Η φωτιά στην Πάρνηθα και οι συνέπειες της στο μικροκλίμα της Αθήνας

Το δάσος της Πάρνηθας αποτελούσε ένα από τους κύριους μηχανισμούς  μείωσης της θερμοκρασίας του αέρα που έρεε από τον Βορρά προς την Αθήνα. Ο ψυχρός αέρας  δρόσιζε τα βόρεια και βορειοανατολικά τμήματα της πόλης που πάντα ήταν πιο δροσερά από το κέντρο ή τα δυτικά προάστια.

Ο αέρας πια δεν θα περνά πάνω από το δάσος αλλά από μια καμένη μαύρη έκταση. Δεν θα ψύχεται αλλά αντίθετα θα θερμαίνεται και πολύ μάλιστα. Τα βόρεια προάστια θα δέχονται ζεστό και όχι δροσερό αέρα. Η Αθήνα πέρα από την θαλάσσια αύρα δεν θα έχει άλλους μηχανισμούς μείωσης της θερμοκρασίας της, με εξαίρεση ίσως τους ελάχιστους εναπομείναντες χώρους πρασίνου.

Το πρόσθετο θερμικό φορτίο που θα δεχτεί η πόλη θα είναι παραπλήσιο με αυτό που δημιουργεί η κίνηση των αυτοκίνητων. Απλά, είναι σαν να διπλασιάσαμε τα αυτοκίνητα στο λεκανοπέδιο.

Συνεπώς είναι άμεση πλέον η ανάγκη να μειώσουμε το θερμικό ισοζύγιο της πόλης. Τα μέτρα είναι απλά :

  1. Μετατροπή των ελευθέρων και αδόμητων χώρων της Αθήνας σε ψυχρές οάσεις. Οι ελεύθεροι χώροι στο λεκανοπέδιο συνεχώς μειώνονται. Η προσθήκη νέων κτιρίων επιβαρύνει το θερμικό ισοζύγιο της πόλης και συντελεί στην επιδείνωση των θερμικών δεικτών. Η μετατροπή των χώρων αυτών σε θερμικές οάσεις θα συμβάλλει σημαντικά στην βελτίωση των συνθηκών άνεσης στην πόλη.
  2. Προώθηση των Μέσων Συλλογικής Μεταφοράς και έλεγχος της κίνησης των αυτοκινήτων στην πόλη ώστε να μειωθεί η ανθρωπογενής θερμότητα που εκλύεται από αυτά. Η θερμότητα που εκλύεται από τα αυτοκίνητα αυξάνει υπό συγκεκριμένες συνθήκες την θερμοκρασία της πόλης έως και κατά 1οC.  
  3. Περιορισμός στο μέγιστο δυνατόν της οικοδόμησης, κυρίως στην βόρεια και ανατολική Αττική και θέσπιση προδιαγραφών ώστε τα νέα κτίρια να παρουσιάζουν βιοκλιματικά χαρακτηριστικά. Είναι σημαντικό να μην προστεθεί θερμικό φορτίο στην πόλη από νέα κτίσματα χαμηλής ενεργειακής απόδοσης τα οποία εκλύουν υψηλά επίπεδα ανθρωπογενούς θερμότητας στο εξωτερικό περιβάλλον.
  4. Μείωση της θερμοκρασίας της επιφάνειας της πόλης με χρήση φυτεμένων στεγών και ψυχρών χρωμάτων στις οροφές των κτιρίων. Έχει αποδειχθεί ότι ένα τέτοιο μέτρο μπορεί να μειώσει την θερμοκρασία της πόλης έως και 3οC. Η ραγδαία ανάπτυξη των ψυχρών υλικών, μεγάλης ανακλαστικότητας στην ηλιακή ακτινοβολία,  επιτρέπει την μείωση της θερμοκρασίας του εξωτερικού κελύφους των κτιρίων έως και 10οC, ενώ συμβάλλει σημαντικά στη μείωση της εσωτερικής θερμοκρασίας τους και στην επίτευξη συνθηκών θερμικής άνεσης με σημαντικά μειωμένη κατανάλωση ενέργειας. Σημειώνεται ότι παραπλήσιες δράσεις είναι σχεδόν υποχρεωτικές στην Καλιφόρνια.
  5. Χρήση ψυχρών υλικών στους δρόμους, πεζοδρόμια, και κοινόχρηστους χώρους. Η χρήση ακατάλληλων θερμών υλικών στους δρόμους, τα πεζοδρομία και τους λοιπούς ανοικτούς χώρους αυξάνει κατά πολύ την επιφανειακή θερμοκρασία της πόλης με συνέπεια την αύξηση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος. Η χρήση ψυχρών υλικών επιτρέπει την δραματική μείωση της θερμοκρασίας επιφάνειας της πόλης, με το ίδιο η καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα.  
  6. Άμεση υιοθέτηση προδιαγραφών ενεργειακής συμπεριφοράς των υπαρχόντων κτιρίων ώστε να μειωθεί η ανθρωπογενής θερμότητα που εκλύεται από τα κτίρια.
Πηγή: Γιώργος Κεραμιτζόγλου