ΚΑΙΡΟΣ

Τρίκαλα: Ο Μύλος Ματσόπουλου και η βιομηχανική μας ιστορία

Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες που αφορούν στην αποκατάσταση του ιστορικού μηχανολογικού εξοπλισμού του μύλου Ματσόπουλου (υποέργο 2) ο οποίος είναι χαρακτηρισμένος ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο του 1884 και αναμένεται να παραδοθεί το επόμενο χρονικό διάστημα με τη νέα του χρήση ως μουσείο βιομηχανικών λειτουργιών παραγωγής αλεύρου.

Ο μηχανολογικός εξοπλισμός του μύλου Ματσόπουλου, σύμφωνα με την διευθύντρια των Τεχνικών Υπηρεσιών και Προγραμματισμού του δήμου Τρικκαίων, αρχιτέκτονα κ. Φανή Τσαπάλα-Βαρδούλη, ως προς το μέγεθος και την πληρότητα, αποτελεί σημαντικό, ίσως και μοναδικό, εναπομείναν δείγμα της κατηγορίας του στο ελληνικό χώρο.

Επιπλέον, σε αυτόν συμπεριλαμβάνεται η σπανιότατη μονάδα υδροκίνησης, στροβίλου μεταβλητών πτερυγίων στο κέλυφος καθώς και μία από τις σπάνιες πλέον για τον ελλαδικό χώρο, ντιζελομηχανή.

Πιο συγκεκριμένα, ο ιστορικός μηχανολογικός εξοπλισμός του συγκροτήματος του μύλου Ματσόπουλου ενσωματώνει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, σύμφωνα με την τεχνική έκθεση του έργου. Ο αριθμός των μηχανημάτων, ως διακριτές μονάδες ξεπερνάει τα 60. Από αυτά, τα 20 είναι μεγάλου μεγέθους και βάρους, ενώ τα υπόλοιπα χαρακτηρίζονται ως μεσαίου μεγέθους.

Περισσότερα από τα μισά μηχανήματα του εξοπλισμού, αποτελούνται από μεγάλο αριθμό εξαρτημάτων ακριβείας, σε συνέργεια υψηλής τάξης πολυπλοκότητας μεταξύ τους.

Ο εξοπλισμός στο σύνολό του ως αλυσίδα παραγωγικής διαδικασίας, ακολουθεί πολύπλοκες και μη γραμμικές διαδοχές φάσεων καθώς και μη προφανείς και μονοδιάστατες μεταβάσεις από το ένα στάδιο της κατεργασίας στο επόμενο.

Η σύνθετη κατασκευή των μηχανημάτων, από μεταλλικά και ξύλινα μέλη, τα οποία στην πλειονότητά τους βρίσκονταν σε κατάσταση προϊούσης φθοράς, είχε καταστήσει τους χειρισμούς, κατά την αποκατάσταση, ιδιαίτερα κρίσιμους με κίνδυνο την πρόκληση περαιτέρω βλαβών σε αυτά.

Πιο αναλυτικά, στο παρόν έργο σχεδόν ολοκληρώθηκαν οι παρακάτω εργασίες συντήρησης μηχανημάτων :

- Λειτουργικά έγινε η αποκατάσταση του υδροστροβίλου η οποία περιλαμβάνει την εξάρμοση του συστήματος υδροστροβίλου, την κατασκευή του στροφείου και του κατακόρυφου άξονα, την επισκευή και την αποκατάσταση λειτουργίας των οριζόντιων του αξόνων, την κατασκευή συστημάτων έδρασης πρωτεύοντος και δευτερεύοντος άξονα, την κατασκευή εδράσεων συστήματος ελέγχου ροής εισόδου, την κατασκευή χυτοσιδηρού στροφάλου ελέγχου ροής, τις εργασίες εφαρμογής, την κατασκευή ξύλινων οδόντων για τα γρανάζια καθώς και οδόντων από χάλυβα και τεφλόν και την επανεγκατάσταση του συστήματος υδροστροβίλου και τις απαραίτητες δοκιμές.

- Η επισκευή της ντιζελομηχανής, η οποία περιλαμβάνει την πλήρη μηχανολογική αποτύπωση και αποσυναρμολόγησή της, τον επιμελή καθαρισμός της, τις απαραίτητες προμήθειες νέων κατάλληλων εξαρτημάτων, το ρεκτιφιέ στροφάλου το reprofile εκκεντροφόρου, την επισκευή αντλιών πετρελαίου, την επισκευή και ρύθμιση των εκχυτήρων, τις επισκευές της αντλίας λαδιού, του ρυθμιστή ισχύος, των κυλινδροκεφαλών, των οργάνων ελέγχου και την συμπλήρωσή τους, την προμήθεια και εγκατάσταση ηλεκτροκίνητου αεροσυμπιεστή, την συντήρηση και την πιστοποίηση του συστήματος του αέρα προκίνησης, την βαφή των χυτοσιδηρών εξαρτημάτων, την προμήθεια και κατασκευή στεγανοποιητικών παρεμβυσμάτων και τέλος την συναρμολόγηση της μηχανής και τις τελικές δοκιμές.

