Συνέντευξη με τους μουσικούς του Rematia Jazz Festival

Με αφορμή το Rematia Jazz Festival που γίνεται αυτή την Τετάρτη, 11 Ιουλίου, το SKAI.gr προσέγγισε τους κύριους συντελεστές με μια σειρά ερωτήσεων και στόχο να πιάσει τον παλμό της ελληνκής τζαζ.

Το Rematia Jazz Festival παρουσιάζει φέτος τον Γιώργο Ψυχογιό και τους Trilogia (Γ. Τρανταλίδης, Γ. Κοντραφούρης και Γ. Σαμαράς) σε μία κορυφαία τζαζ συνεύρεση από την οποία δεν θα λείψουν ο αυτοσχεδιασμός και οι ευφάνταστοι διάλογοι μεταξύ των μουσικών.

Ο μοναδικός πιανίστας, συνθέτης και αυτοσχεδιαστής Γιώργος Ψυχογιός με τη συμμετοχή κορυφαίων μουσικών της ελληνικής jazz σκηνής παρουσιάζει επιλογές από όλη του τη δισκογραφία αλλά και αναπάντεχες διασκευές σε αγαπημένα jazz standards και σε μουσικές ταινιών από τον αμερικάνικο, ιταλικό και γαλλικό κινηματογράφο

Το συγκρότημα Trilogia που αποτελείται από τον Γιώργο Κοντραφούρη στο hammond, τον Γιώργο Τρανταλίδη στη ντραμς και τον Γιώτη Σαμαρά στην ηλεκτρική κιθάρα, θα παρουσιάσει ένα πρωτότυπο αλλά και διαχρονικό fusion με όχημα την τζαζ και τον αυτοσχεδιασμό και επιβάτες τη μνήμη της παράδοσης και των ήχων της Ελλάδας και της ευρύτερης Μεσογείου.

Διαβάστε παρακάτω την πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη που παραχώρησαν στο SKAI.gr:

Πόσο δύσκολο είναι για έναν Έλληνα μουσικό να αναδειχθεί στη διεθνή σκήνη, και κυρίως την αμερικανική σκηνή, της τζαζ;

Γιώτης Σαμαράς: Είναι αρκετά δύσκολο αλλά όχι ακατόρθωτο. Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε πως όλο και περισσότεροι μη-Αμερικάνοι γίνονται γνωστοί στην Νέα Υόρκη. Όλο και περισσότερα είναι τα μικτής εθνικότητας group.

Γιώργος Τρανταλίδης: H δυσκολία αυτή αφορούσε περισσότερο τις προηγούμενες γενιές. Σήμερα o ταλαντούχος Έλληνας jazz μουσικός θα ανταγωνιστεί επι ισοις όροις με τον ευρωπαίο και αμερικανό μουσικό. Πλέον δεν υπάρχουν διαχωρισμοί και πολιτιστικά στεγανά για να θεωρείται η jazz αποκλειστικά αμερικανικό μουσικό είδος. Nα μην ξεχνάμε ότι την δεκαετία του ’70, η jazz στην Ελλαδα εθεωρειτο απο κάποιους κύκλους… αμερικανική υποκουλτούρα… Ευτυχώς σήμερα αρκετοί ειναι οι Έλληνες που κάνουν καριέρα σε Ευρώπη και Αμερική

Γιώργος Ψυχογιός: Είναι εξαιρετικά δύσκολο για έναν έλληνα μουσικό να αναδειχθεί στη διεθνή ευρωπαϊκή σκηνή, πόσο μάλλον στην  μητρόπολη της jazz την Αμερική. Όμως, δεν είναι ακατόρθωτο... χρειάζεται μόνο να είσαι ο εαυτός σου και να έχεις αρκετή επιμονή και φυσικά υπομονή. Προσωπικά ποτέ δεν ένιωσα κάποιου είδους ανταγωνισμό  για τις εμφανίσεις μου στο εξωτερικό, πάντα και όπου και να παίζω ζω για την κάθε νότα μου. Όμως νιώθω τεράστιο θαυμασμό και χαρά για τους ξένους καλλιτέχνες που κατά καιρούς γνωρίζω στα ταξίδια μου.

