ΚΑΙΡΟΣ

Χάος στην ΠΓΔΜ, κίνδυνος στα Βαλκάνια

Η μικρή βαλκανική χώρα βυθίζεται στο χάος. Είναι ακέφαλη χωρίς κυβέρνηση και κοινοβούλιο. Τώρα ακυρώθηκαν και οι εκλογές για την ανάδειξη τοπικής αυτοδιοίκησης και έτσι δήμαρχοι και κοινοτάρχες θα μείνουν χωρίς διαδόχους. Το κακό είναι ότι δεν διαφαίνεται κάποια λύση στον ορίζοντα.

Εμπόδια από τον Ιβανόφ

Ο πρόεδρος της χώρας Ιβανόφ απέστειλε επιστολή στον πρόεδρο του Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ για να δώσει εξηγήσεις για την τόσο περιπεπλεγμένη κατάσταση, μιας και χθες οι 27 ασχολήθηκαν με τις εξελίξεις στα δυτικά Βαλκάνιο στο Συμβούλιο Κορυφής. Ο κίνδυνος να μεταδοθεί η πολιτική αστάθεια σε γειτονικές χώρες είναι μεγάλος. Ο Ιβανόφ αρνείται να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στο αντιπολιτευόμενο μέχρι τώρα Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα παρά το ότι κέρδισε 67 από τις 120 έδρες με το διάτρητο επιχείρημα ότι ο συνασπισμός του με τρία αλβανικά κόμματα απειλεί την ενότητα της χώρας. Η κυβερνητική συμφωνία περιλαμβάνει τη δέσμευση ότι τα αλβανικά, που ομιλούνται από το 1/3 του πληθυσμού, θα γίνει ισότιμη γλώσσα. Ακόμη και το δηνάριο θα εκδίδεται και στην αλβανική. Αστυνομικές και στρατιωτικές σημάνσεις θα γράφονται στα σλαβικά και τα αλβανικά, ενώ και στο δικαστήριο θα ομιλείται η αλβανική.

Ούτε οι Βρυξέλλες αλλά ούτε και οι ΗΠΑ κατάφεραν να παρακινήσουν τον Ιβανόφ να σεβαστεί τις δημοκρατικές αρχές και να επιτρέψει στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία να προχωρήσει στον σχηματισμό κυβέρνησης. Διότι κατά βάθος δεν πρόκειται για μια εθνική υπόθεση αλλά περισσότερο για θέμα καθαρά ποινικής δικαιοσύνης. Εδώ και ένα χρόνο ειδική εισαγγελέας διενεργεί ανακρίσεις σε βάρος του πρωθυπουργού Γκρουέφσκι, ο οποίος θεωρείται ο πολιτικός πατέρας του προέδρου Ιβανόφ. Βαρύνεται με τις κατηγορίες της διαφθοράς μεγάλης κλίμακας και του φιμώματος της δικαιοσύνης και του τύπου.

Τεταμένο το κλίμα

Επειδή λοιπόν όλος ο περίγυρος του Γκρουέφκσι απειλείται με φυλάκιση, ο Ιβανόφ θέλει πάση θυσία να μην αφήσει την αντιπολίτευση να αναλάβει την εξουσία. Προτιμά την προσφυγή σε νέες εκλογές λίγους μόνο μήνες μετά τις προηγούμενες. Ο μόνιμος κυβερνητικός του εταίρος, το VMRO, τροφοδοτεί συστηματικά τα αντιαλβανικά αντανακλαστικά. Αρχές της εβδομάδα έγινε επίθεση με κοκτέιλ μολότοφ στο Μουσείο Αλβανικής Γλώσσας στην πόλη Μπίτολα. Όλο και πιο ανοικτά ο Γκρουέφκσι καλεί τους οπαδούς του στη χρήση βίας. Μάλιστα σε διαδηλώσεις έγιναν επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων με επικριτική στάση.

Η Ύπατη Εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική της ΕΕ Φεντερίκα Μογκερίνι προειδοποίησε πρόσφατα σε επίσκεψή της στα Σκόπια ότι η κατάσταση στην ΠΓΔΜ μοιάζει με παιγνίδι με τη φωτιά. Διότι εκρηκτική είναι η κατάσταση των Αλβανών σε όλα τα Βαλκάνια, στη νότια Σερβία, στο Κοσσυφοπέδιο, στο Μαυροβούνιο. Ακόμη και στη «μητέρα» Αλβανία οι σχέσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης είναι τεταμένες χωρίς να αποκλείεται η έκρηξη βίας. Οι μνήμες του εθνοτικού πολέμου μεταξύ του σλαβικού και αλβανικού πληθυσμού το 2001 είναι ακόμη ζωντανές. Μόλις πριν δύο χρόνια σε ανταλλαγή πυρών στην τρίτη σε μέγεθος πόλη της χώρας, το Κουμάνοβο, έχασαν τη ζωή τους δεκάδες άνθρωποι σε συγκρούσεις μεταξύ ομάδας Αλβανών με την αστυνομία.

Πηγή: Deutsche Welle - Τόμας Μπρέι, dpa / Ειρήνη Αναστασοπούλου