά την αποτελεσματικότητα του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Ανταλλαγής Εκπομπών Ρύπων (EU ETS) της ΕΕ, όπως φαίνεται από το χαμηλό σημερινό επίπεδο των συναλλαγών και την τιμή του άνθρακα»,  δηλώνει η επιστολή της EU Corporate Leaders Group on Climate Change (EUCLG), της οποίας ο προστάτης είναι ο πρίγκιπας της Βρετανίας Κάρολος.

«Είναι κρίσιμο τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να αναλάβουν αποφασιστική δράση τώρα», τονίζει η επιστολή, καλώντας για παρακράτηση των επιδομάτων στις δημοπρασίες για τη Φάση ΙΙΙ 2008-2012 του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών, ή Ευρωπαϊκό Σχέδιο Ανταλλαγής Εκπομπών Ρύπων (EU ETS) , και για αναβαθμονόμηση του μηχανισμού για την επόμενη φάση.

Ενώ η εταιρική ομάδα δεν έχει λάβει θέση σχετικά με την ποσότητα των δικαιωμάτων εκπομπής που θα πρέπει να παρακρατηθεί, ο Trevor Sikorski, επικεφαλής της έρευνας του άνθρακα της Barclays Capital έχει εκτιμίσει ένα πλεόνασμα πάνω από ένα δισεκατομμύριο πιστώσεις άνθρακα σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο για την περίοδο 2008 -2012.  Χθες (14 Δεκεμβρίου) το κριτήριο αναφοράς της ΕΕ και του ΟΗΕ για τις πιστώσεις άνθρακα βυθίστηκε στα 6,53 ευρώ ανά μετρικό τόνο, και στα 3,99 ευρώ ανά μετρικό τόνο αντιστοίχως – μια πτώση περίπου 60% της αξίας τους από τον Ιούνιο.

Η πιστωτική κρίση του άνθρακα
Καθώς εμφανίστηκε η πιστωτική κρίση άνθρακα, η διευθύτνρια της EUCLG Sandrine Dixson-Decleve δήλωσε στην EurActiv ότι μία υγειής τιμή του άνθρακα θα ήταν πιο κοντά στα 30 ευρώ. «Επειδή οι ??επενδυτές δεν θέλουν απαραιτήτως να πάρουν το ρίσκο για έργα καθαρής τεχνολογίας, η βιωσιμότητα των έργων αυτών σίγουρα υπονομεύεται λόγω της τόσο χαμηλής τιμής του άνθρακα».

Ως αποτέλεσμα της κατάρρευσης των τιμών του άνθρακα, η EUCLG – η οποία αντιπροσωπεύει γίγαντες της ενέργειας όπως η Shell, η Alstom, η Philips και η Dong Energy – υποστηρίζει ότι το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Ανταλλαγής Εκπομπών Ρύπων (EU ETS) δεν καταφέρνει να δημιουργήσει κίνητρα για στροφή προς την απεξάρτηση από τον άνθρακα. Η επιστολή επισημαίνει και  άλλα αποπληθωριστικά σημάδια για τις τιμές που θα μπορούσαν να θεωρηθούν εμπόδια, και υπογραμμίζει ότι είναι «ως εκ τούτου επιτακτική ανάγκη αυτές οι πιθανές επιπτώσεις να ληφθούν υπόψιν και να τεθούν μέτρα που θα εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητα του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Ανταλλαγής Εκπομπών Ρύπων (EU ETS), πριν να είναι πολύ αργά».

Το ανώτατο όριο και το εμπόριο
Τα πιστωτικά μόρια διοξειδίου του άνθρακα είχαν θεσπιστεί υπό το Πρωτόκολλο του Κιότο το 1997 ως μηχανισμός επιβολής ανωτάτων ορίων και εμπορίας που επιτρέπει στις βιομηχανικές χώρες να αντισταθμίσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, επενδύοντας σε έργα μείωσης του άνθρακα στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Μετά από πέντε συνεχόμενα χρόνια ισχυρής ανάπτυξης, ωθούμενη από την εφαρμογή της Φάσης ΙΙΙ του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων της ΕΕ, η συνολική αξία των αγορών άνθρακα στον κόσμο άγγιξε τα 142 δισ (109 δισ ευρώ) για το τρέχον έτος και στη συνέχεια σταμάτησε, καθώς η οικονομική κρίση ξεκίνησε.

Χωρίς μία ισχυρή τιμή για τον άνθρακα – ή ισοδύναμα μέτρα – πολλοί βιομήχανοι φοβούνται ότι η τρέχουσα καθοδική τάση των τιμών του άνθρακα θα μπορούσε να επιταχυνθεί. «Πρέπει να εξετάσουμε τις επιπτώσεις της οικονομικής κατάστασης για την ορθή λειτουργία του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Ανταλλαγής Εκπομπών Ρύπων (EU ETS) , καθώς αντιμετωπίζουμε μια ύφεση που όλοι περιμένουμε να τριπλασιάσει την βουτιά» δήλωσε η Dixson-Decleve. Εκτός από την παρακράτηση των επιδομάτων, δήλωσε πως μία άλλη εναλλακτική είναι η αδειοδότηση δημοπρασιών, για την πρόληψη της πώλησης των πιστώσεων άνθρακα σε πολύ χαμηλό επίπεδο».

Ιστορικό
Σύμφωνα με το πρωτόκολλο του Κιότο, οι εκβιομηχανισμένες χώρες μπορούν να επιτύχουν μέρος των κλιματικών στόχων τους, επενδύοντας σε έργα μείωσης του άνθρακα στις αναπτυσσόμενες χώρες. Η συμφωνία, που ονομάζεται ο Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης, λειτουργεί με την προϋπόθεση ότι τα έργα που δημιουργούν πιστώσεις πρέπει να εξασφαλίσουν «προσθετικότητα», ή την αρχή ότι οι μειώσεις που θα επιτευχθούν δεν θα είχαν συμβεί χωρίς το κίνητρο των ξένων επενδύσεων.

Ο μηχανισμός έχει προκαλέσει κριτικές, ωστόσο, λόγω της κατάχρησης του κριτηρίου της προσθετικότητας. Οι πιστώσεις που έχουν χορηγηθεί για σχέδια που δεν θα έπρεπε να εγκριθούν έχουν επιτρέψει στις αναπτυγμένες χώρες να αποφύγουν τις δεσμεύσεις για το κλίμα, υποστηρίζουν οι επικριτές. Τον Ιανουάριο του 2009, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για μια παγκόσμια συμφωνία που θα αντικαταστήσει το Πρωτόκολλο του Κιότο. Το σχέδιο πρότεινε μια λεπτομερή αναθεώρηση του μηχανισμού που εξασφαλίζει ότι μόνο τα σχέδια παροχής πρόσθετων μειώσεων και που ορίζουν πιο δαπανηρές περικοπές θα λαμβάνουν πιστώσεις.
Πηγή: EurActiv.gr