Στις ΗΠΑ και σε άλλες μεγάλες αγορές δίνεται η δυνατότητα σε έναν καλλιτέχνη να παίζει σε πολλά σχήματα, σε πολλές σκηνές. Αισθάνεστε περιορισμένοι στην Ελλάδα από την έλλειψη συναυλιών και jazz clubs;

Σαμαράς: Εννοείται πως είναι τεράστια η διαφορά. Τα μεγέθη δεν είναι συγκρίσιμα. Τα τελευταία χρόνια όμως βελτιώνεται η κατάσταση και στην Ελλάδα.

Τρανταλίδης: Όντως στην Ελλάδα τα club και γενικότερα οι χώροι που φιλοξενούν αυτό το είδος είναι ελάχιστοι. Aπ' την άλλη μεριά, υπάρχει και μια ξενομανία. Aρκετές φορές άκουσα σε ασφυκτικά γεμάτα club ξένους μουσικούς να παίζουν jazz σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο από τους Έλληνες.

Ψυχογιός: Η Ελλάδα είναι πολύ μικρή χώρα όμως δεν παύει (χωρίς να θέλω να ακουστώ εθνικιστής) να είναι η Ελλάδα του πολιτισμού!!! Για την έκταση της χώρας οι συναυλίες και τα μέρη τα οποία κανείς μπορεί να παίξει jazz είναι αρκετά αν και σαφώς λιγότερα από παλιά λόγω των γνωστών οικονομικών δυσκολιών. Όμως, όπως ένα μικρό λουλουδάκι φυτρώνει και στο τσιμέντο, έτσι και η jazz βρίσκει τρόπους να ακούγεται.

Μια έρευνα στις ΗΠΑ έδειξε πως ένας jazz bandleader και συνθέτης αντλεί το 90% του εισοδήματος του από τις live εμφανίσεις, 5% από χορηγίες/υποτροφίες, 3,6% από πνευματικά δικαιώματα και πωλήσεις, και μόλις 0,2% από μαθήματα. Στην Ελλάδα πως διαμορφώνεται το εισόδημα ενός καθιερωμένου τζαζμαν; (Future of Music Coalition report)

Σαμαράς: Στην Ελλάδα στους περισσότερους μουσικούς τα έσοδα είναι βασικά από τα μαθήματα. Πιστεύω πως και στην Αμερική έτσι είναι. Μάλλον η έρευνα αφορά παγκοσμίως γνωστούς jazzmen.

Τρανταλίδης: Νομίζω και στην Ελλάδα, τηρουμένων των αναλογιών, το ίδιο πρέπει να ισχύει. Δεν μπορώ να έχω ακριβή στοιχεία και γνώμη.

Ψυχογιός: Στην Ελλάδα αν είσαι και καθηγητής εκτός από  jazzman έχεις πιο πολλές πιθανότητες να χαρείς την μουσική που λατρεύεις. Προσωπικά,25 χρόνια τώρα δεν σταμάτησα να διδάσκω κλασσική μουσική, παράλληλα με την jazz διδασκαλία. Όμως σιγά σιγά χτίζοντας μια διεθνή καριέρα, η διδασκαλία μοιραία αφήνει τη θέση της στις συναυλίες.

Από τις πρώτες γενιές Ελλήνων jazzmen, ποιους θα ξεχωρίζατε και ποιους θα προτείνατε στο κοινό σας να εξερευνήσουν και να μάθουν περισσότερα για αυτούς;

Σαμαράς: Θα ξεχώριζα τον πιανίστα Μανώλη Μικέλη. Τον κιθαρίστα Σάκη Ταμβακάκη και τον μπασίστα Γιώργο Φιλιππίδη. Δυστυχώς δεν υπάρχουν αντιπροσωπευτικές ηχογραφήσεις.

Τρανταλίδης: Τον Μανώλη Μικέλη, έναν μεγάλο πιανίστα και αληθινό jazz man, και τον Γιώργο Φιλιππίδη, αξεπέραστο μουσικό και μπασίστα της γενιάς μου. Φοβεροί άνθρωποι… Δυστυχώς, σημερα δεν υπάρχουν.

Ψυχογιός: Πολλοί έλληνες jazzmen έχουν προσφέρει πολλά στην ελληνική jazz κουλτούρα, ενδεικτικά μόνο αναφέρω από τους παλιότερους: Γιώργος Μουζάκης,Μίμης Πλέσσας, Γιώργος Λαβράνος, Κώστας Καπνίσης, Γιώργος Θεοδοσιάδης, Γιώργος Χατζηνάσιος και πάρα πολλοί άλλοι.

