«Υβρίδια»: Η έκθεση από το μέλλον, στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση

Ένα ζεύγος…εξωγήινων, πορτραίτα που μιλούν για κάποιον που απεβίωσε πρόσφατα, τρισδιάστατες εκτυπώσεις αγαλμάτων και τοιχογραφιών που καταστράφηκαν από το ISIS, αλλά και μια διαδικτυακή πύλη ενημέρωσης όπου το κοινό μπορεί να παρέμβει και να παραποιήσει το περιεχόμενο των ειδήσεων ελληνικών ΜΜΕ, είναι ορισμένα από τα έργα που θα δουν οι επισκέπτες της νέας διαδραστικής έκθεσης που φιλοξενεί, από τις 7 Νοεμβρίου, η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.

Με τίτλο «Υβρίδια: Στα όρια τέχνης και τεχνολογίας» η έκθεση συνδυάζει την αιχμή της τεχνολογίας με τον ακτιβισμό και την ποπ κουλτούρα και υπόσχεται μία συναρπαστική ξενάγηση στο μέλλον.

Διοργανώνεται σε συνεργασία με το Ars Electronica Centre που εδρεύει στο Λιντς της Αυστρίας και συγκεντρώνει καλλιτεχνικά έργα, εργαστήρια και περφόρμανς που αψηφούν τα όρια μεταξύ τέχνης και επιστημονικής έρευνας. Εδώ, οι καλλιτέχνες χρησιμοποιούν ως υλικό τους την επιστημονική έρευνα, τα ψηφιακά δίκτυα, αλλά και ενόργανες διαδικασίες, όπως ακριβώς άλλοι χρησιμοποιούν τα χρώματα, το χαρτί και τον καμβά. Σύμφωνα με την επιμελήτρια της έκθεσης, Manuela Naveau:

«Στα Υβρίδια, δίνεται έμφαση στη συγχώνευση διαφορετικών μέσων και ιδιωμάτων σε νέες μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης, στη διέλευση των ορίων μεταξύ τέχνης και έρευνας, σε κοινωνική και πολιτική δέσμευση και ακτιβισμό, καθώς και σε αναγνωριστικές πτήσεις πάνω από σφαίρες της ποπ κουλτούρας».

Η έκθεση προβάλλει 16 έργα από μια διεθνή ομάδα καλλιτεχνών
, στην οποία περιλαμβάνονται και οι Έλληνες καλλιτέχνες Αφροδίτη Ψαρρά και Μαρίνος Κουτσομιχάλης, καθώς και ο εγκατεστημένος στην Αθήνα Βρετανός καλλιτέχνης James Bridle. Πολλά από τα έργα είναι διαδραστικά δείχνοντας το εικαστικό προφίλ της Στέγης, που, όπως αναφέρει ο Χρήστος Καρράς, γενικός διευθυντής του οργανισμού και συντονιστής της έκθεσης, είναι «η εστίαση σε σημεία διασταύρωσης μεταξύ της σύγχρονης τέχνης και άλλων πεδίων πρακτικής: design, αρχιτεκτονική, ψηφιακά μέσα, επιστήμη και κοινωνικός ακτιβισμός». «Τα Υβρίδια», σύμφωνα με τον ίδιο, στοχεύουν ακριβώς «στην καρδιά αυτής της συναρπαστικής διαθεματικής επικράτειας, παρουσιάζοντας έργα των οποίων η ίδια η φύση αψηφά τις εύκολες ταξινομήσεις».

Τα «Υβρίδια» χωρίζονται σε τρεις θεματικές κατηγορίες («Υβριδικές πραγματικότητες», «Ανθρωπότητα & Ουτοπία» και «Hybrid Remixed»). Μπαίνοντας στον εκθεσιακό χώρο, οι επισκέπτες αντικρίζουν το Newstweek των Danja Vasiliev και Julian Oliver. Με μία πρώτη ματιά, κάποιος μπορεί να θεωρήσει ότι πρόκειται για τη διαδικτυακή πύλη μιας από τις μεγαλύτερες ενημερωτικές εφημερίδες. Όμως, ένας προσεχτικότερος έλεγχος των θεμάτων που παρουσιάζονται, καθιστά εμφανές ότι ένα μέρος του περιεχομένου είναι παραποιημένο, ενώ οι επισκέπτες προσκαλούνται να εμπλακούν και οι ίδιοι σε «δικής τους έμπνευσης χειραγώγηση περιεχομένου».