- Η αποκατάσταση του ηλεκτροκινητήρα, η οποία περιλαμβάνει την αποσυναρμολόγηση του κινητήρα και του πίνακα ελέγχου, την αφύγρανση των τυλιγμάτων, την αντικατάσταση των καλωδιώσεων του εκκινητή και του ρουλεμάν κινητήρα, την τελική συναρμολόγηση , την σύνδεση και τις τελικές δοκιμές.

- Η αποκατάσταση των μηχανημάτων της παραγωγικής διαδικασίας, που περιλαμβάνει τις λειτουργικές αποκαταστάσεις των τριών συστημάτων των μυλολίθων, των δύο μηχανικών κόσκινων πολλαπλού διαχωρισμού, των δώδεκα αναβατορίων, των δύο σιμιγδαλιέρων, του κεντρικού συστήματος αγωγών όδευσης ενδιάμεσων προϊόντων καθώς και τη συμπλήρωσή τους, του συστήματος ανεμισμού και των κυκλώνων παγίδευσης αιωρημάτων, του συστήματος κοχλιομεταφορέων, του κεντρικού συστήματος μετάδοσης κίνησης, του καθαρισμού και τη στερέωση των μηχανημάτων του πλυντηρίου, των αναμεικτήρων και την συντήρηση των σιλό, και των υποστηρικτικών συστημάτων.

Επιπλέον, εκτελείται σειρά από άλλες επιμέρους εργασίες, που αφορούν στη στατική ενίσχυση του μύλου, την κατασκευή των διαδρόμων για την κυκλοφορία των επισκεπτών του μουσείου, ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες κ.ά.

Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στο ποσό των 2.306.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. και η χρηματοδότησή του έγινε από το ΕΣΠΑ 2007-2013, στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα, στον Αξονα Προτεραιότητας 3, στο πλαίσιο της πράξης «Ενίσχυση των υποδομών του πολιτιστικού αποθέματος με στόχο τη δημιουργία πυρήνων τουριστικής ανάπτυξης περιφερειακής, διαπεριφερειακής και εθνικής σημασίας».

Επίσης, σε εξέλιξη βρίσκονται και εργασίες που αφορούν στο υποέργο 7, προϋπολογισμού 474.000 ευρώ. Οι επεμβάσεις που γίνονται στο παρόν έργο αναφέρονται στο κεντρικό κτίριο του μύλου, στα κτίρια του μηχανουργείου και του μηχανοστασίου, στο πλυντήριο - ξηραντήριο, στις πρώην αποθήκες σίτου καθώς και στο μικρό πέτρινο κτίριο της φτερωτής.

Κατά μήκος των διαδρόμων επίσκεψης προβλέπονται κατασκευές που θα δημιουργήσουν εκθεσιακές επιφάνειες και χώρους, -διαπλατύνσεις , «χώρους μέσα στον χώρο» με στοιχεία διάφανα, διαφώτιστα και πανό, με στόχο την μουσειολογική ανάδειξη του κτιρίου του μύλου. Θα κατασκευαστεί και θα τοποθετηθεί όλος ο απαραίτητος βάσει μελέτης, εξοπλισμός (πανό ανάρτησης, σταθερές προθήκες, αναλόγια κλπ).

Η κατασκευή του υποέργου 7 γίνεται σε συνεργασία με την πορεία εργασιών του υποέργου 2 και σύμφωνα πάντα με το χρονοδιάγραμμα εργασιών και των δύο υποέργων και τις υποδείξεις της αρμόδιας υπηρεσίας.

Το συγκρότημα του κυλινδρόμυλου του Αγαθοκλή, γνωστό σήμερα σαν μύλος Ματσόπουλου κτίστηκε στα 1884. Ανήκει στα αντιπροσωπευτικά δείγματα κυλινδρόμυλων του 19ου αιώνα όσον αφορά στην κλίμακα, τη διάταξη των λειτουργιών, το σχήμα της κάτοψης, τη διαμόρφωση των όψεων ακόμα και των μορφολογικών λεπτομερειών. Ο συγκεκριμένος μύλος αξιοποιεί το υδάτινο δυναμικό του σε συνδυασμό πάντοτε με μηχανοκίνηση (ατμοκίνηση στην αρχή, ντιζελοκίνηση από το 1938-39 και ηλεκτροκίνηση αργότερα).

Όπως αναφέρει η κα Βαρδούλη, με την απόδοση στο κοινό του αποκαταστημένου πλέον συγκροτήματος θα πραγματοποιηθεί το όραμα της ανάδειξης ενός σημαντικότατου μνημείου της βιομηχανικής ιστορίας του τόπου μας και της χρήσης του σαν έναν ζωντανό τόπο πολιτιστικών δραστηριοτήτων.
Πηγή: skai.gr