O Miles Davis κάποτε είπε "there are no wrong notes" - πόσο αλήθεια είναι αυτό; Στον αυτοσχεδιασμό χωράνε λάθη;

Σαμαράς: Καταρχάς, χωράνε λάθη στον αυτοσχεδιασμό, ο “αυτοσχεδιαστής” δεν έχει τη γόμα του συνθέτη! Αλλά ο Miles εννοούσε πως δεν υπάρχουν “απαγορευμένες νότες” (εκτός κλίμακας). Όλα γίνονται, αλλά εξαρτάται από το πώς θα γίνουν…

Τρανταλίδης: Ο Miles εννοεί τις λάθος νότες στον αυτοσχεδιασμό του COLTRANE, του TYNER, του ELVIN, του ROLLINS κλπ. Όλοι αυτοί εχουν το χάρισμα να κάνουν τις λάθος νότες να ακούγονται σωστά, αλάνθαστες.

Ψυχογιός: Τώρα πια στην σύγχρονη jazz πράξη δεν ισχύει τόσο πολύ αυτό. Πιστεύω σε αυτό που έλεγε ο J. S. Bach στους μαθητές του …"Πρέπει να πατάτε τις σωστές νότες στο σωστό χρόνο!". Στον αυτοσχεδιασμό πρέπει να παίρνεις αποφάσεις μέσα σε νανο - δευτερόλεπτα. Οπότε δεν έχεις την πολυτέλεια για λάθη!?

Η Esperanza Spalding είναι το νέο ανερχόμενο αστέρι της τζαζ. Μπορούν τέτοια νέα ταλέντα να επαναφέρουν την τζαζ στις παλιές της δόξες, στις εποχές των μεγάλων προσωπικοτήτων;

Σαμαράς: Μάλλον πολύ δύσκολο. Η Esperanza Spalding είναι καταπληκτική μουσικός, αλλά οι νέες μεγάλες προσωπικότητες δεν θα ξεκινήσουν κατ’ανάγκη σαν star. Τα media δεν ψάχνουν για μεγάλες προσωπικότητες, κάτι άλλο θέλουν.

Τρανταλίδης: Η Esperanza Spalding είναι ενα jazz φαινόμενο! Παίζει φοβερά basso, είναι εκπληκτική συνθέτης και τραγουδίστρια. Ναι, μπορούν τέτοια ταλέντα να αναζωπυρώσουν το ενδιαφέρον των νέων για την jazz να δώσουν μια ώθηση.

Ψυχογιός: Τέτοια νέα ταλέντα όπως η Esperanza Spalding μπορεί να ξαναθερμάνει το pop-mainstream κοινό ώστε να ανακαλύψει τη jazz, όμως το κοινό της jazz έχει τις ίδιες ιδιότητες με το metal κοινό!! Έχουν και τα 2 φανατικούς θαυμαστές -ακροατές.

Κε. Σαμαρά, ήσασταν ιδρυτικό μέλος των Page One, ενός συγκροτήματος που μεγάλωσε μέσα από τις resident live εμφανίσεις του στο κλαμπ Diva. Πόσο ανάγκη έχει ένα συγκρότημα τις σταθερές live εμφανίσεις; Αρκεί η δουλειά στο στούντιο; Και πόσο το επηρεάζει μουσικά; Διαμορφώνεται ο ήχος του συγκροτήματος μέσα από τις απαιτήσεις ή τα γούστα του κοινού σε ένα κλαμπ;

Σαμαράς: Με τους Page One επί δύο σεζόν είχαμε την εβδομάδα 5-6 εμφανίσεις. Εννοείται πως το live κάνει πολύ καλό και το studio μόνο δεν αρκεί. Παρόλαυτά, θα έλεγα πως τον ήχο του συγκροτήματος δεν τον καθορίζουν οι απαιτήσεις και τα γούστα του κοινού.