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον (κι όχι μόνο αρχαιολογικής φύσης) παρουσιάζει επίσης, το έργο «Material Speculation: ISIS» της Ιρανής καλλιτέχνιδας Moreshin Allahyari, το οποίο ασχολείται με τα αγάλματα και τις τοιχογραφίες που καταστράφηκαν από το ISIS το καλοκαίρι του 2015. Η καλλιτέχνης χρησιμοποίησε την τρισδιάστατη εκτύπωση για να αναπαράξει 12 αγάλματα της ρωμαϊκής περιόδου στη Χάτρα και ασσυριακά αντικείμενα τέχνης από τη Νινευή, δύο πόλεις του σημερινού βόρειου Ιράκ. Επιπλέον, εφοδίασε το καθένα από αυτά τα αντικείμενα με μια μικρή αποθηκευτική μονάδα δεδομένων, που περιέχει πληροφορίες σχετικά με αυτούς τους πολιτιστικούς θησαυρούς, ενώ παράλληλα οι χρήστες έχουν δικαίωμα πρόσβασης, επαύξησης και μεταβολής του περιεχομένου.

Το «Temps Mort / Idle Times», του Βέλγου καλλιτέχνη, Alex Verhaest, αποτελείται από μια σειρά έργων που συνδυάζουν βίντεο και διάδραση με το κοινό. Στη βάση της αφήγησης βρίσκεται η αυτοκτονία του «πάτερ φαμίλια» και η ανικανότητα των μελών της οικογένειας να αντιμετωπίσουν αυτό το τραγικό γεγονός. Παράλληλα, όπως υπονοεί ο τίτλος «Νεκρός Χρόνος», διερευνάται η αίσθηση της απώλειας (απέναντι, πχ, στο φυσικό περιβάλλον) που αισθανόμαστε κατά τη χρήση μιας συσκευής δικτύωσης όπως το smart phone μας.

Το «Plantas Autofotosinteticas», του Μεξικανού καλλιτέχνη Gilberto Esparza, εξετάζει το κατά πόσο ένα φυτό έχει τη δυνατότητα να αυτο-φωτοσυνθέσει και να κάνει τα λύματα 12 σημείων της Αθήνας, πηγή ενέργειας που θα βοηθήσει στην επιβίωση ενός νέου οικοσυστήματος. Πρόκειται για το αποτέλεσμα μιας έρευνας πάνω στη σχέση της σημερινής κοινωνίας με το νερό, που δίνει προτεραιότητα στην οικονομική του αξία και χρησιμότητα.

Στο έργο «Loophole for All», ο δημιουργός του Paolo Cirio, ρίχνει φως στους κρυφούς μηχανισμούς που επικρατούν σε offshore φορολογικούς παραδείσους, όπως είναι τα νησιά Κέιμαν, και προσφέρει μάλιστα, λίστες εταιρειών προς πώληση, ανοιχτές σε όλους. Ενώ, στο «Myconnect», με μια εγκατάσταση πολυμέσων που θυμίζει μεγάλη κάψουλα, οι Sasa Spacal, Anil Podgornik και Mirjan Svagelj φιλοδοξούν να δημιουργήσουν στον συμμετέχοντα μια υβριδική αίσθηση διαχωρισμού του σώματος από το περιβάλλον και μια εκ νέου σύνδεση μαζί του σε ένα ψυχολογικό επίπεδο.

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 15 Ιανουαρίου 2017 και σηματοδοτεί επίσης, την αφετηρία μιας συνεργασίας ανάμεσα στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και την Ars Electronica, η οποία θα εμπλουτίσει τα προγράμματα και των δύο οργανισμών.
Πηγή: skai.gr