Κε. Ψυχογιέ, το ακορντεόν και η τζαζ εξακολουθούν να αποτελούν έναν σπάνιο συνδυασμό. Δεξιοτέχνες όπως ο Βαν Νταμ και ο Μαρόκο δεν έχουν διεισδύσει στη συνείδηση του μέσου ακροατή της τζαζ, με τον Ρίτσαρντ Γκαλιάνο να αποτελεί εξαίρεση. Πως ανταποκρίνεται το κοινό στα live; Πόσο σας γεμίζει σαν τρόπο έκφρασης των ιδεών σας;

Ψυχογιός: Στα live ο κόσμος ενθουσιάζεται με το ακορντεόν. Οι αυτοσχεδιαστικές ιδέες στο ακορντεόν έχουν κόκκινο παθιασμένο χρώμα απευθείας από την παράδοση του tango. Στο πιάνο ο κλασικισμός λειτουργεί σαν ένας τεράστιος πυλώνας για τη jazz ιδέα. Θα έλεγα ότι το πιάνο είναι το μυαλό μου  και το ακορντεόν η καρδιά μου.

Κε. Τρανταλίδη, στο τελευταίο σας CD "Global Vision" συμμετέχουν μεγάλοι μουσικοί όπως ο Lakatos, ο Foster και ο Lipsius. Πως κλείνετε τέτοιους guest; Απλή συγκυρία; Τους έχετε στο νου σας όταν συνθέτετε ένα συγκεκριμένο κομμάτι; Η παρουσία τους βοηθά στη διεθνή αποδοχή του άλμπουμ;

Τρανταλίδης: Πραγματικά στο νέο μου CD "Global Vison" εκτός από τους κορυφαίους Έλληνες μουσικούς (Σαμαράς, Κοντραφουρης, Μπενετάτος, Πολυζωγόπουλος, Ανδρέου, Λαμπράκης, Λαμπρόπουλου, Νερατζόπουλος, Σιδηροκαστρίτης) συμμετέχουν και διεθνούς φήμης μουσικοί όπως ο Tony Lakatos (συνεργάτης μου από το 1976 ), ο Fred Lipsius, o Barry Finnerty, o Ron McClure, o Alex Foster, ο Manuel Orsa & o Kiki Cha.

Στην JAZZ τα ΠΑΝΤΑ ξεκινούν από την ίδια τη μουσική. Έτσι, η προσέγγιση και το κλείσιμο με μουσικούς τέτοιου επίπεδου γίνεται απλή υπόθεση. Όταν το διαβατήριο που έχεις, η μουσική σου δηλαδή, πρωτίστως τούς λέει κάτι, και κρίνουν ότι μπορούν να προσφέρουν και να καταθέσουν το ταλέντο και την ψυχή τους. Ιδιαίτερα όταν το budget του CD είναι χαμηλό.

Σε αντίθετη περίπτωση κάποια πράγματα μπορούν να ξεπεραστούν με τον άλλον τρόπο, δεν ξέρω όμως αν μπορεί να επηρεάσει θετικά το αποτέλεσμα. Είναι γνωστό ότι το χρήμα δεν βοηθά το συναίσθημα. Όταν συνθέτεις ένα κομμάτι πάντα έχεις στο νου σου το μουσικό που ταιριάζει περισσότερο λαμβάνοντας υπόψη το ύφος και το στυλ του παιξίματος του και όχι κατ' ανάγκη το όνομα του στην αποδοχή του CD. Μεγάλη τιμή για μένα η συμμέτοχη των μεγαλυτέρων Ελλήνων μουσικών και των θρύλων της Bob των 60-70. Οι περισσότεροι από αυτούς με τίμησαν αφιλοκερδώς.

Το Ρεματιά Jazz Festival παρουσιάζεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Φεστιβάλ Ρεματιάς 2012. Περισσότερες πληροφορίες: www.festivalrematias.gr

Εισιτήρια
Τιμή εισιτηρίου 15e (προπώληση - ταμείο)
Online προσφορά 200 εισιτήρια 12e (06-20.06)
Εκπτωτικό εισιτήριο (Άνεργοι ΟΑΕΔ - Φοιτητές) 12e

Σημεία Προπώλησης
Σε όλα τα καταστήματα PUBLIC
ΣΠΙΤΙ (Ανδρέα Παπανδρέου 9, Χαλάνδρι – εντός της στοάς)
Μικρός Κοραής (Α. Παπανδρέου 6, Χαλάνδρι, Τηλ: 2106893000)
Στο ταμείο του Ευριπίδειου Θεάτρου Ρεματιάς

Online sales
www.viva.gr/tickets